Unieke foto’s van de Februaristaking

In de zomer van 2016 nam de tachtigjarige Gerard Wijdenes contact op. Of ik interesse had in een fotoalbum van zijn ouders, wat boeken over de jaren 40-45 in de Zaanstreek en een pak oude oorlogskranten. Dat was ik natuurlijk. Ik bladerde het fotoboek door en stuitte op vier afbeeldingen die blijkens het bijschrift op 25 februari 1941 waren gemaakt in Zaandam. “Wauw,” zei ik. Want hoewel de Februaristaking een unieke gebeurtenis was tijdens de Tweede Wereldoorlog (want de enige keer in heel Europa dat de bevolking opstond tegen de jodenvervolging), dook er pas een jaar eerder voor de eerste keer een foto op waarvan onomstotelijk vaststond dat het de Februaristaking betrof. En plotseling had ik er vier tegelijk in mijn handen.

Lees verder

De collaborerende clown

Thije Kok trad tijdens de Tweede Wereldoorlog op als variété­artiest voor de Duitsers. Na de oorlog werd hij commandant van het erepeloton van de Binnenlandse Strijdkrachten. Portret van een man die ná de oorlog in het verzet ging. Door Harm Ede Botje en Erik Schaap.

Lees verder

Gevluchte oorlogsmisdadiger leverde gastarbeiders voor Zaanse wapenfabriek

Tijdens de Tweede Wereldoorlog bevond zich op het Hembrugterrein een van de grootste en belangrijkste Zaanse verzetshaarden. Zowel tientallen werknemers als de directeur waagden daar hun leven in de strijd tegen het nazisme. Desondanks ging deze wapen- en munitiefabriek begin jaren ’70 in zee met de tot levenslang veroordeelde, maar naar Spanje gevluchte oorlogsmisdadiger Auke Pattist.

Lees verder