Hans (61 jaar) is getrouwd en vader van twee volwassen kinderen. Hij studeerde biologie, werkt in een buurtsuper en volgt een opleiding biologisch dynamische landbouw. Zijn passie is lopen en rennen op blote voeten. Hij begon er acht jaar geleden mee. ‘Ik heb geen blessures meer en kan weer vijf keer in de week trainen. En misschien wel het belangrijkst: ik heb weer plezier in rennen!’
Hans liep al vijfentwintig jaar hard en was trainer bij de Koplopers in Delft, toen het achteruit begon te gaan. Hans: ‘Ik liep drie tot vijf keer in de week hard. Ik liep marathons! Maar het werd steeds minder. Ik vond het minder leuk, het werd zwaarder, ik ging kortere afstanden lopen en had vaker blessures. De fysiotherapeut zei dat het normaal was. Ik was boven de veertig en dan kan je niet meer vijf keer in de week trainen of elke week een wedstrijd lopen. Herstellen gaat nu eenmaal langzamer als je ouder bent, was zijn reactie.’
Mijn stijl van hardlopen was vroeger: drie, twee, één, gáán en dan zo hard mogelijk rennen…
Hij had er min of meer vrede mee maar volgde via de Koplopers toch een workshop ‘bewust hardlopen’. Misschien zou het helpen? Hans: ‘Mijn stijl van hardlopen was altijd: drie, twee, één, gáán en dan zo hard mogelijk rennen. Door die workshop ontdekte ik een heel andere manier van hardlopen. Mindful hardlopen vanuit ontspanning, gebaseerd op Chirunning.’
Chirunning is een hardloopstijl die technieken en kennis uit de vechtkunsten Aikido en Tai Chi combineert met de bewegingskunst Chi Kung. Door een goede, natuurlijke houding en bewust werken met de krachten van de natuur (zwaartekracht) krijgt chi (= levensenergie) de ruimte om te stromen in je lichaam en kun je pijnvrij en moeiteloos hardlopen.
Hans was gegrepen. Dit voelde goed. Hij rende nog wel met schoenen aan, maar kreeg het advies om dunne schoentjes te kopen. Door schoenen te dragen met dikke zolen en demping, ga je grotere stappen maken en gebruik je vaak te veel kracht. Dunne zolen zonder demping zorgen voor een betere lichaamshouding en een natuurlijker manier van hardlopen. Je maakt kleinere passen met een hoger ritme. Net zoals kinderen rennen.
Hans: ‘Ik kocht dunne schoentjes voor 150,- euro. Maar toen adviseerde een vriendin blote voeten. Dat is echt iets voor jou, zei ze. Ik probeerde het voor het eerst in maart 2013. Het was nog vrij koud. Ik liep in de wijk waar ik al 25 jaar rondjes ren, lekker over de fietspaden en overal waar het verkeersarm is. Ineens dacht ik: ik probeer het hier, op dit pad. Ik trok mijn schoentjes uit en rende verder op blote voeten. Ik was gelijk verkocht!’
Als je ontspannen loopt, komt het plezier weer terug. Net als kinderen die rennen zodra ze buiten komen…
‘Het voelde zo goed. Ik maakte met mijn voeten contact met de aarde en snapte ineens wat ze tijdens die workshop bedoelden met ‘ontspannen lopen’. Het was een ‘aha’ moment!’ Als je ontspannen loopt, komt het plezier weer terug. Net als kinderen op een schoolplein, die rennen zodra ze buiten komen. Ze vinden het leuk en rennen uit zichzelf. Chirunning bracht dat gevoel terug bij mij. Ik vond rennen weer leuk, het ging weer makkelijk.’
Toch was het ook even wennen. Hans: ‘Het voelde gelijk goed. Ik snapte ineens precies wat ze bedoelden. Maar ik moest het langzaam opbouwen. In het begin kreeg ik overal pijntjes. De volgende ochtend leek het of mijn voeten twee keer zo groot waren! Dat komt omdat ze al 45 jaar beschermd waren door schoenen. Ze waren niks meer gewend.’
Inmiddels geeft Hans ook trainingen in barefoot running. Langzaam opbouwen is één van zijn belangrijkste lessen. ‘Als je gewicht gaat heffen, begin je ook niet met 80 kilo. Je begint met een gewicht dat je net aan kan en bouwt het verder op. Zo is het ook met hardlopen op blote voeten. De spieren en pezen en botjes in je voet moet je geleidelijk aan sterk maken. Begin met zes keer één minuut. De week daarop doe je vijf keer twee minuten. Ondertussen hou je goed in de gaten hoe je voeten voelen. Zijn ze pijnlijk en kraakt het? Dan zit je op je maximum dan ga je niet verder opbouwen. Opbouwen doe je pas als de pijntjes verdwijnen.’
De voeten van Hans zijn inmiddels wel wat gewend. Sterker nog, zijn voeten zijn totaal veranderd door het rennen op blote voeten. ‘Mijn voeten zijn breder geworden en de tenen staan verder uit elkaar. Toen ik op blote voeten ging lopen, waren mijn voeten smaller. Toch had ik altijd al last van schoenen. Als ik vroeger gewone schoenen droeg, deed het na een uurtje ontzettend pijn. Het klemde . Tijdens het werk in de supermarkt deed ik vaak mijn schoenen even uit om ze in de koelcel af te koelen op de koude tegels.’
Helaas kan hij niet werken op blote voeten. ‘Mag niet van de baas. Ik heb het gevraagd. Als klant kom ik er wel op blote voeten, daar doen ze niet moeilijk over. Maar tijdens het werk moet ik me aan de regels houden. Ik moet ook een bedrijfsshirtje aan en een mondkapje op als dat de regels zijn. Maar thuis loop ik altijd op blote voeten en als ik naar de stad ga om een biertje te drinken, ook!’
Hans voelt zich gewoonweg beter op blote voeten. Hij staat letterlijk steviger op de grond. Hans: ‘Als je met blote voeten op de grond staat, raak je de grond met drie punten: met het balletje onder je hiel en de balletjes onder je grote en kleine teen. Je balanceert vrij stevig op die drie punten. Met smalle schoenen is die basis minder stevig. Je wankelt eigenlijk, en je lichaam moet steeds bijsturen.’
Grote sportschooljongens rennen met grote zware passen, bonk bonk bonk. Het ziet er krachtig en macho uit maar het is heel onnatuurlijk.
Schoenen en hakken zorgen er ook voor dat je de grond niet goed voelt. Hans: ‘Als je dikke schoenen aan hebt, voel je niet of er scherpe steentjes en takjes op de grond liggen. Je wordt verleid om grote stappen te maken. Je kent ze vast wel, die grote sportschooljongens die rennen met grote zware passen: bonk bonk bonk. Het ziet er krachtig en macho uit maar het is heel onnatuurlijk. Als je dertig bent, kom je er nog wel mee weg. Maar als je ouder wordt, is een licht elegant pasje veel beter voor je lichaam.’
Zo’n licht elegant pasje krijg je vanzelf als je veel op blote voeten loopt. Hans: ‘Het doet pijn als je ergens op staat. De zintuigen in je voeten geven die informatie door naar je brein en ruggenmerg en passen vervolgens je pasgrootte aan. Als je een grote, krachtige pas maakt, sta je heel lang op dat scherpe takje. Je lichaam corrigeert dat door te zorgen voor kort grondcontact: korte, lichte stapjes. Dan heb je minder pijn. Dat gaat onbewust, je gaat automatisch anders lopen. Lekkerder en lichter.’
Maar op blote voeten lopen en rennen, is niet alleen goed voor je lijf. Het brengt ook rust in je geest. Je moet namelijk continu opletten waar je loopt en hebt daardoor geen tijd om na te denken. Het is een soort actieve mindfulness…. Hans: ‘Vooral als ik ren op bospaadjes. Je moet continu letten op boomwortels, dennenappels, enzovoort. Je scant voortdurend de grond voor je. Het eerste jaar deed ik dat heel bewust. Daar ligt een steentje, daar moet ik naast stappen, daar is een stoeprand dus ik moet mijn voet optillen. Inmiddels gaat het automatisch, het is een reflex geworden. Als ik ren, kom ik in een soort zone, een flow. Ik vind dat heel prettig.’
Hans voelt zich door barefoot running ook sterker en onafhankelijker en meer verbonden met de Natuur. ‘Op blote voeten voel ik me net een dier als ik ren. Ik sta dichter bij de Natuur. Ik voel duidelijker dat ik onderdeel ben van de Natuur en dat ik veel dingen van de stad niet nodig heb. Eerst ontdekte ik dat ik geen schoenen nodig heb. Toen begon ik me af te vragen: heb ik eigenlijk wel shampoo nodig? Shampoo haalt vet uit je haar en hoofdhuid, je lichaam reageert hierop door meer vet af te scheiden. Ik stopte met shampoo en na een week vet haar normaliseerde het. Nu spoel ik mijn haar alleen uit met koud water en wordt het niet meer vet. Het blijft lekker luchtig en los.’
Je wordt een beetje een dier. Vooral als ik ren op bospaadjes. Je moet letten op boomwortels, dennenappels, enzovoort…
‘Vervolgens dacht ik: heb ik wel drie maaltijden per dag nodig? De lunch sloeg ik al vaker over. Ik ging periodiek vasten: één maaltijd per dag. Alleen avondeten. Ik heb dat een tijdje gedaan en dat ging prima. Toen wist ik: dit kan ik. Ik ben weer in mijn oude patroon gevallen maar het voelt goed om te weten dat ik geen drie maaltijden nodig heb. Ik heb geen shampoo nodig, geen schoenen, geen drie maaltijden per dag… Die wetenschap geeft me rust en onafhankelijkheid. Ik ben niet in de stress als ik niks gegeten heb. Ik voel me meer op mijn gemak. Ik maak me minder zorgen.’
Maar heb je geen enorme dikke eeltlaag op je voeten? Die vraag krijgt Hans vaak. Het tegendeel is waar! Eelt slijt af, vertelt Hans. Het blijft precies in balans. Bang voor schimmels is hij ook niet. Hans: ‘Je krijgt juist minder snel schimmels op blote voeten! Schimmels groeien als het tussen je tenen warm klam en vochtig is… Als je op blote voeten loopt, schijnt de zon erop met UV licht en dat ontsmet, het doodt de schimmels op je voeten. Zelfs in een winkel als de IKEA hoef je nergens bang voor te zijn. De vloer is daar keurig geveegd. Ik stop daar mijn schoenen in mijn tas en ga op blote voeten de winkel in!’
Heel soms gaat het fout. ‘Ik loop ook in de winter in het donker door de stad. Je voeten worden snel warm, dus dat is het probleem niet. Maar je ziet niet alles liggen. Ik ben wel eens in een splinter getrapt. Dat was vervelend. Ik heb zitten peuteren met een pincet en een veiligheidsspeld, maar kreeg het er niet uit. Uiteindelijk heeft de huisarts het eruit gesneden en moest ik antibiotica slikken. Het is één keer gebeurd in al die jaren.’
Toen hij het hardlopen op blote voeten net ontdekt had, was Hans een echte apostel. ‘Ik wilde de blijde boodschap aan iedereen uitdragen! Nu weet ik dat er maar heel weinig mensen voor open staan. Slechts enkele cursisten gaan ermee door. De meeste mensen gaan terug naar schoenen. Ook mijn eigen vrouw zei na zes lessen dat het niks voor haar was… Het is ook een cultuurshock. Je krijgt veel commentaar. Waarom loop je op blote voeten? Kun je geen schoenen betalen? Als barefoot runner moet je een beetje stoïcijns zijn!’
En dus gaat Hans onverstoorbaar door met lopen op blote voeten. En wie het horen wil, vertelt hij over de voordelen van blote voeten. Hans: ‘Je wordt op blote voeten geboren en je zet je eerste stappen op blote voeten. Natuurlijk hebben schoenen ook voordelen, de oermens is niet voor niets begonnen met voetscherming. Maar onze zolen zijn steeds dikker geworden en daardoor onze houding en manier van lopen, steeds onnatuurlijker. Tegen iedereen die hardlopen niet meer leuk vindt en last heeft van blessures, wil ik zeggen: probeer het eens zonder schoenen. Het heeft mij enorm geholpen!’
Een cursus volgen bij Hans?
Check barefootdelft.nl
