‘Met elke prik staan we sterker…´ Zo wordt corona geframed….

´Met elke prik staan we sterker...´ Met die slogan bekrachtigde Hugo de Jonge tijdens de laatste persconferentie zijn betoog ‘om het virus eronder te krijgen’. De overheid "framet" de situatie met een verhaal over gevaar, helden, slachtoffers en schuldigen.

Volgens Hugo de Jonge zijn de nieuwe regels nodig omdat als we niets doen, de IC’s binnenkort worden overspoeld met 3500 ernstige covid-zieken. De Jonge wijst hierbij een beschuldigende vinger naar 14 procent van de Nederlanders die ervoor kiest zich niet te laten inenten. Zij lopen immers meer kans om besmet te raken en op de eerste hulp te belanden.

Framing

Luisterend naar de persconferentie valt op dat ‘het virus’ duidelijk wordt geframed. Framing is een manier van storytelling. Het is het bewust gebruiken van woorden om een specifieke kant van een verhaal te benadrukken. Vaak bevat zo’n verhaal een held, een slachtoffer, een schuldige en/of een gevaar. Framing is een sterk middel om publiek te beïnvloeden. In het verhaal over Covid dat de overheid vertelt, is Covid het gevaar, de gevaccineerde de held, de niet-gevaccineerde de schuldige en het IC-personeel het slachtoffer.

Het gevaar

De vraag is nu: hoe gevaarlijk is dit virus nu echt? Feit is dat 98 procent van besmette mensen niet of nauwelijks ziek wordt. De 1 à 2 procent die wél ernstig ziek wordt van corona – uitzonderingen daargelaten – omvat een vrij goed identificeerbare groep. Het gaat veelal om oudere mensen (70-plussers) met bijkomende ziekten. Het coronadashboard meldt in totaal 18.728 coronadoden sinds het begin van de meldingen, waarvan 25 procent boven de 70, 43 procent boven de 80, 21 procent boven de 90.

Het RIVM meldde onlangs dat 1.492 patiënten met Covid-19 in het ziekenhuis werden opgenomen tussen 1 september en 3 oktober jl. Dat lijkt veel. Maar als je deze cijfers uitzet tegen het totaal aantal ziekenhuisopnames, geeft dat een genuanceerder beeld. In 2019 worden er in totaal ruim 3 miljoen mensen per jaar in het ziekenhuis opgenomen (cijfers uit 2019). Dit betekent dat er tussen 1 september en 3 oktober jl. (33 dagen) in het ziekenhuis ongeveer 280.000 werden opgenomen. Het aandeel patiënten met Covid bedraagt met 1.492 slechts 0,5% van het totaal aantal opnames.

Ruim vier keer zoveel mensen stierven vorig jaar aan kanker en hart- en vaatziekten dan aan corona.

Odertussen zijn 18.728 coronadoden natuurlijk niet mis. Toch vormt het aantal coronadoden in 2020 feitelijk ‘maar’ 12 procent van alle 168 678 sterfgevallen in Nederland. Meer dan twee keer zoveel mensen stierven vorig jaar aan kanker en gerelateerde ziektes (47 duizend mensen – bijna 28 procent), bijna twee keer zoveel aan hart- en vaatziekten (37 duizend mensen – bijna 22 procent). Van alle doodsoorzaken in 2020 staat Covid op de vijfde plaats.

De held

In het verhaal over corona van Hugo de Jonge is ‘de gevaccineerde’ de held. Volgens de Jonge is massaal vaccineren het enige dat helpt ‘om het virus eronder te krijgen. Toch zet een groeiende groep artsen en medisch specialisten vraagtekens bij de vaccinatiecampagne van de overheid. Duizenden van hen zijn verenigd in een onafhankelijke, non-profitorganisatie: Stichting Artsen Covid Collectief.

Duizenden artsen van Stichting Artsen Covid Collectief pleiten voor selectieve vaccinatie.

Het artsen-collectief is tegen massale vaccinatie. Ze benadrukt dat gezonde mensen elkaar niet ziek maken en dat de opgelegde maatregelen meer schade doen dan goed. De artsen pleiten voor selectieve vaccinatie van de zogenaamde Covid-vatbaren: mensen ouder dan 70 jaar en volwassenen met onderliggende ziekten. Ze benadrukken daarbij dat vaccinatie altijd vrijwillig moet zijn en alleen met een bewezen werkzaam en veilig vaccin. Van de huidige vaccins zijn de lange(re) termijn gevolgen en bijwerkingen onvoldoende bekend. Dit geldt ook voor het effect van het ‘stapelen van vaccins’ (de zg. ‘boosters’).

Feit is dat vaccinatie verspreiding van het virus niet tegengaat en dat het slechts kortdurend beschermt. Het artsencollectief ziet ondersteuning van gezondheid bij kwetsbaren door tekorten aan te vullen die in verband worden gebracht met het ontstaan van ernstige ziekte – zoals vitamine D, zink en selenium – en het opbouwen van natuurlijke immuniteit door gezonde mensen, als belangrijke en duurzame alternatieven in de benadering van het virus.

De schuldige

De niet-gevaccineerde wordt aangewezen als schuldige. Immers: 75 procent van de mensen die met Covid wordt opgenomen in het ziekenhuis en 84 procent van de mensen op de IC is niet of niet volledig gevaccineerd. Maar hoe fair is dit? Hoe reëel is het om de verantwoordelijkheid voor de overbelaste IC’s bij de niet-gevaccineerde te leggen? Ligt het werkelijke probleem niet bij het feit dat ons ziekenhuis-systeem  volledig overbelast is bij een paar honderd extra zieken?

Het slachtoffer

Dat de IC’s snel overbelast zijn, is geen nieuw probleem. Al ver voor corona waren de IC’s overbelast tijdens griepepidemieën. Tekorten in de zorg zijn een structureel probleem en een gevolg van (politiek) beleid. Waren er vijftig jaar geleden nog ruim 200 ziekenhuizen in Nederland, dat aantal is nu gehalveerd. Nederland beschikt over 6,7 ic-bedden per 100.000 inwoners. Buurland Duitsland heeft er 48, Frankrijk 19, België 14 en Italië 11 per 100.000. Ons overbelaste ziekenhuispersoneel is absoluut slachtoffer. De vraag is alleen: van wie?

Tot slot nog een aantal vragen die stemmen tot nadenken over de huidige eenzijdige overheidscampagne met betrekking tot Covid:

Waarom is er de afgelopen anderhalf jaar geen grootschalige gezondheidscampagne gelanceerd over gezonde levensstijl en eenvoudige, natuurlijke manieren om je immuunsysteem te ondersteunen?

Waarom is er de afgelopen anderhalf jaar geen massale wervingscampagne gestart om mensen op te leiden tot verpleegkundige?

Waarom zijn er de afgelopen anderhalf jaar nog steeds geen stappen gezet om coronaklinieken te realiseren?

Eén ding moge duidelijk zijn. Er valt geen eenduidig verhaal te vertellen over Covid. En het aanwijzen van schuldigen, helden en slachtoffers zorgt vooral voor polarisatie. Waar Corona vooral om vraagt: gezond verstand, kritisch nadenken en vragen blijven stellen!

Bronnen: RIVM, CBS, coronadashboard, nu.nl, Trouw, Stichting Artsen Covid Collectief

Foto van Mat Napo via Unsplash

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11