Debat? Welk debat?

Het debat tussen Trump en Harris vond dinsdag plaats. Dé vraag die iedereen direct na afloop van zo’n debat altijd heeft is: "Wie heeft er gewonnen?" Welnu, dit is hoe dat werkt: het ligt eraan aan wie je het vraagt.

De Democraten vonden dat Harris won. Ze wist onder Trump’s huid te kruipen, en dat begon toen ze zei dat zijn supporters zijn rally’s verlieten omdat ze die saai vonden. Trump -en daarmee ook het debat- ontplofte direct. Hij reageerde dat hij juist de grootste rally’s uit de geschiedenis van de politiek had. Binnen een minuut schoot zijn betoog alle kanten op en kwam hij op de zin: ‘Ze eten de honden, de mensen die binnenkwamen, ze eten de katten, ze eten de huisdieren van de mensen die daar wonen.’ Hiermee doelde hij op illegale Haïtiaanse immigranten.

Alleen al deze uitspraak leidde tot een van de meest bijzondere headlines over een presidentieel debat ooit bij AP News: ‘Trump beschuldigt immigranten in Ohio ten onrechte van het ontvoeren en opeten van huisdieren’. 
Zijn uitspraak leidde tot een live fachtcheck van moderator Davis, en tot veel memes op social media. ‘Eén van de grootste momenten in de Amerikaanse redevoering’, grapte iemand. Een ander postte een foto van tv-icoon Alf, die een kat aan het eten was.

Dat Trump in het aas hapte dat Harris hem had voorgehouden, was opmerkelijk. Hij was er immers herhaaldelijk voor gewaarschuwd dat ze hem van zijn stuk zou willen brengen. ‘Alsof je een Gremlin na middernacht voert’, zo was zijn reactie in het debat geweest. Ze kroop vaker onder zijn huid, vertelde Trump dat wereldleiders hem uitlachten en militaire leiders hem een “schande” noemden. Ze noemde hem “zwak” en “fout”. Ze zei dat Trump werd ontslagen door 81 miljoen kiezers. Hij kan daar niet tegen, dat bleek wel.

De Democraten vonden dus dat Harris het debat won. Een miljoen keer gelezen tweet luidde: ‘Er valt niets te verdraaien aan wat er vanavond is gebeurd. Hij werd voor de hele wereld vernederd. Zijn leugens werden ontmaskerd. Zijn onzin werd blootgelegd. Ze liet hem niet ontsnappen aan zijn eigen woorden. Hij verviel snel in een stroom van wanhopige, onsamenhangende uitspraken. Ze sloeg ze niet alleen af, ze ging ook vol in de aanval. Ze spaarde niemand.’ Een korter bericht van George Conway werd zelfs drie miljoen keer bekeken: hij vond het de ‘meest meedogenloze afstraffing ooit’.

Vooral het punt over incoherentie, onzin praten, leugens en overdrijvingen was voer voor Democraten om te zeggen dat Trump echt niet meer ‘fit for office’ was. Ze staken de draak met hem en postten foto’s van E.T., die zich ooit in meisjeskleding probeerde voor te doen als mens.

En ach, misschien zijn mannen gewoon te emotioneel, schreef weer een ander.

Ook een snelle post-peiling van Trafalgar onderschreef de winst voor Harris: 55% vond dat Harris had gewonnen. Zelfs bij Fox was een post-debat peiling waarin Harris als overwinnaar werd aangewezen.Sterker nog: er werd gegrapt dat Nancy Pelosi al aan de telefoon zou zitten om Trump weg te krijgen, net als met Biden was gebeurd.

Maar. De Republikeinen keken er natuurlijk anders naar dan de Democraten. Op inhoud was ze misschien wel aan het winnen, maar visueel was dat heel anders. Want Harris keek zo bozig en geïrriteerd, zei Republikeinse peiler Frank Luntz.

En Harris had vast/toch/duidelijk/wellicht/misschien stiekem een oortje in, in de vorm van een oorbel, waardoor ze advies kreeg. Dat die oorbellen er anders uit zagen, dat kon ook worden verklaard: er waren vast verschillende soorten modellen mogelijk.

En het debat was natuurlijk niet eerlijk geweest: de moderatoren steunden Harris met hun factchecks van Trump, aldus Trumpaanhangers. Het was niet eerlijk dat die live in de uitzending werden gedaan. Het was dus 3 tegen 1!

Naast de factcheck over de huisdiereneters (…) was er bijvoorbeeld ook een factcheck tijdens het debatonderdeel ‘abortus’. Trump zei dat de Democraten abortus ná de geboorte steunden, wat hij ‘execution’ noemde. ‘Er is geen staat in dit land waar dat legaal is,’ aldus moderator Davis. Dat hij van de Republikeinen niet mogen zeggen. Ook niet van Fox, dat op hun site kopte dat Trump met Harris ‘–en de modators-‘ had gedebatteerd in ‘een verhit eerste debat’.

En ja, Harris deed het wellicht beter dan verwacht, maar de verwachtingen over haar waren dan ook wel héél laag van tevoren, concludeerde zijn achterban. Maar bovenal: het maakte niet uit dat ze wellicht beter was geweest in het debat: als ze de beste leider voor Amerika zou zijn, had ze dat als vice-president allang moeten laten zien! ‘En van Trump weten we dat hij wél dat track record heeft’, aldus weer een andere Trump supporter.

Kortom: ineens maakte de vraag wie het debat won helemaal niet meer uit, volgens de Republikeinen. Het ging er om wat je van hun standpunten vond. En dan moet je op Trump stemmen: ‘Als je de economische- en grenssituatie niet goed vindt, stem dan Trump,’ aldus de conservatieve strateeg Joey Mannarino in reactie op het debat.

De Democraten sputterden tegen: het debat is wél belangrijk, en het was niet 3 tegen 1: Trump had nota bene meer spreektijd gekregen. Hij had het gewoon zelf verpest.

Trump zelf probeerde direct na het debat in de ‘spinroom’ mensen ervan te overtuigen dat hij toch echt had gewonnen (en dat hij er toch al goed voor stond). Hij zei dat hij in de peilingen ‘90%, 60%, 72%, 71% en 89%’ had. Hoe kom je aan deze getallen, werd er gevraagd. Daar kwam geen antwoord op.

In diezelfde spinroom zei Republikein Lindsey Graham dat het debatvoorbereidngsteam ontslagen zou moeten worden en dat Trump onvoorbereid was. Hij noemde het debat een ramp. Maar zoals gezegd: dat maakte voor de Trump achterban niet uit: het ging immers niet om wie er in een debat goed was, maar om beleid! Elon Musk vatte het samen: ja ze had het wellicht boven verwacht gedaan, ‘maar wil je verandering in Amerika, kies dan Trump’.

Het debat werd gewoonweg afgeserveerd als niet relevant. Als Harris had ‘verloren’, zouden de Democraten iets soortgelijks hebben gezegd. Dus tja: net als zoveel andere grote momenten in deze campagne, zal ook dit debat maar beperkt effect hebben (de aanslag op Trump is ook al in de vergetelheid geraakt).

Het beeld wat we elke vier jaar, elke verkiezing weer zien is: in de aanloop naar de verkiezingen wordt er gesputterd door de eigen achterban over de eigen kandidaat die niet perfect is, maar op de verkiezingsdag zelf zit iedereen toch weer in de eigen partijloopgraven.

Zwevende kiezers, die het verschil kunnen maken, zijn dus belangrijk om naar te kijken. De Washington Post liet zwevende kiezers naar het debat kijken. Zij vonden Harris ook het beste. Daar schoven wel wat mensen op naar ‘ik ga Harris stemmen’. En daar zat dus de meeste pijn voor de Trump campagne deze week.

Maar misschien ook wel in het bericht waarin een ‘childless cat lady’ zich achter Harris schaarde: Taylor Swift. Debat voorbij, Taylor in the pocket. Zoals Abigail zou zeggen: ‘game on boyfriend’.

Een verkorte versie van dit artikel verscheen dit weekend in het FD

Mijn gekozen waardering € -