Beethoven & Raga’s

De Franse pianiste van Sri Lankaanse afkomst Shani Diluka biedt de luisteraar op haar nieuwe album een bijzondere Beethoveniaanse reis door twee van Beethovens meest gevierde pianosonates te combineren met Indiase klassieke muziek.

De Duitse componist en pianist Ludwig van Beethoven (1770-1827) werd 250 jaar geleden geboren en dus is 2020, want zo werkt dat, een Beethovenjaar. Dat betekent een stroom van uitgaven en concerten met de muziek van Beethoven. Een van de meest opmerkelijke Beethoven projectalbums is nu al beschikbaar. Op ‘Cosmos – Beethoven & Indian Ragas’ van de Franse pianiste Shani Diluka worden Beethovens pianosonates ‘Moonlight’ (Duits: ‘Mondschein’), Op. 27 No. 2 en ‘Appassionata’, Op. 57 gecombineerd met Indiase klassieke muziek.

Mystieke Beethoven

Over de achtergrond van deze ‘Beethoven & Indian Ragas’ zegt Shani Diluka: “Er is een onbetwistbaar historisch verband tussen Beethoven en de Indiase cultuur: in zijn zoektocht om de diepten van deze cultuur te doorgronden en gefascineerd door de vertaling van de Upanishads (Oude Sanskrietteksten die deel uitmaken van de oudste geschriften van het hindoeïsme, de Veda’s, die gaan over meditatie, filosofie en spirituele kennis – CCE) die in 1816 in Duitsland werd gepubliceerd, dompelde hij zich volledig onder in deze oude teksten.” De pianiste ziet hierin “een mystieke Beethoven, die de mens en de kosmos onderzoekt en vooral nieuwsgierig is naar andere culturen.” Over haar keuze voor ‘Moonlight’ en ‘Appassionata’ zegt zij: “Die keuze is opzettelijk en weerspiegelt hun existentiële nabijheid, enerzijds aan het Heiligenstadt-testament (Door de componist geschreven brief aan zijn broers Carl en Johann in Heiligenstadt – CCE) waarin Beethoven het idee van de Dood plaatst tegenover de Schoonheid die verlost en verheft, en anderzijds met de elementen verbonden met de natuur en het ritme van de tijd, waarin zich de relatie van raga’s tot aardse en hemelse dimensies weerspiegelt.”

Internationale carrière

Shani Diluka heeft een grote staat van dienst. Ze studeerde aan het Conservatorium van Parijs, als de enige pianist afkomstig van het Indiase continent. Na Parijs ging Shani Diluka naar de prestigieuze Lake Como International Piano Academy, met als erevoorzitter Martha Argerich, en begon vervolgens aan een internationale carrière die haar over de hele wereld voerde.

Shani Diluka heeft verschillende albums opgenomen, waarvan vele prijzen hebben gewonnen, en nam deel aan diverse televisieprogramma’s. Veelzijdig als zij is, publiceerde zij ook een verzameling gedichten en verschillende boek- en cd-sets voor kinderen.

Meditatie

‘Beethoven & Indian Ragas’ is het eerste album dat Shani Diluka opnam voor Warner Classics. Haar partners in deze muzikale dialoog tussen oost en west zijn twee Indiase musici, te weten sitarspeler Mehboob Nadeem en op tablas Mitel Purohit. Beiden krijgen veel ruimte op ‘Beethoven & Indian Ragas’, onder andere in enkele louter Indiaas-klassieke bijdragen. Hoe bijzonder de samenwerking tussen de pianiste en de Indiase musici is, wordt meteen duidelijk in het eerste deel ‘Adagio sostenuto’ van ‘Moonlight’. Mehboob Nadeem begint hier met een Hindoestaanse klassieke alaap, een meditatieve inleiding naar een raga, die als natuurlijk, alsof ze zo voor elkaar zijn gecomponeerd, overvloeit in het melodieuze pianospel van Shani Diluka.

Wervelende dans

In het tweede deel ‘Allegretto’ voegt tablaspeler Mitel Purohit zich bij Mehboob Nadeem. Samen bereiden ze met klassiek-Indiase klanken en ritmes het pad voor de met fraaie versieringen elegant over de pianotoetsen huppelende Shani Diluka. Het derde deel ‘Presto’ sluit deze oost-west sonate subliem af. De overgang van sitar en ritmisch kloppende tablas naar het intense, persoonlijk gekleurde klavierspel van Shani Diluka is opwindend en van grote schoonheid. In ‘Appassionata’ zijn de rollen, althans in het tweede en derde deel, omgedraaid en is het de piano die eerst het pad bereidt voor de Indiase klassieke muziek, waarna sitar, tablas en piano elkaar steeds opnieuw afwisselen en als in een wervelende dans extatisch met en om elkaar draaien. Tot het einde daar is, de climax, met uitroepteken en een luid gescandeerd bravo!

Cosmos – Beethoven & Indian Ragas
Shani Diluka
Warner Classics

Mijn gekozen waardering € -

Ex-muziekjournalist. Ruilde in de jaren 90 redactiestoel muziekblad OOR in voor een hangmat in de Amazone, Dancin' Fool.