Op dinsdag 14 mei 2013 verscheen de nieuwe bestseller Inferno van Dan ‘Da Vinci Code’ Brown. Op dezelfde dag dat wielerkoers Giro d’Italia Florence aandeed, konden miljoenen lezers wereldwijd vanaf 07.00 uur beginnen te lezen hoe de Toscaanse stad centraal staat in de kersverse avonturen van professor Robert Langdon. Hoe de Florentijnse Duomo en het Palazzo Vecchio uitpuilen met mysterieuze kunstwerken die je moet gezien hebben. Hoe al die Renaissance-helden raadsels in hun schilderijen en romans stopten. De VVV Florence maakt al overuren om de horden toeristen voor Dantes dodenmasker op te vangen.
Dom, dom, dom, Dan: dat had natuurlijk Amsterdam moeten zijn. In het jaar dat de grote drie musea aan het Museumplein weer open zijn, was een avontuur van de eeuwig in tweed jasje geklede symbolenfetisjist helemaal actueel geweest. Een gemiste kans. We leggen het nog één keer uit.
Herhalingsoefening
Inferno is een herhalingsoefening van De Da Vinci Code: vervang Leonardo Da Vinci door Botticelli + Dante en respectievelijk de Mona Lisa in Parijs door De Goddelijke Komedie in Florence, en je komt een heel eind. Gebleven zijn professor Langdon, die met een schone briljante jongedame aan zijn zijde de nodige rebussen oplost. De puzzelaars komen in Inferno weer volop aan hun trekken. Nou leent de mysterieuze multilagentekst van Dante zich uitstekend voor een suspenseroman. Ga maar na, in De Goddelijke Komedie komen 9 lagen in de hel, 9 bij de louteringsberg en 9 in het paradijs voor. In Botticelli’s geschilderde versie meer dan genoeg voor Dans goocheltrucs.
Geheugenverlies
Inferno geeft Brown ook weer de kans om zijn gebruikelijke kunsthistorische exposés in te lassen. We leren een hoop over de geheime doorgang over de Ponte Vecchio, de Medici-familie en de schilderijen van Varasi in de Palazzo Vecchio. De met geheugenverlies kampende Langdon herinnert zich steeds weer passages uit zijn eigen hoorcolleges. Handig, daarin kan Brown al zijn kunstinfo kwijt.
Ook terug zijn de merkwaardig stijve passages, waarin Dan Brown zijn personages de psychische maat neemt. ‘Opnieuw was Langdon zich ervan bewust dat deze jonge vrouw meer verdriet had gekend dan hij besefte, en hij voelde zich steeds schuldiger omdat hij haar bij zijn hachelijke onderneming had betrokken. Hij hield zich voor dat er nu niets anders op zat dan de zaak tot een goed einde te brengen’. Een stilist voor de literaire fijnproevers zal Brown nooit worden, maar hij compenseert dat gelukkig met zijn ongelooflijke actiesnelheid. Inferno is weer een letterlijk slaap en adembenemende pageturner, die je het liefst in 24 uur uitleest.
Apocalyps
De schurk van dienst heeft het ditmaal op de complete mensheid gemunt. De ondergang van de wereld zoals wij die kennen, staat op het spel. Is dan alles verloren? Nee, een struikelend genie uit Harvard weerstaat politiediensten, commando’s en een in leer geklede op een motor rondrijdende huurmoordenares (een hommage aan Stieg Larsson?) om de lezer aan het eind opgelucht bij pagina 466 dicht te slaan.
Inferno is dan wel een herhalingsoefening, het is tevens Browns beste boek tot nu toe. Doordat hij niet meer geheime boodschappen verzint die Renaissance-meesters in hun schilderijen of romans zouden gestopt zouden hebben, maar zijn personages zelf met elkaar laat communiceren via die kunstwerken, wordt het geheel geloofwaardiger. Voor zover mogelijk bij een complot tegen de mensheid…
Amsterdamned
Leuk en aardig dat Inferno, maar dit boek is een Holland Festival van gemiste kansen. Want waarom Botticelli en Vasari in Florence, terwijl Amsterdam Rembrandt, Vermeer en Van Gogh aan de muur heeft hangen na tien jaar gerommel in de marge? Met name over het leven van Vermeer weten we heel weinig, dus daar kan een romanschrijver elk willekeurig verhaal op loslaten. Van Goghs leven is dankzij zijn brieven aan broer Theo bijna tot op de dag te volgen, maar diens krankzinnige periode en zelfmoord kunnen Brown weer een hoofdstuk opleveren. Na de Mona Lisa en De Goddelijke Komedie moet natuurlijk de Nachtwacht van Rembrandt volgen. Iconisch en bekend over de hele wereld. Alleen al het Rijksmuseum zelf is een ideale plek voor achtervolgingen. Ook na de restauratie is er nog steeds een aparte wenteltrap voor koninklijk bezoek. Niet meer in gebruik, maar perfect voor Langdon.
Belastingparadijs
Brown gebruikt nooit mensen uit de werkelijkheid, maar de spanning tussen monarchie en republikeinen kan al voor een aardig complot zorgen. Oud geld (Brenninkmeijer, Fentener van Vlissingen) en nouveau niets (De Mol, Stutterheim) kunnen clashen. Nederland speelt een grote rol in de internationale drugshandel en witwasserij voor bezoekers van dit belastingparadijs. Genoeg duistere bedrijven en dito schurken die schimmige kantoortjes aan de Singel bezoeken. Cameo voor de Rolling Stones en U2? Samen met al die prachtige grachtenpanden vol geheime achterhuizen is Amsterdamned verplichte kost voor Langdon en consorten. We geven Brown 3 jaar.
Dan Brown: Inferno, uitgeverij LS
