De bevroren tijd van pianiste Erika Dohi

De in Osaka geboren, in New York woonachtige, klassiek geschoolde pianiste Erika Dohi is een veelzijdige kunstenares met een eclectische muzikale achtergrond. Zij is een dynamische performer met een opmerkelijke stijl, van traditioneel klassiek tot gedurfde improvisaties.

37d03d, het label opgericht door Justin Vernon en Aaron en Bryce Dessner, kondigde in maart aan dat het Erika Dohi had getekend. Inmiddels is het eerste album van de experimentele pianiste en componiste uit, getiteld I, Castorpollux.

Erika Dohi overleefde in 1995 op zeven-jarige leeftijd de verwoestende aardbeving in het Japanse Kobe door onder een tafel te schuilen.

De video bij de eerste single Polaroid (ft. Channy Leaneagh van Poliça) van haar album I, Castorpollux bevat beelden van Dohi als kind in Japan in die tijd. De pianiste noemt Polaroid “een momentopname van een tijd die ook een eeuwigheid van een moment is. Ik was zeven in 1995 en ik ben er niet meer. Maar ‘ik’ ben er nog steeds.”

Zij komt nog wel in Japan, maar “als ik terugga, lijkt het daar bevroren”, zegt Dohi. “Mensen worden ouder en gebouwen zijn nieuwer, maar wanneer ik daar ben, stopt de tijd.” Die beleving van tijd als bevroren moment speelde door heel het creatieve wordingsproces van I, Castorpollux.

Dohi’s debuut soloalbum is het relaas van een diepgaande, persoonlijke ontdekkingstocht. Die voert haar door een indrukwekkend landschap van vrijelijk muzikale genres overlappende composities, waarin het technische en het spirituele elkaar rijkelijk beïnvloeden en samenvloeien. Zij roept met piano, keyboards en haar stem een eindeloos fluctuerende wereld op met daarin zacht gefluisterde herinneringen vol nostalgie, sciencefiction-soundtracks, game-muziek en electro-akoestische experimenten. Aan I, Castorpollux dragen onder anderen bij Channy Leaneagh (Polica), Andy Akiho en Immanuel Wilkins. Het album is geproduceerd door William Brittelle, zelf een actieve moderne componist.

Het centrale thema van I, Castorpollux is het ‘gespleten ik’ en de extreem wisselende belevingen van tijd waarmee Erika Dohi te maken had tijdens voor haar vormende perioden in haar leven. Toen zij zich tijdens de aardbeving in Kobe in 1995 onder een tafel had verstopt, ontdekte zij na afloop van het natuurgeweld dat de wereld om haar heen was ingestort. In haar directe omgeving bleef slechts een onderdeel uit haar jeugd overeind staan, de Tower of the Sun, een soort tijdmachine, door kunstenaar Taro Okamoto ontworpen voor de wereldtentoonstelling Expo 70.

Een groot deel van de muziek op het album is geschreven in Texas, waar Erika Dohi een tijdlang verbleef. Daar was, door de tweestrijd in die sociaal conservatieve omgeving tussen haar Aziatische zelf en het idee van Amerikaan te moeten zijn, een proces van zelfonderzoek noodzakelijk om zich te kunnen verzoenen met hoe zij zich werkelijk voelde en wie zij van binnen was.

De titel I, Castorpollux is ontleend aan het verhaal van de tweelingbroers Castor en Pollux uit de Griekse en Romeinse mythologie. Zij worden samen de Dioscuri genoemd. Hun moeder was Leda, maar ze hadden verschillende vaders. Castor was de sterfelijke zoon van Tyndareus, de koning van Sparta, Pollux de goddelijke zoon van Zeus. Die verleidde Leda in de gedaante van een zwaan. Pollux vroeg Zeus toestemming om zijn eigen onsterfelijkheid te mogen delen met zijn tweelingbroer, waarna ze samen verder gingen in het sterrenbeeld Tweelingen.

Het beeld van de tweelinghalfbroers resoneert diep in Erika Dohi, evenals de twee manen en hun vreemde, bijna onwerkelijke licht uit 1q84, de beroemde trilogie van de Japanse schrijver Haruki Murakami, prachtig vormgegeven in het hoesontwerp van het album.

Zoals Haruki Murakami in zijn meesterwerk werelden in elkaar laat overlopen, de dimensie van tijd vloeibaar doet zijn, zo creëert Erika Dohi op I, Castorpollux een eigen parallel universum van geluid. Daarin functioneert de piano als minimalistisch melodie- en percussie-instrument, verhalen synthesizers enerzijds van oude, analoge tijden en blazen ze anderzijds futuristische winden, wisselt modern-klassiek af met impro-jazz en avant-garde en echoën er stemmen die afkomstig lijken uit het bevroren verleden, of misschien is het wel de toekomst. Het muzikale landschap dat Erika Dohi met vaak minutieuze precisie op I, Castorpollux schildert is vreemd en mysterieus. Het laat een wereld horen die bij iedere beluistering meer lagen bloot legt in de diepe tijd die zich over verleden én toekomst van haar zijn als kunstenares uitstrekt. Een wereld die roept om meer.

Erika Dohi – I, Castorpollux
37d03d / Konkurrent

Mijn gekozen waardering € -

Ex-muziekjournalist. Ruilde in de jaren 90 redactiestoel muziekblad OOR in voor een hangmat in de Amazone, Dancin' Fool.