De corporate soldaat sterft uit

De moderne werknemer moet zelf zijn employability op peil houden. Door een leven lang te leren en zijn pensioenjaren niet op te potten tot het einde van de rit. Die boodschap brengt Hans Boer, directeur van Van Ede en Partners in Zeist op zakelijk festival MNL14 in zijn verhaal ‘een leven lang, leren, werken en luieren in 2018.’

Het traditionele schema van werken tussen je 24e en 67e is niet meer van deze tijd. ‘Steeds meer mensen haken met uitputtingsverschijnselen als burn-out af in die race en vallen buiten de boot. Dat kunnen we niet langer accepteren.’

Boer ziet het dagelijks om hem heen. Loopbaanbegeleidersbureau Van Ede begeleidt mensen naar een nieuwe werkkring en niet zelden zijn die uitgekeken op de huidige arbeidsmarkt. ‘Zeker als ze overspannen zijn geraakt, valt het niet mee om weer verder te gaan.’ Het ‘sabbatical’ bij Van Ede zorgt voor reflectie.

Bewaar je pensioen niet tot het einde van je leven

‘Ze willen weer regie over hun eigen leven en zien in dat ze daar vooral zelf voor moeten zorgen.’

Laad de batterij tijdens je werkbare leven op

Het inspireerde Boer tot de stelling dat onze kijk op pensioen drastisch moet veranderen. ‘Die jaren heb je tijdens je werkende leven nodig om de batterij op te laden, je verder te scholen of je carrière om te gooien.’ Het heeft tot gevolg dat er dan geen pensioengerechtigde leeftijd meer bestaat. ‘Dat moment bepaal jezelf. Nu is de pensioengerechtigde leeftijd gekoppeld aan de waarde die ‘ze’ je toekennen op de arbeidsmarkt. Bij uitzondering mogen bepaalde mensen na die leeftijd nog door, zoals een hoogleraar of de koningin.’

‘We weten ook dat het een illusie is om te denken dat met pensioen gaan per definitie leuk is. Dat is voor veel mensen helemaal niet zo.’

Als maatschappij hebben we daarom nog heel wat te leren, vindt Boer. ‘In deze tijd zien we steeds minder contracten ‘voor onbepaalde tijd’.  We zien dus steeds meer zelfstandigen op de arbeidsmarkt. En dat is op zich prima. Het is pas een probleem als je het vaste dienstverband tot norm verklaart. En dat doen we onbewust vaak. Je hoort nu wel mensen zeggen: ja hij is voor zichzelf begonnen, omdat hij toch geen baan kon vinden’. Dat zou omgedraaid moeten worden in: ‘hij heeft nu tijdelijk een baan, omdat het zelfstandig even niet gaat, zoals hij wil’.’

Boer noemt het de emancipatie van de werknemer. ‘Die gaat veranderen van medewerker naar mee-maker. Hij zal zich steeds vaker, al dan niet voor eigen rekening, aansluiten bij organisaties waar hij zich verbonden mee voelt. De corporate soldaat sterft uit.’

Broodfondsen in plaats van pensioenfondsen

Wat Boer betreft mag er meer verdwijnen, zoals pensioenfondsen. ‘Binnen een model van een leven lang leren, werken en luieren regelen mensen dat zelf. Hij ziet het al gebeuren binnen enkele ‘broodfondsen’, (AOV voor zelfstandigen) waarin mensen voor elkaar gaan zorgen.

De overheid ziet hij terugreden op dit vlak. ‘Van de regering mag je verwachten dat ze voorwaarden scheppen voor deze manier van werken.’ En dan fel: ‘Dat ze zorgen voor beschaafde kaders waar binnen dit kan gebeuren. Dus niet, zoals nu in de thuiszorg gebeurt, waar mensen worden ontslagen en tegen een lager loon weer worden aangenomen als zelfstandige.’

Lees ook: 13 uur per dag doorklikken #MNL14

Mijn gekozen waardering € -

Ruud Poels schrijft over veranderingen die hij ziet in de nieuwe economie. Hoe vinden mensen en organisaties daar hun weg in? En worden we er gelukkig van?