Julian Barnes analyseert in ‘Hoogteverschillen – Levels Of Life’ de gedragingen van mensen die zichzelf en de wereld in de ogen proberen te kijken. Hij doet dat in bespiegelingen over afstand en nabijheid en over de ander, in persoon en landschap, hetzij onbevangen dan wel gekleurd door vooroordelen tegemoet treden.
‘Hoogteverschillen – Levels Of Life’ gaat over hoe wij mensen tot grote hoogten kunnen stijgen, en diep vallen.
Aeronauten noemt Julian Barnes de allereerste ballonvaarders die opstegen in Frankrijk en Engeland en vanuit nieuwe perspectieven – ‘de ruimte Gods – zonder het gebruik van toverij ‘ – naar het landschap onder hen keken, en het fotografeerden. De registratie en vastlegging van landschappen is eveneens een leidraad in het werk van de Britse muziekproducent Craven Faults, de naam waaronder een verder onbekende kunstenaar en verzamelaar van elektronische apparatuur muziek produceert in een oude textielfabriek ergens in Yorkshire.
Craven Faults is genoemd naar een reeks geologische breuklijnen, The Craven Faults System, die langs de zuidelijke en westelijke randen van de Yorkshire Dales loopt en de benedengrens vormt van het Askrigg Block, het aardkorstblok dat deel uitmaakt van de Pennines in het noorden van Engeland.
De elektronische activiteiten van Craven Faults in de textielfabriek leverden om te beginnen drie EP’s voor het Lowfold Works label op: ‘Netherfield Works’, uitgebracht in 2017 en ‘Springhead Works’ en ‘Nunroyd Works’ uitgebracht in 2019, plus enkele remixen. De opnamen bevatten intelligent geconstrueerde, elektronische muziek die het mogelijk maakte in ‘realtime’ diep in de tijd en door delen van het postindustriële landschap van Noord-Brittannië te reizen.
Bewijs van aanwezigheid is er niet
In 2020 bracht The Leaf Label het eerste album van Craven Faults uit: ‘Erratics & Unconformities’. De reis ging verder waar ‘Netherfield Works’ was opgehouden, noordwaarts de stad uit. Het terrein wordt daar langzamerhand ruiger, ongetemder. Bewijs van menselijke aanwezigheid is er nauwelijks of niet in dit door gletsjers gevormde landschap. Je ‘hoort’ de ijsmassa zich een weg banen door en over de rotsige bodem. De muziek van Craven Faults ontwikkelt zich op een soortgelijke manier in de tijd als het landschap waarin het elektronisch laboratorium van de ‘band’ staat.
De oorsprong van sommige opnamen op ‘Erratics & Unconformities’ lag soms tot wel zeven jaar terug. Er werden sindsdien elementen toegevoegd en verwijderd. Er werd opgenomen en opnieuw opgenomen, tot het juiste niveau van perfectie was bereikt, het zorgvuldige samengestelde resultaat voldeed aan de strenge kwaliteitseisen, en de eindbestemming daar was. De aanpak van Craven Faults mag rigide lijken, maar resulteerde er wel in dat in de ontwikkeling van de muziek zich een verhaal bleek te ontvouwen dat de luisteraar hypnotiseerde en meevoerde, de diepe tijd in.
Drie jaar na ‘Erratics & Unconformities’ is er ‘Standers’, het tweede volledige album van Craven Faults. In de tussentijd bracht de band in 2021 het ‘Enclosures’ mini-album uit en in 2022 een reeks studio-optredens getiteld ‘Live Works’.
Elke release brengt het verhaal van Craven Faults verder en is tegelijkertijd een op zichzelf staande, analoge, elektronische reis door Noord-Brittannië, zoals gezien door de lens van een eeuw populaire muziek, waarin studio’s en locaties, technologie en onderzoekingsdrift resoneren en lijnen worden getrokken om momenten van inspiratie met elkaar te verbinden.
De sonische aandachtspunten zijn op ‘Standers’ verlegd. De reis gaat niet langer uitsluitend over land. Vertrouwde landschappen, aanvankelijk gevormd door de elementen en vervolgens door ontelbare veroveraars en kolonisten, worden vanuit een ander perspectief bekeken; er is de invloed op het land en zijn bewoners van veeteelt en steeds verder ontwikkelde en vaak ingrijpende landbouwmethoden, van opeenvolgende religies en politieke stromingen, en niet de op laatste plaats van de geldgod, de mammon.
De mens reikte hoog en viel diep
Meteen al na vertrek neemt de reisgids van Craven Faults ons op ‘Standers’ mee naar het hoogste punt, bij de grens. Als het weer het toelaat en het is een heldere dag, kijk je daar zover als tot aan de oostkust. Het is oud, intensief gebruikt gebied. Rond de monding van de rivier zijn de sporen van zware industrie zichtbaar. Die heeft het landschap doen veranderen. Eerst subtiel, maar de seismische gevolgen waren onmiskenbaar.
We stijgen op zoals de vroegere aeronauten tot boven de wolken, als Icarus naar de zon, en zien net als zij onze schaduwen als een enorme foto op de golvende deken. Tot die scheurt en de littekens van de oude industrieën zichtbaar zijn. Waar ooit het lood uit de grond werd gehaald, is het nu stil, de strijd is gestreden, en de natuur wist wie wij daar ooit waren.
Zo’n zeventig minuten duurt deze tweede, volledig verzorgde (lucht)reis van Craven Faults. Evenals op de voorganger ‘Erratics & Unconformities’ ontwikkelen de composities, zes in totaal, zich langzaam in de tijd; de veranderingen in de, door een analoge hartklop voort en omhoog gestuwde, repetitieve frases zijn subtiel. Maar waar ‘Erratics & Unconformities’ over de hele linie industrieel was getoonzet, ademt ‘Standers’, er is lucht, met daarin nevels van melancholie.
Als tegen het einde de landing wordt ingezet, tinkelen als druppels in een glas water de aanslagen op een piano en zingen harmonische oscillatoren als walkuren in een Noors mytheverhaal. Dan is het stil, en ruist alleen de geschiedenis na.
Craven Faults – Standers
The Leaf Label | Konkurrent
‘Standers’ is beschikbaar als CD en dubbel-LP. Daarnaast is er een luxe 3CD-box met naast ‘Standers’ ook opnamen van ‘Enclosures’ uit 2021 en ‘Live Works’ uit 2022.
