Changing fortunes luidde de filmtitel die Rutger Hauer in gedachten had. Het moest een internationale productie worden over de man die tot aan zijn voortijdige dood in februari 1945 de vaderlandse illegaliteit leidde. In januari 2010 kreeg ik de twee beoogde scenarioschrijvers van de film over Walraven van Hall op bezoek. We maakten een rondje langs Zaandamse locaties waar deze verzetsbankier woonde en werkte. En ik beantwoordde een aantal vragen. Die stelden me niet gerust. Of Van Hall een wapen had. Of er NSB’ers in zijn familie waren. Hoe de relatie met zijn echtgenote was. Of hij wellicht een handicap had. De scenaristen-in-spe kwamen er eerlijk voor uit: het zou niet meevallen om het door Van Hall gepleegde ‘papieren’ verzet filmisch interessant te maken. Zijn ondermijning van het nazisme mocht ongekend effectief zijn geweest, maar veel seks en schieten kwam daar niet bij te pas. En dat was, bioscoop-technisch gesproken, toch wel een tikje jammer.
Het was de tweede keer dat ik werd benaderd met filmplannen. In maart 2006 was ik al verwikkeld in een mailwisseling met een filmproducente die me vroeg ‘of het mogelijk is om de rechten te kopen van het boek (dat ik dat jaar over Van Hall publiceerde) met als doel er een film van te maken’. Ze voegde er weinig geruststellend aan toe: “Bij mijn weten is het verhaal in feite openbaar en ik neem aan dat er misschien helemaal niet over ‘rechten’ gesproken kan of hoeft te worden.” Het contact eindigde een maand later met de boodschap dat ze weer van zich zou laten horen ‘zodra ik voorstellen kan doen’.
NL Film
Enfin, Rutger Hauer kreeg de financiering niet rond voor het eerste echte product waarover hij de regie zou voeren, tot zijn diepe droevenis. En die vage filmproducente is ook al een decennium uit beeld verdwenen. Een film over Walraven van Hall leek definitief van de baan. In het najaar van 2011 vernam ik echter dat productiemaatschappij NL Film de handschoen opnam. Ze hadden daar een miljoenenproductie in gedachten. NL Film was een van Nederlands grootste productiemaatschappijen. En, ook niet onbelangrijk, Walravens kinderen waren enthousiast. Wat kon er nog misgaan?
Ik mailde NL Film: als ze behoefte hadden aan informatie en materiaal waren ze welkom. Niet alle gegevens die ik had gevonden met het oog op mijn biografie Walraven van Hall, premier van het verzet (1906-1945) waren in het boek verwerkt, dus wie weet kon de producent nog wat gebruiken. “Wij stellen dit erg op prijs”, luidde de reactie. “Uw mail stuur ik hierbij door naar Sytze van der Laan, die momenteel gesprekken voert met de researcher die voor ons aan deze film werkt. Hij neemt in de toekomst graag contact met u op.” De toekomst bleek bij NL Film een rekkelijk begrip, want producent Van der Laan liet tot op heden niets van zich horen. Dat mijn boek in de tussentijd via NL Film wel een ronde maakte langs tal van betrokkenen bij de film zie ik maar als second best.
Subsidies
Op financieel gebied pakte NL Film het beter aan. In april 2015 kenden de NPO, CoBO en het Nederlands Filmfonds maar liefst €1,8 miljoen toe om de productie mogelijk te maken. Dat komt bovenop de ruim €1,2 miljoen die sinds 2013 in zes tranches is uitgekeerd via het Netherlands Film Production Incentive. Bankier van het verzet, zoals de rolprent gaat heten, wordt een van de duurdere Nederlandse films, zoveel is duidelijk.
Er zijn dan ook nogal wat kosten, en niet alleen aan materiaal. Voor de gelouterde scenarioschrijfster Marieke van der Pol bijvoorbeeld, bekend van onder meer De Tweeling. Voor regisseur Diederik van Rooijen (Penoza). En voor de cast, volgens de Belgische mede-producent Zilvermeer Productions onder anderen Jacob Derwig en Barry Atsma.
De NL Film-website meldt nog altijd: “De opnamen staan gepland voor 2014.” De Belgische partner lijkt beter op de hoogte: “Shoot fall 2016.” Dat lijkt ook een stuk logischer, gezien de verdere planning. Vooralsnog staat als premièredatum 24 september 2017 genoteerd. U krijgt tegen die tijd 110 minuten Walraven en Gijs van Hall aangeboden in een theater bij u in de buurt.
Ik beschik overigens over nog wat vertrouwelijke, tranentrekkende informatie aangaande ‘Wally’ van Hall die het uitstekend zou doen in de slotscène van deze beoogde blockbuster. Wellicht maak ik het nog wereldkundig. Ik dacht zelf aan 25 september volgend jaar.
