Talloze straatlantaarns zijn allang gedoofd. Kapot, en niemand die ze komt repareren. Verkoolde plekken van verbrande banden staan in het asfalt van de binnenstad gekerfd, als herinnering aan de woedende straatprotesten van de afgelopen jaren tegen het politieke leiderschap dat verantwoordelijk wordt gehouden voor de malaise. En ’s nachts wordt de hoofdstad Beiroet dan in duisternis gedompeld als het berooide staatselektriciteitsbedrijf “Electricite du Liban” haar magere productie moet rantsoeneren. De Libanese elektriciteitscrisis is helaas maar een van vele problemen.
Een bankroet land
De Libanezen leven al tijden in moeilijke omstandigheden, die nog verergerd werd door de COVID-19 pandemie, en natuurlijk de verwoestende explosie in Beiroet van 4 augustus. Ook de veiligheids- en economische spanningen nemen er toe na de zoveelste mislukte poging om een nieuwe regering te vormen. Terwijl bedrijven hun deuren sluiten, nemen de werkloosheid en de honger toe. De Libanese banken, die 70% van hun activa aan een insolvente centrale bank hebben geleend, hebben de meeste depositohouders van hun spaargeld beroofd. Analisten zeggen dat er zonder overheidsbegroting binnenkort ook geen harde valuta meer zal zijn om de invoer van gesubsidieerde tarwe, brandstof en medicijnen te betalen in deze tijd van de COVID-19 pandemie.
Het land heeft letterlijk geen geld meer. De buitenlandse reserves zijn geslonken van ongeveer 30 miljard dollar een jaar geleden tot ongeveer 16 miljard dollar, waarvan slechts tussen 1 en 1,5 miljard dollar beschikbaar is om de invoer van voedsel en brandstof te subsidiëren.
Noodkreten van verarmde Libanezen zijn te vinden op zowat alle Social Media platforms. De situatie lijkt er onuithoudbaar te worden. Activisten roepen op om sancties op Libanon te verminderen om een humanitaire ramp in het land te voorkomen.
Echter, een hoge Amerikaanse ambtenaar heeft donderdag gewaarschuwd dat Libanese politici die hervormingen in het door crisis geteisterde land blijven blokkeren, te maken kunnen krijgen met strafmaatregelen van Washington en zijn bondgenoten. Ook Frankrijk dreigt de sancties tegen Beiroet op te voeren. Eventuele humanitaire hulp aan het land wordt aan condities gebonden door Westerse mogendheden. Echter worden de Libanezen alleen maar meer ‘de armen van de vijand’ ingedreven.
Ook de protesten die het land al sinds 2019 teisteren, duren zowat wekelijks voort.
Bron: HRW.com
Hezbollah’s initiatieven: gesubsidieerde supermarkten en rentevrije leningen
De Libanese sjiitische groepering Hezbollah heeft een keten van supermarkten opgezet met Syrische, Iraakse en Iraanse producten tegen verlaagde prijzen, die toegankelijk zijn met een door de partij uitgegeven kaart. Het is een welkom initiatief in een land dat wordt geteisterd door een financiële crisis en voedseltekorten. Maar critici zeggen dat het de zoveelste poging is van de machtige sjiitische beweging om loyaliteit te winnen door diensten te verlenen in een zwakke staat en toezicht te houden op een parallelle economie.
De supermarktketen is “Al-Sajjad” genoemd – naar de imam Ali Al-Sajjad, een figuur uit de sjiitische islam die bekend staat om zijn vrijgevigheid. Om er levensmiddelen te kunnen kopen tegen sterk verminderde prijzen, moet men over een al-Sajjad kaart beschikken. Deze wordt toegekend aan gezinnen en alleenstaanden die het moeilijk hebben, en dan dus ook voor de nodigen die niet onder Hezbollah’s leden en supporters vallen.
Libanezen die krap bij kas zitten, hebben ook gebruik gemaakt van de vereniging Al-Qard Al-Hasan om de door de banken opgelegde kapitaalcontroles te omzeilen, die de rekeninghouders de toegang tot hun spaargeld ontzeggen. De vereniging – die in feite de financiële arm van Hezbollah is – is ondanks de economische crisis doorgegaan met het verstrekken van leningen en contant geld aan cliënten. Al-Qard Al-Hasan, waarvan de naam in het Arabisch “de welwillende lening” betekent, is doorgegaan met het verstrekken van rentevrije leningen tot 5.000 dollar.
Hezbollah zet zich schrap voor ‘state collapse’
Ondertussen duiken er meerdere rapporten op dat de Libanese Hezbollah de enige factie is die zich effectief kan verzetten tegen de totale ineenstorting van het land. Buiten het importeren van levensmiddelen voor de verarmde bevolking, en het verstrekken van leningen, is de partij druk bezig met het importeren van medicijnen en het klaarmaken van opslagplaatsen voor brandstof.
Deze maatregelen, die een reactie zijn op een ernstige economische crisis, zouden een uitbreiding betekenen van de diensten die door de gewapende beweging worden verleend aan haar grote achterban, met een netwerk dat reeds liefdadigheidsinstellingen, een bouwbedrijf en een pensioenstelsel omvat.
Deze plannen sluit aan bij de bezorgdheid dat de Libanezen wederom voor voedsel en veiligheid afhankelijk zullen worden van politieke groeperingen, zoals velen in de militietijd van de burgeroorlog van 1975-1990 waren.
En als het zover komt, is alleen Hezbollah klaar om de klap op te vangen.
