In haar leefomgeving is het 14-jarige meisje Debby* dat anorexia ontwikkelde. “Ongeveer toen de Corona begon, wilde zij niet meer eten”, vertelt Swart. “Het ging heel erg snel bergafwaarts met haar. Waar ik nu vooral tegenaan loop is de onmacht en het lijkt wel onwil van instanties om haar te helpen. Ze is opgenomen in een kliniek waar ze kunnen omgaan met anorexia, alleen daar hadden ze alleen plek op de crisisopvang. Op de plek hiervoor werd ze met haar moeder op een kamer gezet en mocht alleen van haar kamer af om naar de wc te gaan, voor haar eigen veiligheid. Dat zal best, maar dat is niet helpend voor haar. Door noodgedwongen op een kamertje te zitten, wordt het alleen maar erger. Voor haar moeder was dat ook geen doen.”
Het lijkt wel onwil van instanties om haar te helpen
Hoe kon Debby anorexia ontwikkelen? “Dat is een goeie”, zegt Swart. “Het lijkt of ze bij de GGZ daar geen belangstelling voor hebben. Het enige waar ze mee bezig zijn is haar weer aan het eten krijgen. Dan maar met dwangvoeding. Ze krijgt onder dwang sondevoeding. Dat lijkt mij niet de manier om haar te helpen. Je moet naar de oorzaak gaan, naar de reden waarom ze niet eet. Niet eten is een uiting van haar problemen, het is niet de oorzaak. Maar ze lijken daar bij de GGZ anders over te denken. Natuurlijk moet ze eten om te overleven, maar dat bereik je niet door haar dwangvoeding te geven.”
Debby heeft een te laag BMI voor opname in een gespecialiseerde kliniek
“Haar ouders en ik hoopten dat ze bij een gespecialiseerde kliniek terecht kon, maar nu blijkt dat je daarvoor een bepaald BMI moet hebben en Debby is te mager! Zo raar, dat je te mager kunt zijn voor een kliniek voor eetstoornissen. Ook daarvoor lijkt de oplossing dwangvoeding, maar dat werkt niet. Dat heeft een averechts effect. Eten is voor haar de enige houvast, het enige waar ze controle over heeft. Ze is te beschermd opgevoed, waardoor ze nooit heeft geleerd met problemen en afwijzing om te gaan. Als jij je hele leven beschermd bent tegen tegenslagen, dan voelen tegenvallers als persoonlijke aanvallen. Maar dat is niet zo en dat moet ze nog leren. Ouders bedoelen het heel goed en het is ook wel logisch dat je kinderen wilt beschermen, maar het leven zit vol met tegenvallers, tegenslagen en problemen. Daar kun je maar beter mee leren omgaan als je nog klein bent, als je grootste probleem is dat een ander kind jouw speelgoed afpakt.”
Kunnen Debby haar ouders dan geen second opinion aanvragen? “Dat is heel lastig”, zegt Swart. “Als ze dat doen, lopen ze de kans dat GGZ zijn handen van Debby aftrekt en dat ze helemaal geen hulp meer uit die hoek hoeven te verwachten. Daarnaast lopen ze ook de kans dat via de gemeente hun ouderlijke macht wordt ontnomen. Dat is veel erger en hangt boven hun hoofd als een zwaard van Damocles. GGZ lijkt te zeggen ’Het gaat op onze manier en niet anders’, terwijl de ouders vinden dat een therapie als PRI beter is, daarin gaan ze wel eerst met het trauma aan de slag. De ouders kunnen een PGB aanvragen en daarmee zelf zorg inkopen voor Debby, maar daarmee zijn ze de GGZ kwijt. Een combinatie van meerdere therapievormen en hulp zou beter zijn volgens mij. Maar de behandelaars nemen de totale regie over, ouders staan buiten spel en dat is niet altijd goed. Dwangvoeding helpt Debby niet. Ook haar Nutridrink geven (dat is sterk geconcentreerde bijvoeding, red) werkt averechts. Dat valt zwaar op je maag en dat wil iemand met anorexia helemaal niet. Ze zit nu op zich wel op een goede plek in de crisisopvang, daar heeft ze een mentor die haar goed begeleidt. Maar als ze net zover is dat ze toch wat Nutridrink wil drinken en die mentor is er niet, maar een invaller komt haar begeleiden en die vindt dat ze zich aanstelt…. Dan moet je weer opnieuw beginnen. Mijn vraag is in wiens belang GGZ bezig is. Het is niet in Debby haar belang, dat is wel duidelijk. Maar GGZ is niet aanspreekbaar. De hele jeugdzorg zit in een ivoren toren en hoeft geen verantwoording af te leggen. De ouders van Debby zijn te gestrest om hier zelf over te kunnen praten, daarom doe ik dat voor ze.”
*De naam van Debby is niet haar echte naam
