Deze rijke Nederlanders waren vroeger arm

Wie kent ze niet, from rags to riches-succesverhalen. Ook Nederland heeft ze. René Froger, Peter Faber, Mary Borsato en Bob Crebas bijvoorbeeld. Nu zitten ze er warmpjes bij, maar dat was niet altijd zo. Hoe kijken ze terug op hun verleden en op welke manier heeft die achtergrond hen gevormd?

Bob Crébas was oprichter en mede-eigenaar van marktplaats.nl, dat verkocht werd aan eBay voor 225 miljoen euro. Hij is getrouwd met Carla en heeft twee volwassen zoons. 
“Ik ben heel dankbaar voor mijn geld. Het schept mogelijkheden. Maar mijn dagelijkse geluk, het gevoel waar ik mee op sta en naar bed ga, heeft weinig te maken met geld. We zijn niet op aarde om geld te verdienen, maar om creatief bezig te zijn, te ontspannen en te genieten. Dat maakt gelukkig. Vroeger had ik geen vaste baan en leefden we van een uitkering. Ik was fulltime milieuactivist, huisvader en muzikant. Tot ik met vrienden op het idee van kringloopwinkels kwam, wat uiteindelijk leidde tot marktplaats. Ik heb er hard voor geknokt, maar dat geeft niet. Ik ben gewend om mijn handen uit de mouwen te steken. Vroeger op de boerderij van mijn ouders, werkten we buiten op het land. Door weer en wind, met paard en wagen.

Ik heb altijd de behoefte gevoeld om bij te dragen aan een betere wereld. Nu ik rijk ben, kan ik geld stoppen in duurzame projecten zoals Brennels. Maar er is een keerzijde. Veel mensen zien mij als een zak met geld. Er wordt soms zo aan me getrokken, dat ik de neiging voel tot ontwijken. Dan ga ik muziek maken of fietsen op de Veluwe. Ik vraag me dan als snel af waarom ik me ook weer druk maakte? Arm of rijk, de natuur blijft mijn basis. Carla en ik gaan nog ieder jaar op fietsvakantie in Nederland. Als we dan voor ons tentje zitten op een mooi plekje langs een kabbelend beekje, ben ik volmaakt gelukkig.”

Henny Huisman (1951) is getrouwd, heeft twee kinderen en drie kleinkinderen.
“Van jongs af aan wist ik: ik wil beroemd worden als muzikant of artiest. Ook toen ik werkeloos was zonder een cent te makken, hield ik vast aan die droom. We woonden op een flatje 14-hoog, met twee kleine kinderen en een hypotheek. Het was moeilijk, en niet alleen financieel. Het voelde als gezichtsverlies. Toch ben ik nooit bij de pakken neer gaan zitten. Sterker nog, het maakte juist vechtlust in me los. Ik wilde er zo snel mogelijk uitkomen. Ik repeteerde dagelijks met de band, en pakte iedere klus aan die voorbij kwam. Mijn vrouw is altijd in mij blijven geloven. Zij was mijn rots in de branding.

RTL4 was de ommekeer. Het succes kwam snel, het geld een paar jaar later. Het was voor mij nooit een drijfveer. Ik heb een periode duur gedaan met een Porche, en een oude Rolls-Royce. Maar het gaf zoveel bekijks. Ik vond het niet prettig. Mensen reageren heftig op rijkdom. Ze verontschuldigen zich ineens voor hun kleine huis, alsof ik ze daarom minder zou vinden? Of ze vragen om geld. Sinds ik bij de postcodeloterij werk, krijg ik regelmatig bedelbrieven. Leuk is anders, maar ik begrijp die reacties wel. Ik heb het ook heel erg goed. Als ik mijn tuin bekijk, denk ik nog altijd: jeetje, dat ik hier woon! Ik ben ontzettend  bevoorrecht. Als ik dat zou vergeten, word ik een misselijk mens.”

Mary Borsato is de moeder van Marco, en eigenaresse van bruidsmodezaak De Witte Markies. 
“Toen mijn huwelijk strandde, stond ik er alleen voor met drie kleine kinderen. Het waren zware jaren. ’s Ochtends wist ik vaak niet hoe ik de dag door moest komen. Mijn ouders wisten van niets. Ik schaamde me. Mijn moeder had me gewaarschuwd voor mijn huwelijk. Ik leerde liegen om te overleven. Ik liep een half uur naar mijn moeder, nam stiekem blikken uit haar  voorraadkast en vroeg om oud brood. Zogenaamd voor de eendjes. Ik verzamelde lege flessen voor statiegeld, naaide kleding van oude gordijnen en maakte verjaardagskado’s van oude spullen. De kinderen hebben nooit iets gemerkt. Mijn liefde voor hen, hield me op de been.  En ik wist: na regen komt zonneschijn.

Ondertussen pakte ik alles aan. Ik maakte schoon, werkte in winkels, sportscholen, noem maar op. Toen ik een baan kreeg in een bruidsmodezaak, keerde het tij. Ik deed inkopen en begon met ontwerpen. Na verloop van tijd nam ik de winkel over. Het werd een succes. Eindelijk kon ik mijn schulden afbetalen. Het voelde geweldig, en zo voelt het nog steeds. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet stilsta bij hoe goed ik het heb. Als ’s avonds de kaarsjes branden, als ik op mijn blote voeten door het gras van mijn tuin loop, als ik op vakantie ben met mijn kinderen en kleinkinderen, als ik een ontbijtje krijg voorgeschoteld in een hotel… Mijn lichaam betaalt nu de rekening van dat harde werken: ik heb versleten heupen. Maar desondanks voel ik me een gezegend mens.”

Peter Faber (1943) is acteur, getrouwd en vader van vijf kinderen. 
“Mijn jeugd was armoedig. Als de kinderbijslag kwam, moest ik langs de schuldeisers. Een gulden voor brood, een gulden voor meubels, enzovoort. We hadden geen krant, geen radio, vlees was een uitzondering en mijn fiets hing aan elkaar van onderdelen uit de vuilnis. Mijn bewustzijn was ook armoedig: ik was niets waard. Tot ik ging acteren. Ik zag een nieuwe wereld vol mogelijkheden. Geen geld hebben, betekende gewoon dat ik het moest gaan verdienen. En zo ervaar ik het nog steeds. Ik denk niet in arm versus rijk. Geld op zich is niks. Het is opgepotte energie. Je hebt het nodig om dingen te kunnen kopen en je krijgt het niet kado.

Mijn ervaring is dat als je energie geeft, je het ook terugkrijgt. Dat is een natuurwet. Ieder mens heeft alles in zich om goed voor zichzelf te kunnen zorgen, van de eerste hap lucht tot de laatste zucht. Je moet het wel in evenwicht houden. Als ik merk dat ik pakken met geld uitgeef aan etentjes en leuke dingen, is het niet meer dan logisch dat ik in de periode daarna alles aanpak wat op mijn pad komt. Het moet stromen: vasthouden en loslaten, ontvangen en uitgeven, actie reactie. Belangrijker dan geld is daarom mijn conditie. Geld is de beloning voor inzet. Als ik geen energie heb, kan ik me ook niet inzetten om geld te verdienen. Mijn motto voor succes? Ik wil het, ik kan het, ik doe het, nu!”

René Froger (1960) is zanger, getrouwd met Natasja en vader van vier kinderen.  
“Mijn ouders hadden het vroeger niet breed. We aten goed, maar er was geen luxe. Ik had twee sets kleding: oude voor door de week en goede voor zondag. Zakgeld voor extraatjes verdiende ik zelf met krantenwijken, glazen halen en afwassen. Het heeft me alleen maar goed gedaan. Ik ben een harde werker.

Op mijn 28e scoorde ik mijn eerste hit. Vanaf die tijd heb ik het goed gehad. In de basis ben ik niet veranderd. Ik heb nog dezelfde vrienden als toen. Maar ik ben gewend aan luxe. Toen we onlangs een maand op bijstandsniveau leefden voor televisieprogramma ‘Effe geen cent te makken’ , moest ik mijn comfortabele auto met alles erop en erin, verruilen voor een eenvoudige Opel Kadet. Het heeft me extra doen stilstaan bij hoe goed ik het heb. Als ik thuiskom en de poort van mijn oprit gaat open, denk ik: je hebt het goed gedaan jongen!

Ik voel me nooit schuldig, want ik heb er hard voor gewerkt. Ik kan ook goed delen. Ik ben gul naar vrienden toe en we geven aan goede doelen. De Voedselbank, Orange Babies, speelgoed en kleding voor arme mensen. Ik ben tenslotte getrouwd met een ‘goede doelen-vrouwtje’…

Ik realiseer me dat ik makkelijk praten heb, ik heb genoeg om me er niet druk over te maken. Maar  ik geloof toch dat geld op zich niet gelukkig maakt. Ik ken veel mensen met heel veel geld, die eenzaam en ongelukkig zijn. Het is een cliché, maar het zit hem uiteindelijk toch in de dagelijkse dingen. Mijn geluk is mijn gezin.”

Image by Steve Buissinne from Pixabay

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11