Doodgestoken, in stukken gezaagd, gedumpt

De 29-jarige crimineel Keith Ennis was op de vlucht voor justitie en de Ierse onderwereld en woonde in Nederland. In februari 2009 werd zijn lichaam gevonden in het IJ, aan de rand van Amsterdam. Het was in stukken gezaagd en verpakt in een koffer en plastic tassen. Waarom moest Ennis dood? Lees hier een uitgebreide reconstructie.

Op 29 februari 2009 belt omstreeks 13:00 uur een man de Amsterdamse politie. Hij heeft in het water van de Diemerzeedijk, ter hoogte van de A10, verschillende plastic zakken, een fietsmandje en een koffer zien drijven. En het verontrustende: uit een van die zakken lijkt iets van een lichaamsdeel te steken waar de meeuwen aan vreten. Als de politie even later ter plekke komt doet ze een gruwelijke ontdekking: de koffer en tassen zijn gevuld met menselijke resten. In de koffer zit een romp. Na de vondst van het hoofd, gewikkeld in een Ikea-handdoek en verpakt in een Albert Heijn-tas, concluderen de agenten dat het om een man gaat. Op verschillende resten worden tatoeages aangetroffen, soms in een voor de politie onbekende taal. Een maand lang tast de recherche in het duister over de identiteit van het slachtoffer. Pas als de vingerafdrukken van de man naar Europese politiebureaus zijn gestuurd, is er een hit: de Ierse politie meldt dat het slachtoffer de 29-jarige Keith Ennis is. Een crimineel uit Dublin.

Glock

Ennis was eind 2007 Ierland ontvlucht. De politie had hem eerder dat jaar aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij cocainehandel. Bovendien had Ennis sleutels in zijn bezit van een pand op een bedrijventerrein waar de politie vier wapens vond, plus verschillende soorten drugs ter waarde van zo’n 100.000,— euro. Bij zijn aanhouding had Ennis een Glock op zak. Toen hij na betaling van 10.000,— euro op borgtocht vrij kwam, nam hij de wijk, eerst naar Londen, vervolgens naar Nederland. Hij liet zijn ex-vriendin met hun zoontje van zeven jaar achter in Dublin. De politie in Ierland had inmiddels beslag gelegd op de bankrekeningen en auto van Ennis.

Volgens de Ierse pers was Ennis het land uit gevlucht, omdat hij wraak vreesde van zijn criminele bendeleden. Het gerucht ging dat hij ‘gezongen had’ en de politie naar de stash van de drugs en de wapens had geleid. Geen kleinigheid, omdat Ennis tot het middenkader zou behoren van een organisatie die banden heeft met Christy Kinahan, één van Dublin’s meest gevreesde gangsters. Andere media suggereerden dat er een connectie zou zijn met de beruchte crimineel Mark Desmond, alias de cavia.

Uitvaart

Vanaf begin 2008 woont Keith Ennis onder een schuilnaam in Rotterdam, in een appartement aan de Kralingseweg. Ook hier is hij op zijn hoede en vreest hij voor zijn leven, dat blijkt wel uit een email die hij een paar maanden voor zijn dood naar zijn familie stuurt en waarin hij uiteen zet hoe zijn uitvaart moet verlopen in het geval hij komt te overlijden. Zo mag zijn broer Aaron de muziek uitkiezen die tijdens de plechtigheid gedraaid moet worden. En zijn as dient verdeeld te worden tussen zijn vriendin en zijn moeder.

Hoewel Ennis er van overtuigd is dat zijn leven gevaar loopt, heeft hij ook in Nederland contacten met Ierse criminelen. Een daarvan is Philip C. (1983), die bij Ennis intrekt in het appartement in Rotterdam. C., die gebruik maakt van de schuilnaam Paul Butler, wordt vanwege drugs gezocht door de Ierse Justitie. Na verloop van tijd verhuist Ennis van Rotterdam naar een woninkje op een bedrijventerrein in Mijdrecht.

In januari 2009 verblijven er in het appartement aan de Kralingseweg in Rotterdam nog twee andere mannen uit Dublin: Barry McArdle (1987), een goede vriend van County die ook criminele antecedenten heeft en Kenneth Brunell (1987). Ook McArdle is op de vlucht voor de Ierse justitie.

Playstation

McArdle, Brunell en C., alias Paul Butler,komen begin 2017 voor de rechter in Amsterdam. Ze worden verdacht van betrokkenheid bij de dood van Keith Ennis. Over wat er precies is gebeurd, en wie wat heeft gedaan, daarover lopen de verklaringen uiteen. Feit is dat Keith Ennis waarschijnlijk op de avond van 17 februari 2009 doodgestoken wordt in de woning in Rotterdam. Volgens Butlergebeurde dat toen hij zo’n twintig minuten naar de avondwinkel was om wat boodschappen te doen. Eenmaal weer thuis gekomen met wodka en chips zag hij Keith Ennis dood op de vloer liggen.

Tijdens Butlersafwezigheid zou er ruzie zijn ontstaan tussen Ennis, McArdle en Brunell over wie er op de Playstation mocht spelen – aldus Paul Butler. Nadat er over en weer beschuldigingen over het kijken naar kinderporno waren geroepen, was de onenigheid uit de hand gelopen. Er vielen klappen en er werden messen getrokken. Ennis probeerde McArdle neer te steken, waarop Brunell Ennis in zijn zij stak.

Het verhaal van McArdle en Brunell is anders. Zij beweren dat ze in een cafe in Rotterdam een biertje zaten te drinken, toen plotseling Butlermet hun bagage kwam aanzetten. Ze konden niet meer in de woning van Butlerverblijven en moesten halsoverkop vertrekken – naar later bleek, omdat Ennis dood in de woning van Butlerlag.

Een of twee steekwonden

De verklaringen van het duo McArdle en Brunell enerzijds en Butleranderzijds stroken dus niet met elkaar. Het Openbaar Ministerie in Amsterdam lijkt de meeste waarde te hechten aan de zienswijze van Butler, die na een voorarrest van ruim een jaar in 2012 door de Nederlandse justitie voorlopig werd vrijgelaten. Hij blijft nog wel verdachte, maar mag het proces in vrijheid afwachten.

Brunell en McArdle zijn beiden nog wel gedetineerd in Nederland. McArdle zat in Dublin in de gevangenis toen de Nederlandse politie hem op het spoor kwam. Hij was veroordeeld voor een drugsmisdrijf. Zowel Brunell als McArdle werden in 2015 vanuit de Ierse bajes uitgeleverd naar Nederland.

Butlerloopt dus vrij rond, maar dat betekent niet dat hij van alle verdenking ontheven is. Volgens de moeder van Keith Ennis heeft een medegedetineerde van Butlergezegd dat Butlertijdens zijn voorlopige hechtenis in Ierland aan hem heeft verteld dat hij zelf Ennis heeft vermoord door hem in zijn hals te steken. Dat is opvallend en bevat daderinformatie. Volgens de Nederlandse patholoog-anatoom is Ennis eenmaal gestoken, in zijn zij. Zijn Ierse collega vermoedt dat Ennis twee keer is gestoken: niet alleen in zijn zij, maar ook in zijn hals. Het verschil van waarneming ligt waarschijnlijk in het feit dat het stoffelijk overschot van Keith Ennis zo vreselijk was toegetakeld.

Ook telecom-gegevens lijken in de richting te wijzen van betrokkenheid van Butlerbij de moord op Keith Ennis. Zijn telefoon straalde ten tijde van de moord een zendmast aan in de buurt van wat mogelijk het plaats delict is – niet zo vreemd, omdat Ennis waarschijnlijk in de woning van Butlerom het leven werd gebracht. Maar Butlersmobiel werd ook waargenomen in de buurt van de A10 bij de Zeeburgertunnel: daar waar het in stukken gezaagde lijk van Keith Ennis werd gevonden.

De advocaten van het duo McArdle en Brunell hechten in tegenstelling tot het Openbaar Ministerie weinig waarde aan de belastende verklaringen van Paul Butlervoor hun clienten. Ze vinden het opvallend dat Butlerpas gedetailleerd is gaan verklaren in het vierde politieverhoor, pas nadat hij het onderzoeksdossier van de moord op Keith Ennis had kunnen bestuderen.

Naast de verklaring van Butleris er met name tegen Barry McArdle ook technisch bewijs. Zo is zijn DNA gevonden op de stekker van de kettingzaag die is gebruikt bij het in stukken zagen van het stoffelijk overschot van Keith Ennis.

Volgens justitie is er ook bewijs tegen Kenneth Brunell. Er zijn telefoons gevonden die, net als die van Paul Butler, worden gesignaleerd bij het plaats delict en de dumpplaats van het stoffelijk overschot van Keith Ennis. Justitie denkt dat die telefoons toebehoren aan Kenneth Brunell, maar die ontkent dat.

Wraakscenario

Het vreemde is dat in het onderzoek van justitie het wraakscenario van de Ierse maffia op de achtergrond lijkt te zijn geraakt, terwijl een aantal betrokkenen toch banden heeft met drugshandel en de onderwereld in Dublin. Zowel Barry McArdle als Paul Butlerhadden drugsmisdrijven gepleegd. De broer van Ennis moet, terwijl Keith in Nederland verblijft, onder bedreiging van vuurwapens in Dublin zijn auto afstaan aan gemaskerde mannen, omdat Keith volgens hen nog een schuld had uitstaan van 160.000,— euro. De ouders van Keith Ennis ontvangen berichten op hun telefoon als “your son is dead, you’ll find him in a ditch”. Daar komt bij dat Keith vreesde voor zijn leven gezien de email die hij naar zijn familie stuurde.

Tenslotte: Keith Ennis zat in Nederland tot zijn nek in de drugshandel. Hij deed zaken met onder andere twee Ieren, Antho en Nathan. Dat liep mis, volgens geruchten omdat Ennis een eigen organisatie zou hebben willen opzetten met een paar Nederlandse Turken en hij een partij drugs zou hebben gestolen. Dat zou ook de reden zijn geweest dat Ennis naar Mijdrecht verhuisde; hij wilde niet makkelijk te traceren zijn. Ennis deed vanuit Nederland ook zaken met ene Little Fella in Spanje; na de moord op Ennis komt er een drugstransport van beiden ter waarde van 135.000,— euro aan in Limmerick. Alle reden dus om ook te gaan rechercheren in de Ierse onderwereld, maar dat lijkt slechts mondjesmaat te hebben plaatsgevonden.

Auto’s

Na de dumping van de stoffelijke resten van Keith Ennis bij de Diemerzeedijk in Amsterdam vertrekken Brunell, McArdle en Butlerhalsoverkop uit Nederland. Eerst wordt nog wel het appartement provisorisch schoongemaakt. De verhuurster treft een puinhoop aan – de huur is al een paar maanden niet overgemaakt – maar merkt geen sporen van een moord op. Ze ruimt de woning op, laat het grondig schoonmaken en opnieuw schilderen. Desalniettemin weet de recherche anderhalve maand later via luminol bloedsporen te traceren in het appartement. En in de meterkast wordt een kettingzaag aangetroffen – zonder zaagblad.

Inmiddels zijn Brunell, McArdle en Butlermet de Audi Cabriolet van laatstgenoemde, via Calais, al lang en breed naar Engeland gereden. Daar wordt de auto verkocht – vervolgens gaat het drietal uiteen. Brunell smeert hem met de opbrengst van de Audi naar Azie. De politie heeft de auto van Butlernooit meer kunnen traceren en weet dus ook niet of deze is gebruikt bij het vervoeren van het stoffelijk overschot van Ennis.

Butlervreest naar eigen zeggen inmiddels voor zijn leven nu hij McArdle en Brunell heeft aangewezen als de daders van de moord op Keith Ennis. Volgens de officier van justitie zit hij daarom ergens ondergedoken “aan de andere kant van de wereld.” Die angst zou niet helemaal onrecht zijn: volgens Butleris het huis van zijn ouders in Dublin beschoten door mensen uit de entourage van McArdle en Brunell. De advocaten van het tweetal geloven daar niets van en laten nu onderzoeken of er uberhaupt vijf kogels op het huis van de ouders van Butler zijn afgevuurd.

Ruzie tussen Ennis enButler

Jozef Rammelt en Joseph van Appia zijn de advocaten van respectievelijk Barry McArdle en Kenneth Brunell. Zij denken ook dat een uit de hand gelopen ruzie de oorzaak kan zijn geweest van de dood van Keith Ennis. Maar niet tussen het slachtoffer en het bovengenoemde tweetal, maar tussen Paul Butleren Keith Ennis. Ennis zou naar de woning in Rotterdam zijn gegaan op verzoek van de ex van Butlerom daar wat spullen voor haar op te halen. Een scenario zou kunnen zijn dat er onenigheid is ontstaan over teruggave van de persoonlijke bezittingen die vervolgens uit de hand is gelopen – met de dood van Keith Ennis tot gevolg. Daarbij zou een rol hebben kunnen spelen dat Butler mogelijk dacht dat Ennis een oogje op Lisa G. had, de ex van Butler.

Mijn gekozen waardering € -