Een moeder is ook maar een mens…

Een goede moeder is lief, geduldig en begrijpend. Maar een moeder is bovenal gewoon een mens, met alle gebreken van dien. Vijf moeders vertellen openhartig over hun tekortkomingen in het moederschap.

Mariska (39) is moeder van twee zoons op de basisschool. Ze is dolblij dat de kinderen weer naar school gaan en hoopt dat de scholen open blijven.
‘Ik hou van mijn jongens maar na twee maanden thuiswerken én thuis onderwijzen, zat ik afgelopen voorjaar op de rand van een zenuwinzinking. Petje af voor alle ouders die enthousiast in het thuis onderwijs zijn gedoken. Ik vond het vanaf dag één verschrikkelijk. Ik ben geen juf en ik wil ook geen juf zijn. Ik heb weinig geduld en kan totaal geen orde houden. Een boekje lezen ‘s avonds voor het slapen is leuk, maar elke dag de kinderen in het gareel houden en samen spellen, rekenen en lezen… Ik vond het een ramp! Mijn eigen werk leed eronder en de relatie met mijn kinderen ook. Ik werd met de dag onaardiger tegen ze. Mijn jongste wilde nergens aan mee doen en mijn oudste schreeuwde continue overal doorheen. De eerste week heb ik mijn tegenzin opzij gezet en geprobeerd het huiswerk te begeleiden. De kinderen kregen elke dag een korte online les en verder opdrachten voor thuis. Maar het werkte voor geen meter. De jongens zaten alleen maar te klieren en te lachen en op hun telefoon. Na een week heb ik het helemaal los gelaten. Ze mochten doen wat ze wilden, op hun telefoon, gamen de op tablet, whatever. Als ze maar stil waren zodat ik mijn werk kon doen. Het is totaal niet verantwoord dat weet ik, maar kennelijk vind ik rust in huis en mijn eigen werk belangrijker dan de schoolprestaties van de kinderen. Ze hebben zeker een achterstand opgelopen door de corona. Het is niet anders. Een jaartje overdoen is niet het eind van de wereld…’

Ineke is moeder van drie kinderen. Ze is verslaafd aan haar mobiele telefoon…
‘Ik zit veel te veel op mijn telefoon! Ik schat wel vier tot vijf uur per dag. Het begint ’s ochtends als ik wakker word. Ik check mijn social media met koffie in bed. De telefoon ligt altijd op mijn nachtkastje. Voor mijn werk – ik manage een team bij een zorginstelling – zit ik ook veel op mijn telefoon. Ik moet afspraken en evaluatiegesprekken inplannen en dat gaat allemaal per mail en app. Thuis en onderweg kijk ik ook tv-programma’s, app en mail ik privé en zoek ik continue van alles op, van leuke vakantiebestemmingen tot online webshops en nieuwe recepten…
Het stomme is dat ik mezelf continue tegen mijn kinderen hoor zeggen dat ze minder op hun schermen moeten zitten! Dat hun concentratie en zich er door achteruit gaat. Ondertussen lukt het mezelf niet om mijn telefoon weg te leggen! Ik ben zo’n moeder die bij de zwemles alleen maar op haar telefoontje zit te kijken. Mijn kinderen vinden het heel vervelend en zeggen er vaak wat van. Kijk nou, mama! Luister je wel, mama? Ik schaam me rot. Ik wil loskomen van die telefoon maar check bijna dwangmatig elke paar minuten of er meldingen zijn. Ook als ik geen piepje hoor.
Ik heb sinds kort een nieuwe app die mijn telefoongedrag volgt en waarmee ik kan instellen hoelang ik op bepaalde apps kan zitten. Het heel confronterend omdat ik erachter kom dat het nog veel erger is dan ik dacht! Maar ik wil echt minderen. Ik wil een moeder zijn die aandacht heeft voor haar kinderen en niet voor haar telefoon. Ik moet afkicken.’

Marjan (35) is moeder van twee kinderen. Ze heeft een affaire met een vader van school…
‘Onze kinderen zitten bij elkaar in de klas en we raakten in gesprek tijdens een ouderavond. Ik kende hem al van het schoolplein, een opvallende verschijning met zijn donkere bos met krullen en grote lach. Het klikte meteen. Toen hij vroeg of ik een keer kwam koffie drinken, hoorde ik mezelf enthousiast ‘ja, leuk!’ roepen. Ik wist meteen dat ik me op glad ijs begaf, want ik had hem al vaker zien flirten met andere moeders op het schoolplein. Maar ik kon hem niet weerstaan. Ik vond het zo spannend en de aandacht die hij me gaf, voelde heerlijk. De volgende dag ben ’s ochtends na het school brengen bij hem langs gegaan op de koffie en van het één kwam het ander. Nog voor we de kinderen moesten ophalen voor de lunch, lagen we met elkaar in bed. Sindsdien gebeurt het een aantal keer per maand. We appen, mailen en bellen nooit. Dat was een voorwaarde van hem. Maar als hij op het schoolplein vraagt of ik zin heb in koffie, weet ik hoe laat het is. Ik zeg altijd ‘ja’. Hij heeft zo’n grote aantrekkingskracht op mij. Misschien omdat hij zo anders is dan mijn eigen man. Mijn man is een echte workaholic en altijd bezig met zijn werk. Deze man is juist heel zorgzaam en zacht. Bij ons thuis zijn de rollen traditioneel verdeeld. Ik werk niet en zorg voor de kinderen. Bij hem is de situatie precies omgekeerd. Zijn vrouw werkt fulltime en hij zorgt voor de kinderen en het huishouden. Ik ken haar ook. Ze is een leuke, sterke vrouw en ik voel me heel schuldig naar haar toe. Ook naar mijn man. Want ik hou van hem en ons huwelijk is niet slecht. Toch is het verlangen naar mijn minnaar groter. Ik fantaseer elke dag over hem, ook als ik seks heb met mijn man. Ik weet niet of ik verliefd ben. Het voelt meer alsof hij me in zijn ‘greep’ heeft. Ik weet zeker dat hij het ook met andere moeders van school doet. Die gedachte maakt me gek van jaloezie. Ik wil ermee stoppen maar het lukt niet.’

Isa (37) is moeder van drie kinderen. Ze ontploft regelmatig in het bijzijn van haar kinderen…
‘Ik schreeuw en vloek en tier. Het kan over van alles gaan. Rotzooi in huis, telefoon aan tafel, waar we heen gaan op vakantie… Ook de kinderen kunnen het bloed onder mijn nagels vandaan halen. We hebben drie kinderen van vijf, tien en vijftien. Als ze niet luisteren, word ik gek. De oudste twee kunnen er zelf ook wat van – ruzie maken en schreeuwen – maar de jongste vindt het verschrikkelijk. Als er ruzie is, legt ze haar handjes op haar oren en knijpt haar ogen stijf dicht. Door haar ben ik me gaan realiseren hoe erg het is. Ik moet me leren inhouden, maar ik weet niet hoe. Ik heb z’n kort lontje. Als ik me niet gehoord, onbegrepen of gefrustreerd voel, is het alsof er een storm in me opborrelt waar ik geen weerstand tegen heb. Vooral in drukke tijden met veel werkstress speelt het op en het wordt met de jaren erger. Ik ontplof een paar keer per week en mijn tirades duren een half uur tot een uur. Het neemt me helemaal over. Ik maak het altijd weer goed achteraf en bied mijn excuses aan, maar het gebeurt zo vaak dat mijn excuses niet veel waarde meer hebben. Ik schaam me naar mijn man toe, naar mijn kinderen en naar de buren. Ze zeggen er niks over, maar ik weet dat ze het horen. Mijn man is moedeloos en zegt dat hij van me houdt maar niet op deze manier oud wil worden. Mijn oudste twee jongens, nemen mijn gedrag over en ontploffen ook bij het minste of geringste. Aan tafel zitten we vaak tegen elkaar te schreeuwen. Het is doodvermoeiend. Ik wil graag veranderen maar het lukt me niet. Mijn man wil dat ik anger management cursus ga doen. Ik vind het heel moeilijk. Het voelt als een nederlaag. Alsof ik gefaald heb in het moederschap. Maar een vriendin heeft me overtuigd dat ik de cursus moet doen. Ik moet proberen een betere moeder te worden voor mijn kinderen. Vroeger thuis maakte mijn vader ook altijd ruzie over alles. Ik ben ermee opgegroeid en vond het vreselijk. Toch kan ik er zelf niet mee stopen. Ik moet proberen de cirkel te doorbreken.’

Marije (43) is moeder van twee tieners. Ze is overbezorgd en wil graag precies weten waar de kinderen zijn en wat ze doen.
‘Toen ze klein waren, had ik ze altijd in mijn vizier. Maar sinds de middelbare school heb ik het gevoel dat ze me ontglippen. Ik ken hun docenten niet meer persoonlijk, ik weet niet precies met wie ze rondhangen en ik weet niet wat ze allemaal uitspoken. Magister is een uitkomst. Ik vind het fijn dat ik precies kan zien wat ze voor huiswerk moeten maken en of ze voldoendes halen voor hun proefwerken en opdrachten. Uit zichzelf vertellen ze namelijk niets. Als ik vraag hoe het op school was, krijg ik standaard het antwoord: okay. Door magister weet ik in ieder geval hoe het écht gaat wat betreft het onderwijs. Ik hou bij wat hun huiswerk is en check ’s avonds of alles af is. Mijn kinderen vinden dat heel irritant en noemen mij een ‘stalker’. Ze willen dat ik afstand neem en ze het vertrouwen geef om dingen zelf te doen. Mijn oudste zei laatst heel wijs: ‘ Is de bedoeling van opvoeden niet dat je ons leert om dingen zelf te doen!?’ Hij heeft gelijk. Maar ik kan ze nog niet loslaten. Ze zijn nog zo klein en overal liggen gevaren en risico’s op de loer. Ik maak me bijvoorbeeld zorgen dat ze verkeerde vrienden krijgen. Dat ze gaan drinken en drugs gebruiken. Ik wil ze daarvoor beschermen. Een paar weken geleden heb ik stiekem een GPS tracker app geïnstalleerd en de kinderen toegevoegd. Volgens mij hebben ze het nog niet door, maar ik weet het niet zeker. Ik kan nu precies zien waar ze zijn en welke routes ze nemen en of ze ergens anders heen gaan dan ze zeggen. Het geeft me rust om te zien waar ze zijn. Het werkt alleen wel verslavend. Ik keek al meerdere keren per dag op magister en daar is nu ook die tracker app bijgekomen. Laatst had mijn zoon een feestje en ik heb de hele avond meegekeken waar hij was. Mijn man vindt dat ik te ver ga. Misschien is dat wel zo, het voelt wel een beetje als stalken…’

Image by Irina Gavrilonoka from Pixabay

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11