Eerbetoon aan García Márquez in Den Haag

Tim aan ‘t Goor is terug van weggeweest. Nadat hij Gabriel García Márquez’ geboorteplaats Aracataca in Colombia moest verlaten omdat hij het financieel niet meer kon bolwerken, maakt hij zijn comeback met een eerbetoon in de Haagse bibliotheek aan de grote Colombiaanse schrijver.

Het zijn niet de eersten de besten die in de Openbare Bibliotheek in Den Haag aantreden op 25 september. Jaime García Márquez, broer van de overleden Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez, en Gerald Martin, zijn biograaf, praten met Frénk van der Linden, een van de meest vooraanstaande interviewers in Nederland. De voertaal is Engels. 

Jaime García Márquez is de jongere broer van de schrijver, die in 2012 bekend maakte dat de schrijver kampte met problemen met zijn geheugen. Hij was het eerste familielid dat er openlijk over sprak.

Jaime richtte samen met Gabriel in 1994 de Stichting Nieuwe Iberamerikaanse Journalistiek (FNPI is de afkorting in het Spaans) op in de mooie koloniale stad Cartagena in het Caribische gebied van Colombia. De FNPI is een vooraanstaand instituut in Colombia met uitstekende internationale contacten. Het richt zich onder andere op innovatie in de journalistiek.

Gerald Martin schreef een biografie van García Márquez waarin hij naar eigen zeggen maar drie procent van de informatie die hij had, gebruikte. García Márquez had zo zijn bedenkingen bij de biografie, al stemde hij wel in. “Waarom wil je een biografie schrijven als dat duidt op de dood”, moet hij Martin hebben gevraagd. Daarop antwoordde de biograaf dat hij een nieuwe zou maken na García Márquez’ overlijden. En zo zou geschieden.

De Colombiaanse schrijver overleed op 17 april van dit jaar en een nieuwe uitgave van de biografie Gabriel García Márquez: A Life is in de maak.

Hostel

“Ik kreeg meteen de ambassade mee om het evenement in Den Haag te organiseren, vertelt Aan ‘t Goor aan de telefoon vanuit zijn ouderlijk huis in Oldebroek, Gelderland. Verder had hij het tij mee omdat zowel García Márquez als Martin toch al in de buurt waren – in Brussel –  voor een ander evenement.

Verder sprong de organisatie Writers Unlimited op de trein en nam de feitelijke organisatie van het evenement op zich. Deze Haagse organisatie organiseert literaire en wetenschappelijke evenementen en is vooral bekend van het internationale literatuurfestival Winternachten in Den Haag.

“De Colombiaanse ambassade opent het evenement”, legt Tim aan ´t Goor uit. Ik denk dat we ruim dertig ambassadeurs over de vloer krijgen en liefhebbers van Gabo (het koosnaampje dat in Colombia voor Gabriel García Márquez wordt gebruikt, WU) natuurlijk.”

Hijzelf laat een filmpje zien over Aracataca, de plaats waar hij tot begin dit jaar woonde en een hostel bestierde. Tevergeefs probeerde hij de autoriteiten te interesseren voor een toeristisch project waarin de beroemdste inwoner van het dorpje in Noord-Colombia centraal zou staan. Maar aan ‘t Goor weet niet van opgeven.

Het derde onderdeel is het interview van Van der Linden met biograaf Gerald Martin en García Márquez broer Jaime. “Dat moet diepgaand zijn.” En tenslotte is er een drankje en een hapje om na te praten over de avond. Alles is via livestream te volgen en is ook later nog via internet terug te zien.

Zigeuners

Tim aan ´t Goor: “Mijn doel is om hetzelfde te blijven doen: het idee om het Macondo van Gabo te realiseren.” Macondo is de naam van het dorp dat centraal staat in García Márquez bekendste roman Honderd Jaar Eenzaamheid. De inwoners blijven hun leven lang geconfronteerd met oorlog en memorabele gebeurtenissen, zoals een groep zigeuners die het ijs in het dorp introduceren.

“In Aracataca werd ik door de zorg van het hostel afgeleid van waar het eigenlijk om ging”, aldus Aan ´t Goor, “namelijk het organiseren van evenementen. Daar kan ik me nu veel beter op richten. In april 2015 wil ik de dood van Gabo herdenken.”

Aracataca is een stoffig heet dorp op ruim een uur naar het zuiden vanuit de Caribische havenstad Santa Marta. Een heel leuk dorp, zegt Aan ‘t Goor, “Maar er is niet veel te doen.”

Voor de inwoners van Aracataca is op dit moment maar één ding echt belangrijk. Dat eindelijk de waterleiding in het dorp wordt aangelegd die door een aantal burgemeesters achter elkaar al aan de burgers is beloofd en waarvoor het budget waarschijnlijk al een paar keer in de zakken van stelende bestuurders is verdwenen. Zoals dat maar al te vaak gebeurt in Colombia.

Waterprobleem

Aan ‘t Goor: “Ik had kritiek geleverd op die situatie en had daardoor ean paar leden van de gemeenteraad tegen me in het harnas gejaagd. Later bleek dat ook de burgemeester zich tegen me had gekeerd.”

Hij denkt dat hij buiten Aracataca meer voor de mensen kan doen dan erbinnen, toen hij zelf in zijn hostel ook werd opgeslorpt door het waterprobleem.

“Het is wel jammer dat ik net een maand weg was, toen Gabo overleed. Tot twee weken na zijn dood werd het dorp overspoeld door journalisten en daarna was het over. Mijn hostel zou dan wel hebben gelopen.”

Nu is zijn plan om een paar maanden in het jaar in Aracataca te gaan zitten om er activiteiten te organiseren. “Ik ga de stichting Tim Buendía (vernoemd naar de familie die in Honderd Jaar Eenzaamheid de hoofdrol speelt, WU) oprichten en daarmee ga ik me richten op de festiviteiten in 2015. Bij de herdenking in april gaat het hele dorp zich verkleden als personages van García Márquez.”

Over Tim aan 't Goor schreef ik eerder dit verhaal.

Mijn gekozen waardering € -

Wies Ubags (1962) werkt vanuit Brazilië voor oa het ANP. Ze is ook te horen op de Nederlandse en Belgische radio (vooral BNN, WNL en VRT).  Ze schrijft over ambitie in Latijns Amerika, in het klein en in het groot. Economische onderwerpen krijgen veel aandacht.