Wat doe je als je leven in scherven ligt, als je van voren niet meer weet dat je van achteren leeft? Juist, je schrijft je in bij het Vreemdelingenlegioen. Althans, zoiets moet de Turijnse student Paolo Giordano gedacht hebben, toen hij aan de Amerikaanse glossy Vanity Fair voorstelde om een reportage bij de Italiaanse troepen in Afghanistan te maken. Wij hebben Arnon Grunberg, Italië kreeg zo Giordano, de man die met De eenzaamheid van Priemgetallen alle denkbare Italiaanse prijzen binnensleepte en een internationale bestseller scoorde.
Pillen en porno
Tot zijn eigen verrassing kreeg Giordano uitgebreid de kans rond te kijken in een geïsoleerde voorpost van het Italiaanse leger. Na een briljante debuutroman over twee beschadigde eenlingen, die proberen een connectie aan te gaan, richt hij nu het vizier op de eenzaamheid in gezamenlijke verscheidenheid. Minutieus beschrijft hij in Het menselijk lichaam de rituelen van een groep jongemannen, die zich kapot verveelt en wacht tot ze eindelijk iets te doen hebben. En wat doe je als je niets te doen hebt? Dan ga je bij gebrek aan een echte vijand elkaar zieken. Dan krijgt het menselijk lichaam in het bloedhete Afghaanse klimaat heel wat te verduren. Voeg daaraan toe het ontbreken van vriendinnen, kinderen en vooral moeders (het blijven Italianen), en er resteert niet veel meer over dan pillen, joints en porno om de dagen door te komen.
Giordano laat alle types voorbijkomen: het maagdelijke moederskindje, de alfaman met het kleine hartje, de enige vrouwelijke soldaat die haar vermeende zwakheden overcompenseert. Als laatste de commandanten die ook niet meer weten wat ze moeten doen met die 30 Afghaanse vrachtwagenchauffeurs, die buiten het kamp bivakkeren. Die kunnen niet meer weg, omdat de Taliban ze als verraders beschouwt.
M*A*S*H
Uiteindelijk beslissen de hoge heren dat de chauffeurs een militaire geleide krijgen om terug te keren naar de bewoonde wereld. Knap laat Giordano de spanning tot kolkende hoogten stijgen. Had zijn verhaal eerder M*A*S*H-achtige schrijnend humoristische klankkleuren, in de climax verschuift het karakter naar de Israelische film Lebanon.
http://www.youtube.com/watch?v=Kjzcc6IgXDU
Daarin verdwaalt een tank-crew verdwaalt die in zijn stalen doodskist geïsoleerd van de buitenwereld het einde moet afwachten. Een kleine groep Italianen raakt achterop en ontmoet een fatale kudde schapen. De bijbehoren verborgen explosieven doden een aantal soldaten. Nu is er wel geld voor beschermende helikopters, die de gewonden afvoeren.
Giordano zou Giordano niet zijn als hij er niet af en toe een paar wiskundige dan wel filosofische oneliners tegenaan gooit. Maar hij toont pas echt zijn kracht in de epiloog, waarin adjudant René alle oorlogsweduwen bezoekt. De mooie Flavia vraagt hem haar tuin te snoeien, want daar komt het niet meer van sinds Salvo’s dood. René raakt gefascineerd door Flavia en begint haar te bespieden. Ze trekken met elkaar op, tot hij haar uit eten vraagt. René zal nooit Salvo kunnen vervangen, maakt ze hem briesend duidelijk.
Waar Arnon Grunberg bij zijn Afghanistan-uitstapjes in snappy geformuleerde observaties van het surrealistische soldatenleven blijft hangen, dringt Giordano door in hart en ziel van zijn personages.
Paolo Giordano: Het menselijk lichaam
Meer lezen? Neem een abonnement!
