Het Geheim van ISIS

Is de aan Al Qaida gelieerde Islamitische Staat voor Irak en (Groot) Syrië (ISIS) een creatie van Bashar al Assad?

Maher weet het 100% zeker. De aan Al Qaida gelieerde Islamitische Staat voor Irak en (Groot) Syrië (ISIS) is een creatie van de Syrische President Bashar al Assad om tweespalt te zaaien onder de Syrische rebellen. “Echt?” zeg ik. “Ik dacht het geld en wapens voor die mannen toch vooral uit de Arabische Golfstaten kwam?”

“Nee man! Waarom heeft Assad anders zijn meest radicale islamitische gevangenen vrijgelaten?” aldus Maher. “En waarom valt ISIS al maandenlang geen Syrische stellingen aan?”

Maher is een Libanese journalist en geenszins de enige Libanese journalist die meent dat Assad achter ISIS steekt. De Syrische schrijver en dissident Michel Kilo suggereerde dat onlangs in Geneve, waar een fractie van de rebellen weinig succesvol onderhandelt met het regime. En zelfs de Turkse Minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoglu sprak recentelijk van een “pact achter de schermen.”

Alliantie

Dat Assad politiek en militair profiteert van een sterk ISIS en een verdeelde oppositie spreekt voor zich. Maar een alliantie? Bevoorrading en bewapening? Het probleem is het bewijs. Kilo zei over foto’s van een voormalig Syrisch geheim agent te beschikken. Maar ja, het probleem met overlopers is dat die alles verkondigen wat de andere kant maar wil horen.

Daarbij blijft het een ongemakkelijk huwelijk tussen ISIS en Assad. De salafisten willen “back to the future” naar een 7e eeuws soenitisch kalifaat en staan bepaald niet bekend om hun tolarante houding jegens reliegieuze minderheden. Vooral aan alawieten, ketters der ketters, hebben ze een bloedhekel. En dan is alawiet Assad, op papier, nog een socialist ook!

Bovendien zijn er tal van signalen die in een heel andere richting wijzen. ISIS werd in april 2013 opgericht, maar is onder een reeks andere namen al veel langer actief in Irak. Eèn daarvan was “Al Qaida in Irak.” De nieuwe naam ISIS zou de actieve rol in Syrië en regionale ambities beter reflecteren.

ISIS voert al jaren een terreurcampagne tegen de regering van Nouri al-Maliki in Irak.

Het grootste probleem van een alliantie tussen Assad en ISIS is dat ISIS al jaren een gruwelijke terreurcampagne voert tegen de door sjiieten gedomineerde regering van premier Nouri al-Maliki in Irak. In 2013 werden bijna 8,000 burgers gedood, de meesten sjiieten.

Het zou voor Assad nogal kortzichtig zijn om ISIS te bewapenen, terwijl die zich bezig houdt met het bombarderen van zijn bondgenoot in Bagdad. De Irakese regering gelooft voorlopig niets van de beschuldigingen aan het adres van Assad.

"Because of what is happening in Syria and the new ammunition and missiles they (ISIS) received from Saudi Arabia, they managed to smuggle quite a vast quantity of equipment to fight the Iraqi people," vertelde Maliki adviseur Saad al-Mutalabi de BBC.

Maliki zelf deed onlangs zijn beklag bij VN-opperhoofd Ban Ki-moon. Ook hij hield Saoedi Arabië verantwoordelijk voor de golf van aanslagen die dit jaar al aan 800 Irakese burgers het leven kostte.

Dubbele zelfmoordaanslag

Hetzelfde geldt voor Libanon. Ook hier plegen aan Al Qaida gelieerde extremisten met enige regelmaat aanslagen op sjiitische doelen. Bij een dubbele zelfmoordaanlag van de Abdullah Azzam Brigades op de Iraanse ambassade op 19 november, 2013, werden 30 mensen gedood. Enerzijds, zijn Iran en Hezbollah Assads trouwe bondgenoten. Anderzijds was de leider van de Abdullah Azzam Brigades, Majid al Majid, Saoedi.

Feit is dat ISIS en andere islamitische rebellen in Syrië het best bewapend en gefinancierd zijn en op het regionale schaakbord vooral in het voordeel van Saoedi Arabië & Co opereren. Dit is vanzelfsprekend geen bewijs. Maar de suggestie maakt mijn vriend Maher toch wat nerveus.

Immers, ook zijn krant wordt de Saoedi’s betaald. Tal van kranten en TV zenders in de regio worden door de Saoedi’s betaald. Het zal toch niet zo zijn dat Maher, zonder het te weten, hand in hand werkt met ISIS en andere extremisten? Hij de christelijke, liberale anti-Assad pen, zij het achterlijke 7e eeuwse zwaard? 

Met het oog op een dergelijke existentiële crisis, kan ik het Maher echt niet kwalijk nemen dat hij keer op keer zijn stem verheft, en geen enkele tegenspraak duldt, wanneer hij nog maar eens uit legt dat het toch echt Assad is die achter ISIS steekt.

NASCHRIFT: Blijkbaar is ISIS nu zo los geslagen dat het zelfs Al Qaida te gek is geworden. Op maandag brak Al Qaida hoofd  Ayman al-Zawahiri alle banden. Ondertussen nog altijd geen nieuws van mijn vriend Ricardo. Volgens een bevriende journalist heeft ISIS zich terug getrokken uit Aleppo. Alle gevangenen werden gedood. Hij zei gruwelijke foto’s te hebben gezien. Gelukkig zat Ricardo waarschijnlijk in Raqqa. The Washington Post berichtte onlangs dat ISIS al haar gevangenen in Raqqa naar het oosten heeft vervoerd, mogelijk naar Irak …

Mijn gekozen waardering € -

Peter Speetjens (1967) woont sinds 1996 in Beiroet. Hij was correspondent voor Trouw en De Standaard, en publiceerde verhalen in onder andere De Groene Amsterdammer, NRC en Vrij Nederland. In 2004Πco-regiseerde hij de film 2000 Terrorists. Peter schrijft vooral over Libanon, de regio en de manier waarop zij gestalte krijgt in de media.