Dan begint het pas. Vroeger, dan spreken we over nog geen 16 jaar geleden kon je op een hand de auto’s tellen die door het centrum reden. Nu gaat er een mix van handkarren, brommers, driewielers, busjes, vrachtwagens en privé auto’s over de weg.
Motoren
Een auto is niet voor iedereen weggelegd. De meest jongeren zodra ze de kans krijgen beginnen op een brommer van het merk King Lion. Daar heb je geen rijbewijs voor nodig. Alleen een verzekering. De jonge mannen rijden als James Dean slalommend door de files. Zonnebril op, wollenmuts onder de helm, of zonder helm maar met stoere blik en onverschrokken. De bodaboda’s als motortaxi’s zijn belangrijk voor het personenvervoer. Voor een paar honderd schilling klim je achterop en word je naar je bestemming gebracht. De concurrentie is groot. Met grote haast worden de klanten of goederen afgedropt en keren ze terug naar hun vaste standplaats voor de volgende rit. Per motorfiets gaan wel drie klanten zonder helm. Ouderen, kinderen, moeders met baby’s, geiten, hooi, boodschappen you name it alles wordt vervoerd. De omvang is onbelangrijk. Ook auto’s moeten hiervoor wijken. Niet altijd met succes. Elke week gebeuren de meest verschrikkelijke ongelukken. De meest motorrijders rijden op hun slippers of crocs. Halen links of rechts in zodra ze een gaatje zien waar ze tussendoor kunnen glippen. Wanneer ze bij een aanrijding onderuit gaan, valt de motor op de onderbenen met als gevolg dat vele voeten of onderbenen bij zware ongelukken worden geamputeerd. ‘s nachts vinden de meest dodelijke ongelukken plaats. De bestuurders zijn onder invloed van de lokale gin, konyagi (gin) of stoned en rijden zonder licht. Frontale botsingen blijven niet uit zodra de rijders door groot licht verblind worden en tegen een aankomende auto opbotsen.
Auto
Het hebben van een auto is een luxe goed. Weinigen kunnen het zich veroorloven. Aangezien hier geen apk is, hoeft een auto alleen te voldaan aan het volgende: verzekering, werkende remlichten, brandblusapparaat, gevarendriehoek en een medische kit voor ongevallen. Voor de rest is het belangrijk dat de auto wielen heeft. Daar blijft het ook bij. In Afrika zijn de fundi’s (self taught monteurs) meester in het oplappen van auto’s. Alle onderdelen worden bij elkaar gescharreld en als deze niet te importeren zijn worden ze zelf in elkaar geknutseld. Aan uitlaatgassen stoort men zich niet. Diesel of geen diesel, rookwalmen of knalpotten, het maakt niet uit. Als het maar rijdt. Er zijn drie snelheden waaraan een bestuurder zich aan moet houden, 30 km per uur, 50 en 80 km. Afhankelijk van de staat van de auto of vrachtwagen worden deze snelheden gehaald. Sommige trucks rijden tegen een heuvel op een snelweg wel zo’n 20 km per uur…
Politie
De politie profiteert van al deze rijdende wrakken. Er is altijd iets te bekeuren. Een kapot achterlicht is 30.000 shilling. Het ontbreken van een brandblusser is 30.000 schilling, te snel rijden is 30.000 schilling. Te veel gedronken, maar niemand aangereden. Rijdt dan maar door. Er was ooit een blaastest controle. Deze werd vrij snel afgeschaft omdat de politie steeds hetzelfde mondstukje gebruikte, waardoor de mensen weigerden te blazen. De blaastest werd afgeschaft… Onder Magufuli werd de corruptie bij de politie aangepakt. Boetes konden ter plekke digitaal betaald worden. Het privé inkomen van de politieagent viel weg. Vroeger werd je aangehouden en vroeg de agent een bijdrage voor zijn ontbijt of lunch. De agenten waren ook de meest doorvoede bevolkingsdeel van Tanzania. Bolle buiken in witte uniformen, dito laarzen en witte pet.
Vrachtwagens
Alleen vrachtwagens worden aan een strengere controle onderworpen. Er wordt voornamelijk gelet op overbeladen vrachtwagens. Er zijn op diverse locaties weegbruggen die het maximum gewicht vaststellen. De kleinere trucks worden niet gecontroleerd. Het is met deze trucks waar ook de meest ongelukken zich voordoen. De bestuurders beschikken niet over een tachograaf die de pauzes registreert. Ze rijden uren onafgebroken aaneen. Vallen in slaap en rijden zo de berm in of tegemoet komend voertuig. Bij gewijzigde verkeerssituaties, zoals het nieuwe fenomeen rotonde of haakse bocht op een nieuwe weg, wordt er in de eerste maanden steevast rechtdoor gereden. Vergeet niet ’s nachts, dat is al na zeven uur s ’avonds, is het pikkedonker. De overige bestuurders rijden allemaal met groot licht, die alle tegenliggers volkomen verblinden. Ook degene die de trage auto’s en vrachtwagens wil inhalen, met alle gevolgen van dien. Een aantal voertuigen rijdt zonder licht of stopt met panne midden op de weg. Als je voertuig pech heeft, worden naast de verplicht driehoek, takken op de weg gelegd. En geloof me, in het donker zie je die pas op het laatste moment en dan is het te laat. Er is hier geen wegenwacht en ambulances worden beheerd door privé ondernemingen… Net als de uitvaartonderneming met de bijpassende naam dr. Coffin…Als je in desolate gebieden rijdt, sta je er echt alleen voor. De politie rukt echt niet ’s nachts buiten de bebouwde kom uit voor een ongeluk in the middle of nowhere.
De heersers van de weg
De expres lijnbussen zijn de oppermeesters op de weg. Alles moet wijken als ze op volle vaart eraan komen. Ze halen links of rechts in. Gaan over de berm. Al toeterend en lichtsignalen gevend schiet het verkeer naar de kanten toe. Wee degenen die te laat komen. Een ongeluk ligt in een klein hoekje. De politie wuift de bussen vriendelijk na. Die doet niks. Elke maand krijgt de regionale hoofdcommissaris een schenking van de busmaatschappij. In ruil voor deze gift hebben de lijnbussen vrij doorgang. De enige die de expresdiensten kan evenaren zijn de regeringsauto’s. In zware geblindeerde Toyota Land Cruisers rijden de chauffeurs op topsnelheid door dorpen en steden. Daar waar kan wordt de weg een uur van te voren afgezet zodat de prominenten kunnen passeren. Achter hun voorruit knipperen rode en blauwe waarschuwingssignalen. Op zij, opzij we hebben grote haast.
Dieren
De ongelukken worden niet alleen veroorzaakt door de medebestuurders op de weg. Langs de wegen grazen kuddes koeien en geiten. Om drinkwaterplaatsen te bereiken worden op willekeurig plekken wegen overgestoken met tientallen koeien, ezels en geiten. Het verkeer stopt dan en komt pas op gang wanneer de kudde voorbij is getrokken. Er zijn altijd achterblijvers die de kudde volgen en zijn dan net te laat. Een botsing met een ezel kost je je auto. Vandaar dat iedereen hier met een bull-bar rijdt om de schade te beperken.
Hier geen diesel gate
Sinds de Europese diesel gate zijn hier plotseling de meest luxe auto’s te vinden. Allemaal diesels van merken als BMW, Mercedes, Volkswagen en andere hi-tech wagens als Volvo. Dieselmotoren worden hier betrouwbaarder en sterker geacht vanwege de staat van de wegen waarover het rijdt. Alleen de hoofd en snelwegen zijn geasfalteerd, de rest zijn steen en zandwegen. In het droge seizoen betekend dat heel veel stof. Zeker als je achter iemand rijdt. Al die moderne auto’s op de weg zijn van regeringsleden en de groeiende middenstand. Het groeiproces is onder Magufuli begonnen en onder Samia Suhulu Hassan wordt deze trend voortgezet. Het voordeel is wel dat er betere auto’s op de weg zijn. Een nadeel is echter dat de wegen niet berekend zijn op zoveel verkeer.
Verkeersdoden
Volgens de WHO vinden er dagelijks 4 verkeersdoden plaatsvinden. Jaarlijks zou dat schommelen tussen de 9 á 10 duizend burgers. De aantallen die worden opgenomen in ziekenhuizen zijn onbekend. Het ministerie van verkeer is druk bezig de situatie op de wegen te verbeteren. Nieuwe wegen worden aangelegd. Er verschijnen meer stop en straatlichten. Rondom de steden worden omleidingswegen aangelegd zodat de het verkeer niet meer door de centra rijdt. Sinds vorig jaar is ook het spoor hersteld. Vanaf nu rijdt er een trein tussen Dar es Salaam en Arusha. Tussen Dar en de regeringsstad Dodoma is een snelspoor aangelegd. Toch neemt het verkeer sneller toe dan de wegen het aankunnen. Het blijft een bijzondere mix van nieuwe en oude opgelapte voertuigen, motoren en door mensen of ezels getrokken wagens.
