Ierse folkband Lankum op de woelige baren van de tijd

Sunn O))) en Swans worden genoemd als referentiekaders, zelfs My Bloody Valentine, maar ook The Pogues en verder terug in de tijd Planxty. De Ierse folk-experimentalisten Lankum uit Dublin varen op hun nieuwe album over de woelige baren tussen hemel en hel.

De naam van de band en de titel van het nieuwe studio-album ‘False Lankum’ verwijzen naar een legendarische figuur uit het verleden. Die wordt in de verhalen die over hem rondgingen als een rover en moordenaar opgevoerd, maar was tegelijkertijd een soort begunstiger voor de armen en verdrukten. Van die laatsten waren er altijd heel wat in Ierland. Zie alleen al de verhalen over ‘De Grote Hongersnood’ van de jaren 1840, door de Ierse dichter Patrick Kavanagh (1904 -1967) beschreven in het epische ‘The Great Hunger’. Reden voor velen om hun heil en geluk elders te zoeken, bij voorkeur in het beloofde land aan de andere kant van het grote water. Het lyrische ‘The New York Trader’, een van de sleutelnummers op ‘False Lankum’, verhaalt van zo’n overtocht, gekleurd door een duistere ondertoon. Een schip begint aan de reis van Dublin naar New York, maar eenmaal buitengaats blijkt de kapitein een schurk die voor vertrek zijn vrouw en kinderen heeft vermoord. En dan gebeurt het. Een storm zwelt aan en een ramp dreigt. De bemanning besluit de crimineel die hun kapitein is overboord te smijten. Niet lang daarna neemt de storm in kracht af, de wind gaat liggen en het schip vaart veilig en zonder averij de haven van New York binnen.

Ballades & drones

Lankum is Radie Peat, Cormac Mac Diarmada en de broers Ian en Daragh Lynch. Het viertal uit Dublin grossiert in spanningsvol drama. Ze graven daarvoor sinds hun debuut ‘Between The Earth And Sky’ uit 2017 diep in het verleden van hun moederland en duikelen daaruit menige traditional op, vaak uit de zeventiende en achttiende eeuw, passen zo nodig de toonzetting aan en voegen noise en dronesounds toe.

In de liederen op ‘False Lankum’ waart de dood, maar ook liefde die zonder hoop is, verraden wordt, zoals in de opener ‘Go Dig My Grave’. Deze traditional ontwikkelde zich binnen een cluster van liederen waarvan de verzen, floating verses, steeds opnieuw werden herschikt en aangevuld met strofen uit oudere ballades, sommige afkomstig uit het begin van de zeventiende eeuw. Het verhaal ontwikkelt zich (meestal) als volgt: Een jonge vrouw wordt in de steek gelaten door haar geliefde, de slagersjongen, verhangt zich en wordt gevonden door haar vader, op haar lichaam een briefje met daarin aanwijzingen voor haar graflegging:

Go dig my grave both wide and deep
Place a marble stone at my head and feet
And on my breast a snow white dove
To tell this world that I died for love

Met het instrumentarium gebruikt voor ‘False Lankum’ kan een klein museum worden gevuld. Naast gitaar, banjo, violen en de doedelzakachtige uilleann pipes zijn er ook nog hurdy gurdy, concertina, harmonium, bayan (Russische accordeon) en dulcimer. De krachtige vocalen van Radie Peat zijn een sterk onderscheidend ankerpunt, maar zij is niet de enige stem op het album. Ook Cormac Mac Diarmada is op ‘False Lankum’ als solozanger te horen, in een bitterzoete melodie over het tragische lot dat ‘Lord Abore and Mary Flynn’ treft als een moeder haar zoon vergiftigt omdat zij de vrouw die hij wil huwen niet goed genoeg vindt. Het dichtst bij Ierse muziek zoals velen die kennen komt de uptempo, door drie concertina’s aangedreven, tweedelige reel (Ierse stepdance) ‘Master Crowley’s’.

Behalve de songs, negen in totaal, bevat ‘False Lankum’ drie ‘Fugues’, korte ambient dronesound onderbrekingen, die ieder op zich de opmaat lijken naar een volgend stadium op de weg naar de hel die Lankum in deze cyclus aflegt.

Er staan twee originele songs op ‘False Lankum’, beide van de hand van Daragh Lynch, het mysterieuze ‘Netta Perseus’, verleidelijk en meeslepend, en de donkere afsluiter ‘The Turn’. Dit laatste, dertien minuten durende nummer eindigt in gierend machinegeraas, dat op de vinyl versie uitmondt in een eindeloos durende locked groove. Het klinkt als een schip dat zich niet meer kan oprichten uit de beukende golven en dat in al zijn voegen kraakt, het einde nabij. Alsof de wereldorde zoals we die kennen, met elkaar steeds sneller opvolgende, door de mens veroorzaakte crisissen, uiteindelijk toch en onontkoombaar in elkaar stort. Maar dan kan er ook een andere worden geboren. Tot dan is er ‘False Lankum’ dat met zijn lessen uit het verleden een niet te negeren authentiek signaal voor de nabije toekomst afgeeft.

Lankum – False Lankum
Rough Trade | Konkurrent

Concerten:
28 april – Tolhuistuin, Amsterdam
30 april – Botanique – Orangerie, Brussel
10 juni – Best Kept Secret, Beekse Bergen, Hilvarenbeek
26 november – Paradiso, Amsterdam

Mijn gekozen waardering € -

Ex-muziekjournalist. Ruilde in de jaren 90 redactiestoel muziekblad OOR in voor een hangmat in de Amazone, Dancin' Fool.