Lisandro Alonso (1975) is een van de favoriete filmmakers van het Rotterdamse filmfestival. Zijn films worden geproduceerd door de Nederlandse Ilse Hughan. Met zijn unieke, eigenzinnige stijl, waarin hij vaak een individu volgt, die op reis gaat met een persoonlijke missie. Dit hoofdpersonage trekt dwars door een afgelegen gebied met ongerepte natuur. In Los Muertos is dat een ex-gevangene die op zoek gaat naar zijn familie. In Liverpool gaat het over een zeeman op weg naar familie in een ver afgelegen land, die hij 20 jaar niet meer heeft gezien. In JAUJA gaat een Deense militair ingenieur op zoek naar zijn verdwenen dochter in Patagonië.
Meestal werkt Alonso niet met professionele acteurs, maar in Jauja speelt de bekende ster Viggo Mortensen op overtuigende wijze de ingenieur. Bij Alonso is het verhaal niet het belangrijkste, maar een aanleiding om de reis in beeld te brengen, die de protagonist aflegt op basale en vaak mooie wijze. Die reis kan zowel letterlijk als metaforisch gezien worden.
Loepzuiver
Opvallend is hoe lang Alonso sommige beelden aanhoudt, het lijkt wel of hij de kijker wil meegeven scherper te kijken. De film opent wat rommelig in het fraaie Patagonië, met een gesprek tussen de ingenieur en een onsympathieke kapitein in een 19e eeuws kostuum. De dialogen zijn nogal onsamenhangend en er wordt houterig geacteerd. De film begint pas echt als de dochter van de ingenieur er vandoor gaat met een collega van de kapitein en haar vader hun achterna gaat op zijn paard. Het sterkste is de wijze waarop het mooie Patagonische landschap loepzuiver in beeld wordt gebracht. De steppen, woestijnen, toendra’s en beken met wuivende door de felle zon verlichte rietpluimen zijn een lust voor het oog. Opmerkelijk is ook dat het beeldformaat niet in cinemascoop is, maar in een ouderwets vierkant formaat.
Atlantic
Jauja is een mooi schouwspel, op vrij statische wijze gedraaid. Veel dynamischer en beweeglijker is de cameravoering van Jasper Wolf in de film ATLANTIC van Jan Willem van Ewijk (1970). Het gaat over Fettah, een jonge Marokaanse visser die de oceaan over vaart op zijn surfplank. Van Ewijk is zelf een verwoed surfer en kwam op het idee door zijn surfreizen in Marokko, waar hij Fettah leerde kennen. Hij was gefascineerd door zijn peinzende blik en zijn karakteristieke hoofd.
Adembenemend
Van Ewijk speelt zelf een kleine rol in Atlantic, als Jan, één van de groep bevriende surfers van Fettah. Hij arriveert in Marokko met zijn mooie vriendin (Tekla Reuten). Fettah is direct geïmponeerd door haar. Hij herkent in de blonde knappe vrouw zijn eigen jong overleden moeder. De surfbeelden zijn op adembenemende manier gedraaid. Geen sinecure om een surfer stabiel en in focus in beeld te brengen, met gigantische golven en onberekenbare weersomstandigheden. Regelmatig horen we Fettah’s stem reflecterend in voice over op zijn leven en het karakter van de oceaan. Een beetje imitatie Terrence Malick van The Tree of Life, maar van Ewijk beperkt zijn bespiegelingen wel tot de essentie.
De soundtrack is op zijn best met Afrikaanse volksmuziek en aanmerkelijk minder met een pseudo spiritueel geluidsdesign. Maar dit is slechts een kleine kritische noot op een in zijn geheel imposante film. Van Ewijk filmt dicht op de huid met veel schwung en met voldoende oog voor de intrigerende gezichten van de lokale bevolking. Ook is het knap hoe hij Fettah Lamara (Fettah), die nooit had geacteerd, natuurlijk laat spelen. Fettah is een surfkampioen in zijn eigen land.
Stijging bezoekers
Het International Film Festival Rotterdam trekt dit jaar 302.000 kijkers, een verhoging in vergelijking met 287.000 in 2014. De hoofdprijzen, de Tiger Awards, van het IFFR gaan naar La obra del Signo van Carlos Quintela (Cuba), Videofilia van Juan Daniel Molero (Peru) en Vanishing Point van Jakrawal Nilthamrong (Thailand). The Dark Horse van de Nieuw-Zeelander James Napier Robertson wint de Publieksprijs.
Foto's: IFFR 2015.
