“Ik hoorde de stem van mijn moeder die aan mijn bed zat. Mama! wilde ik roepen. Ik ben wakker! Maar ik kon mijn ogen niet openen. Niet bewegen. Met al mijn kracht concentreerde ik me op mijn benen. Het lukte me om een beetje met ze te wiebelen. Het viel één van de verpleegkundigen op. ‘Ze zal het wel koud hebben,’ hoorde ik mijn moeder zeggen. ‘Daar heeft ze snel last van.’ Nee! dacht ik toen ze een deken over me heen legde. Ik ben wakker, snappen jullie dat niet!
Wespensteek
Ik werkte tijdelijk in een supermarkt achter de kassa toen er een wesp binnenvloog. In plaats van rustig te blijven begonnen klanten om zich heen te slaan. Voordat ik het wist voelde ik een felle pijn in mijn nek. De wesp stak me. Totaal overrompeld was ik, het gebeurde zo snel. Meteen voelde ik me niet lekker. Ik had het idee dat ik flauw zou vallen. Eén van de klanten riep dat het gif eruit moest en begon in mijn nek te zuigen. Het hielp niet. Mijn keel werd steeds dikker. In een mum van tijd kon ik bijna geen adem meer halen. ‘Ik breng je meteen naar het ziekenhuis Marcella,’ zei mijn baas. ‘We hebben geen tijd om op een ambulance te wachten.’ In tranen stapte ik bij hem in de auto. Toen we in het ziekenhuis gevraagd werden om te wachten in de wachtkamer flipte mijn baas. ‘Ze is gestoken door een wesp en dreigt te stikken,’ riep hij. ‘Ze moet nú geholpen worden.’ Halsoverkop werd ik naar een behandelkamer gebracht waar ik adrenaline kreeg toegediend. Niet dat me dat verteld werd, alles ging razendsnel. Achteraf begreep ik dat ze dachten dat ik een allergische reactie had, maar dat was niet het geval. De bult van de steek veroorzaakte het gebrek aan adem, niet een allergie. Ik kreeg een stekende pijn in mijn borst. ‘Ze reageert niet goed op de adrenaline,’ werd er geroepen. Ik kreeg een tegenmiddel. Ondertussen gilde en schreeuwde ik. En sloeg ik om me heen. Tranen liepen over mijn wangen. Wat gebeurde er allemaal? Het ene moment was ik nog aan het werk en het volgende moment kon ik geen adem meer halen en was ik in een ziekenhuis.
‘We gaan je heel even in slaap brengen,’ zei de arts. ‘We willen een buis in je keel doen zodat we je zuurstof kunnen toedienen.’ Op dat moment was ik zo angstig dat ik het allemaal best vond. Terwijl ik de hand van een verpleegkundige vast hield kreeg ik een kap om mijn mond. Over een paar minuten ben ik weer wakker en is het voorbij, dacht ik. Toen werd alles zwart.
Wakker
Kort daarna werd ik echter weer wakker. Ik voelde de pijp in mijn keel die het slijm wegzoog. Het deed verschrikkelijk veel pijn. Ik snapte het niet. Waar was ik? Voordat ik er goed over na kon denken werd alles alweer zwart. Toen hoorde ik de stem van mijn moeder. Ik was weer bij. Mama! wilde ik zeggen. Maar ik kon niets zeggen. Ik wilde mijn ogen openen, maar dat lukte niet. Mijn lichaam bewegen evenmin. Zien jullie niet dat ik wakker ben? schreeuwde ik het van binnen uit. Ik had niet door dat ik onder narcose was, maar dacht dat ik nog in dat eerste kamertje was. Met veel moeite lukte het me om mijn benen te bewegen. Maar dat pakte dus verkeerd uit. Ik voelde hoe ze de warme deken over me heen legde. En alles werd weer zwart. Toen ik voor de derde keer wakker werd voelde ik hoe ik zuurstof kreeg toegediend door een klein pompje. Maar het was zo weinig dat ik nog altijd het gevoel had te stikken. Ik raakte enorm in paniek. Met alle macht probeerde ik het slangetje uit mijn keel te trekken, maar dat lukte niet. Mijn handen waren vastgebonden aan het bed. Een enorme kracht kwam in me naar boven. Uit alle macht trok ik aan mijn hand. Het lukte, ik kon me bewegen. Ik trok de slang eruit en het infuus dat in mijn hand zat schoot los. Daardoor ontwaakte ik. Ik hoorde de verpleegkundige om hulp schreeuwen.
Trauma
Voor mijn gevoel waren er een paar minuten voorbij, maar in werkelijkheid had ik uren in coma gelegen. De pijp mocht eruit. De bult in mijn keel was flink geslonken waardoor ik weer zelf adem kon halen. Meteen gaf ik aan dat ik een paar keer wakker was geworden tijdens de narcose. ‘Dat kan niet,’ zei de verpleegkundige. ‘Dat moet je gedroomd hebben.’ Ik keek naar mijn moeder. ‘Weet je nog dat ik met mijn benen wiebelde en dat jij zei dat ik het koud had?’ Ze keek me verschrikt aan. ‘Toen was ik wakker en dat probeerde ik aan je duidelijk te maken.’ Ook zij kaartte het nog een paar keer aan bij het ziekenhuispersoneel en er werd ons beloofd dat de anesthesist contact met ons zou opnemen. Toen ik echter uit het ziekenhuis werd ontslagen wist ik nog altijd van niets. En nu nog steeds niet. De arts heeft mij nooit gebeld. Ik voel me niet serieus genomen. Zeker niet nu ik inmiddels weet dat dit vaker gebeurd. Ik heb meegewerkt aan een reportage van Hart van Nederland en daar hoorde ik dat er gemiddeld eens in de één à twee weken een patiënt wakker wordt tijdens narcose (bron: gezondheidsnet, zie kader). Ik weet nog dat ik in shock was toen ik dit hoorde. Dit is dus een veelvoorkomend probleem dat een enorme impact heeft op de patiënt, maar in mijn geval is er niet eens de moeite genomen om het bespreekbaar te maken. En dat doet pijn.
Toen ik uit het ziekenhuis kwam zat ik onder de blauwe plekken en was mijn keel kapot. Daarnaast voelde ik me moe en down. Slapen lukte niet. Ik had nachtmerries en droomde dat ik weer onder narcose was. Of dat ik te horen kreeg dat ik geopereerd moest worden. Overdag kon ik me tijdens mijn werk niet goed concentreren. Ik ben kapster en het lukte me niet meer om recht te knippen. Ook had ik last van stemmingswisselingen. Zo erg, dat ik ging schoppen en slaan als iets niet op mijn manier gebeurde. Soms ging lachen spontaan over in huilen. ‘Je bent jezelf niet,’ zei mijn vriend. Het ging al niet zo goed tussen ons, maar mijn buien zorgde voor nog meer spanning in onze relatie. Ook mijn vriendinnen werden het zat. Toen ik tijdens het uitgaan een enorme woedeaanval kreeg en bijna met iemand op de vuist ging zei mijn vriendin: ‘Als je zo blijft doorgaan dan verlies je iedereen.’ Haar woorden hakte erin. Mijn relatie was inmiddels op de klippen gelopen en ik wilde mijn vriendinnen niet ook kwijt.
Therapie
Van de huisarts kreeg ik antidepressiva en het adres van een therapeut. Tijdens die sessies leerde ik te accepteren wat er gebeurd was en nu – een jaar later – kan ik zeggen dat ik het een plek heb gegeven. Ik heb er veel over gepraat met familie en vrienden en daardoor is het nu uit mijn systeem. Althans, zo goed als. Ik ben in mijn leven al vaak geopereerd en alhoewel het altijd goed is gegaan bezorgt de gedachte aan een eventuele narcose in de toekomst me de bibbers. Ik heb geen vertrouwen meer en zal de volgende keer wel tien keer nadenken voordat ik me nog een keer aan een narcose overgeef. Alleen in geval van uiterste nood laat ik me opereren, anders niet. Ik moet er echt niet aan denken dat ik dit nog een keer moet meemaken. En wespen? Daar loop ik met een grote boog omheen.”
Kader: Wakker..
Eens in de één à twee weken wordt een patiënt wakker op de operatietafel terwijl de chirurg nog bezig is. Omdat de patiënt dan niet kan praten of bewegen wordt dit vaak niet opgemerkt. Traumatiserend en onacceptabel, vindt hoogleraar anesthesiologie Albert Dahan van het Leids Universitair Medisch Centrum. ‘De ervaring kan traumatisch zijn,’ zegt hij. ‘Ook in de gevallen dat de patiënt geen pijn voelt. Ze hebben nare dromen, concentratieproblemen of zijn angstig.’ Volgens de hoogleraar is het in een zeldzaam geval de schuld van een onoplettende anesthesist. De oorzaak ligt meestal bij het lichaam van de patiënt zelf, dat niet constant hetzelfde reageert op het narcosemiddel. Voor patiënten en artsen is wakker worden tijdens de operatie één van de meest gevreesde complicaties. Ongeveer 40% van de patiënten heeft tientallen jaren later nog psychische schade. Het LUMC werkt daarom aan een nieuw waarschuwingssysteem voor chirurgen. ‘Een soort leugendetector’, legt Dahan uit. De monitor registreert kleine bewegingen, de hartfrequentie, hersencapaciteit, bloeddruk, maar ook zweet. ‘Als een patiënt wakker is, zal hij stress hebben en waarschijnlijk transpireren. Dat kan voor ons een teken zijn dat hij wakker is.’ De monitor zal waarschijnlijk pas over twee jaar fulltime worden ingezet.
Bron: gezondheidsnet.nl
Image by Engin Akyurt from Pixabay
