In het kleine het grote laten zien. De beste albums van 2022.

Platen zijn net als mij. We hebben soms moeite met de toenemende vervlakking van het bestaan. Tegen beter weten in proberen we zoiets kwetsbaars als echtheid en oprechtheid in stand te houden. Platen die hart en hoofd raken, die zichzelf weten te redden en te ontstijgen, die in het kleine het grote laten zien.

 

1 Angel Olsen – Big Time (Jagjaguwar)

“I wanna go home, go back to small things”. Eindelijk een plaat waarop Angel Olsen haar talent in hele goede banen weet te leiden. Met dank aan Jonathan Wilson. In haar duisternis maakt hij het licht aan, daar in zijn studio hoog in de heuvels van Topanga Canyon. En bovendien aan Olsens songs een klassieke jaren zeventig vibe afgeeft. Staat me daar effe een mengpaneeltje analoog te wezen, bouwjaar 1976, oorspronkelijk uit de Pye Studio’s van Londen. Big Time is een klassieker in wording in het terzijde schuiven van tijdsbesef. Niks Americana. Big Time is Big Star. Meesterwerk.

 

2 Chat Pile – God’s Country (Flenser Records)

De plaat die pijn doet. Horrormetal. Geen gruntgrom of soleergedoe. Wel riffs die diepgravend heersen over een tempo dat traag een compromis zoekt. Wanneer de zanger schreeuwt is het niet alleen figuurlijk bloedstollend. Weg comfortzone. Bandleden luisteren naar namen als Raygun Busch, Luther Manhole, Cap’n Ron en de bassist heet natuurlijk Stin. Busch beschouwt Nick Cave’s Murder Ballads als invloed op zijn verhalen en personages. “Why do people have to live outside”. Meest intense plaat van 2022. Vergeet alles, vergeet het verleden.

 

3 Black Midi – Hellfire (Rough Trade)

Het schilderijpaneel Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch. Eeuwen later verklankt Black Midi het werk op Hellfire. Enfin, de naam zegt het al. Bosch toont een “schijnparadijs” in een hellevuur: de mensheid zonder besef van gevaar, zonder kennis van goed en kwaad. Maar schijn bedriegt. Zo ook bij Black Midi. Vermeende complexiteit blijkt in werkelijkheid een tsunami aan muzikaliteit. Waarbinnen alles in dienst staat van muziek en zeggingskracht. In de praktijk worden melodische momenten afgewisseld met rust en stortvloeden aan snelle percussie, blaasinstrumenten en gitaarpartijen. Dit is hèt jonge honden antwoord op Scott Walkers bizarre audiostudie Bish Bosch.

 

4 Deliluh – Fault Lines (Tin Angel Records)

Geen twee nummers hetzelfde op uniek album dat merkwaardig contrastrijk is en waarbinnen uiteindelijk alles één geheel gaat vormen. Postpunk voor de onwetenden, al heeft de muziek niks met punk of met postpunk te maken maar alles met experiment dat eindeloos intrigeert. Bijna spoken word teksten. Fault Lines is zowel beangstigend, gevoelig als indrukwekkend. Sfeer tegenover hypnose. Uit Canada. Toch werd de lp opgenomen in Berlijn, Marseille en Kopenhagen. Prachtige hoes. Had David Bowie nog geleefd dan was dit zijn favoriete plaat van 2022.

 

5 Wu-Lu – Loggerhead (Warp)

Omdat de naam Miles Romans-Hopcraft nogal adellijk klinkt, noemt hij zich liever Wu-Lu. Loggerhead bevat dark tunes en doped beats die soms overgaan in melodieuze hardcorepunk. De muziek zou goed passen als decor bij de fictieve wijk Summerhouse in de briljante Netflixserie Top Boy. Beats en ritmes gespeeld door telkens weer een geweldig opstuwende drummer. Verder swingende zigzagbewegingen met vervormde zang. Situeer Wu-Lu in het (verdom)hoekje Tricky, Gonjasufi, Young Echo. Bijdragen van exgitarist en drummer van Black Midi en componist Mica Levi. Groeialbum met karakter. Spannend en grillig. Opgenomen in de Betty Fjord Clinic in Noorwegen.

 

6 Weyes Blood – And In The Darkness, Hearts Aglow (Sub Pop)

Opgenomen in dezelfde studio als Pet Sounds van The Beach Boys. Het geluid van Laurel Canyon, Californië, 70s vibe. Maar dan de keerzijde. Natalie Mering doet haar mond open en begint spontaan te zingen. De muziek is meestal orkestraal, weelderig en tijdloos. Een album dat betovert ondanks de thematiek in de teksten. “In het duister tasten naar betekenis in een tijd van instabiliteit. Deze liedjes zijn misschien geen manifesten of oplossingen, maar ik weet dat ze licht werpen op de betekenis van onze hedendaagse desillusie.“ Zelf is ze fan van Paul Schrader, de regisseur van schuld en boete in zijn films. “It’s not just me, it’s everybody”.

 

7 Arctic Monkeys – The Car (Domino)

Arrangeerzwembad waarin de instrumenten inclusief al die strijkers nogal ondergedompeld klinken. Plaat schept soms wat afstand maar is toch rijk en gevarieerd aan muziek en teksten. Die zijn associatief en vervreemdend, maar zeer waarschijnlijk autobiografisch. Prachtige zang van Alex Turner. Songtitel van het jaar: Sculptures Of Anything Goes. Tevens meest David Bowieachtige nummer. Hoesfoto gemaakt door drummer Matt Helders, in het dagelijks leven fotograaf. Plaat werd deels opgenomen in een 12e-eeuws, voormalig Augustijnenklooster in Suffolk.

 

8 Sophia Djebel Rose – Metémpsycose (eigenbeheer, Bandcamp)

Betoverende acid-folk uit Frankrijk. Akoestische gitaar, een Indiaas harmonium en orgel. Meer op de achtergrond sluimeren via een oude tape-delay analoge synths, een beetje bas. Metémpsycose betekent zielsverhuizing. Die verhuizing gebeurt bij Sophia via pastorale vergezichten. Volgens haar is haar album opgedragen aan diegenen die in de periferie wonen en leven. Zelf woont de zangeres op de hoogvlakten in de Franse Auvergne. Daar werd de in eigen beheer uitbrachte plaat in een week tijd opgenomen. Zelf zegt Sophia te zijn beïnvloed door Nico, Buffy Sainte Marie, Catherine Ribeiro, Charles Baudelaire en Leonard Cohen.

 

9 Hallo Venray – Coffee And Cake (Excelsior)

Songs die in weerwil van zichzelf een eigen leven gaan leiden. Wat misschien niet de bedoeling is, maar samen op een album durven ze er op uit te trekken, op naar het gemoed van de luisteraar. Flegmatiek en vol melancholiemelodie. Songs die in hun oprechtheid net doen of ze de schouders ophalen maar intussen in hun vindingrijke bescheidenheid de deur open maken voor Lou Reed.

 

10 Hermanos Gutièrrez – El Bueno Y El Maloy (Easy Eye Sound)

Het goede en het kwade ontmoeten elkaar tijdens een roadmovie die traag aan je voorbij trekt en uiteraard eindigt in de uitzichtloosheid van de woestijn. Alejandro en Stephan groeiden op in Zwitserland. Kinderen van een moeder uit Ecuador en vader uit Zwitserland. De broers spelen oorstrelend elektrische of akoestische gitaren, af en toe begeleid door het geluid van percussie. Mix van Ry Cooder, Ennio Morricone en de eerste albums van Calexico. Zonder vocalen. Verschenen op het labeltje van Dan Auerbach van The Black Keys die deze plaat ook produceerde.

 

beste special releases:

The Rolling Stones – El Mocambo (Rolling Stones Records/Polydor)
(boxset, 4 lp’s)
Wat waren ze in vorm! Fantastische liveregistratie: “first ever release of the legendary 1977 shows. It was recorded professionally by the band in front of just 300 people.” Opgenomen in de El Mocambo club in Toronto. Bestaat sinds 1948.

Wire – Not About To Die Studio Demos 1977-1978 (Pink Flag)
Rake demo-opnamen voor het tweede en derde album van legendarische postpunkband.

Crash! Bang! Wallop! New Wave Of Low Lands Heavy Metal 1979-1984 (Re/Excelsior Recordings)
Compilatie van Nederlandse en Belgische metal.

Broadcast – Microtronics (Warp Records)
Voor het eerst op vinyl. Unieke opnamen van unieke band. RIP.

David Sylvian – Sleepwalkers (Grönland Records)
Vinylversie op dubbel-lp in hoes met gewaagde foto’s van prachtige compilatie cd uit 2010. Zeldzame nummers.

Pink Floyd – Animals Remix 2018 (Pink Floyd Records)
Nieuw tot veel discussie leidend perspectief op deze 1977 klassieker.

John Coltrane – Blue Train The Complete Masters (Blue Note/UMG Recordings)
Blue Note Tone Poet Series, 65th Anniversary Special Edition, 2lp.
Dè jazzklassieker uit 1958, aangevuld met niet eerder verschenen versies en outtakes. In prachtige klaphoes!

The Beatles – Revolver (Apple Records/Universal Music Group)
“New stereomix”. Moderne restauratie van oude viersporen opnamen. Met een nieuwe techniek kan een geluidssignaal worden geïsoleerd. Oorspronkelijk bedacht door de Australische geheime dienst maar door filmregisseur Peter Jackson en zijn productiebedrijf verder ontwikkeld en verfijnd. Deze “demixing” is nu toegepast op Revolver. Met indrukwekkend resultaat.

Alice Coltrane – Ptah, The El Daoud (Verve Records/Impulse!/UMG Recordings)
Jazz. Vinylreissue van zeldzame lp uit 1970.

The Bullfight & Guests – Some Divine Gift (Brandy Alexander Recordings)
lp/cd, spokenword bijdragen van Henry Rollins, David (Tindersticks) Boulter, Barry Hay, Spinvis, Alex Roeka, Mark Ritsema, Daisy Cools. Inclusief negen fraaie art prints door beeldend kunstenaars Helene Bautista, Bianca van der Werff, Bastiaan Mol, James Johnston, Jaco Putker, Wytse Sterk, Sabine Vissers, Henk Schiffmacher, Gary Alford.

Chansons Collected (Music On Vinyl)
2lp compilatie van het Franse chanson 1951-1975 met o.a. Charles Aznavour, Dalida, Juliette Greco, Yves Montand, Barbara, Jacques Brel, France Gall, Edith Piaf and vele anderen.

Michèle Bokanowski – Rhapsodia / Battements Solaires (Recollection GRM/Editions Mego)
Subtiele, unheimische soundscapes van 79-jarige componiste uit Parijs. Eigenlijk verschenen in 2021, maar onlangs door mij op platenbeurs gescoord voor een tientje.

Mijn gekozen waardering € -

Muziek. Film. Boeken. Ooit Opscene, Heaven, Platenblad. Reporters Online. Boek POSTPUNK HEDEN EN VERLEDEN (uitgeverij Koninklijke Van Gorcum, longlist nominatie Pop Media Prijs 2021)