Ze wordt meestal in één adem genoemd met verdwenen en omgebrachte Groningse tippelaarsters. Maar Ineke Fleurke was allerminst een prostituee.
“Ineke kon niet van de drugs afblijven maar leidde ondanks al haar ellende een zo geregeld mogelijk leven”, vertelt haar moeder Corrie, als ik haar een paar jaar terug interview. “Mijn dochter heeft haar lichaam nooit in ruil voor drugs of geld aangeboden.”
Net als Jolanda Meijer lijkt de 29-jarige Ineke van de aardbodem te zijn weggevaagd. Verdwenen en nooit meer teruggevonden. En net als in de zaak van Jolanda is er ook in dit dossier een spoor naar een gewelddadige, Iraanse crimineel. Een spoor dat volgens toenmalige coldcaserechercheurs in Groningen niet is nagetrokken terwijl dat wel had moeten gebeuren.
Zonnig
Lang voordat ze in problemen raakte, was Ineke volgens haar moeder een zonnig en onbekommerd meisje. Terugkijkend op Inekes jeugdjaren: “Gemoedelijk, lief en ook vrolijk. Ze was bovendien een heel makkelijk kind.”
Op de lagere school doet de kleine Ineke het goed. Ze is populair bij haar klasgenootjes en heeft drommen vriendinnetjes om zich heen. Maar op de havo lukt het haar niet om mee te komen. Op latere leeftijd weet Ineke alsnog door het behalen van certificaten haar diploma te halen. Maar haar lot lijkt te zijn bezegeld als Ineke verslaafd raakt aan drugs. Ze komt daar niet meer vanaf.
Aanvankelijk weet de Groningse haar verslaving lang verborgen te houden door alleen te gebruiken als haar familie er niet is. Rond haar 21e slaat Ineke haar vleugels uit. Ze woont eerst een tijdje samen met een student. Ineke doet dan het huishouden, terwijl haar vriend zich bezighoudt met zijn studie. Een relatie die uiteindelijk geen stand houdt.
Afglijden
Haar ouders zien hun dochter steeds verder afglijden als Ineke ook naar harddrugs grijpt. Corrie Fleurke: “Afschuwelijk om dat mee te maken. We hebben er onvoorstelbaar veel verdriet om gehad. Ooit belde de politie om te melden dat Ineke van straat was geplukt omdat ze iets verkeerds had gebruikt. Ze was volledig in de war en had allerlei zware afkickverschijnselen. Ineke heeft toen weer een tijdje bij ons thuis gewoond.”
Uiteindelijk vertrekt de jonge vrouw naar Groningen-stad. En daar gaat zij haar ondergang tegemoet als ze de Iraanse crimineel S. tegen het lijf loopt en een relatie met hem krijgt.
Doden
Corrie had niets met S. op. “Hij kwam weleens bij ons langs. Ik kreeg altijd de rillingen van die man. Ooit maakte hij de opmerking in zijn thuisland iets te hebben gemaakt van riet waarmee hij iemand kon doden. Heel eng. In zijn gezelschap voelde ik me bepaald niet op mijn gemak.”
Op dinsdag 4 oktober 1994 belt Ineke nog met haar ouders. “Ze zei dat haar wasmachine kapot was”, vervolgt haar moeder. “Ik antwoordde dat we nog op pad moesten en even zouden langsrijden om haar was op te halen.”
De schrik slaat Inekes ouders om het hart als zij de woning van hun dochter aan de Populierenlaan binnenstappen. Niet eerder hebben zij hun dochter in zo’n vreselijk staat gezien.
Blauw geslagen
Ineke zit aan tafel. Ze is volledig van de kaart en rookt de ene na de andere sigaret. Ze draagt een zonnebril, in een poging haar beide blauw geslagen ogen te verbergen.
Ineke is niet erg spraakzaam. Corrie: “Ze vertelde alleen dat S. haar had geslagen. Ontzettend verdrietig was ze. Ze sloeg huilend haar armen om me heen en zei dat ze heel erg eenzaam was. We vroegen haar om met ons mee te gaan, op voorwaarde dat ze zich zou laten behandelen. Dat wilde Ineke niet.”
Het ouderpaar constateert dat er sprake moet zijn geweest van excessief geweld. Ineke is gewond, haar bril is kapot, alle ramen van het huis zijn ingegooid en ook in huis is de boel kort en klein geslagen.
Bloed
Later horen de ouders van een getuige dat er bloed aan de deurpost van Inekes flat kleefde.
“Het werd ons verder duidelijk dat veel spulletjes van Ineke waren verdwenen. Haar kamer was veel kaler en leger dan anders. Er ontbrak van alles.”
Het is de laatste keer dat Corrie en haar man hun dochter zien. Vanaf die oktoberdag in 1994 laat de jonge vrouw niets meer van zich horen. Omdat dat weleens vaker gebeurde, slaat de familie niet onmiddellijk alarm. Maar Ineke blijft weg waarop onrust omslaat in angst. “We vernamen helemaal niets meer van haar en dat klopte gewoonweg niet.”
Niemand
Niemand weet waar hun dochter is gebleven. Uiteindelijk stappen de ouders naar de politie. Ze vertellen er wat ze weten: dat hun dochter ernstig werd mishandeld door haar Iraanse vriend, dat er veel schade was in haar woning en dat Ineke daarna niet meer is gezien.
De politie onderneemt ondanks al die verdachte omstandigheden niets. Jaren later gaan de ouders opnieuw naar het politiebureau. Tot hun verbijstering horen Corrie en haar man dat er zelfs geen aangifte van de vermissing op papier is gezet. Iemand zou de politie hebben gebeld dat Ineke weer terecht was, een verhaal dat niet door de politie werd gecheckt.
Opnieuw benadrukken de ouders hoe alarmerend de situatie rond Inekes vermissing is. En wéér blijft het daarna stil.
Informatie
In 2001, wanneer toenmalig rechercheur Dick Gosewehr en politiepsycholoog Harrie Timmerman werkzaam zijn bij het coldcaseteam van de Groningse politie, komt plotseling informatie over Ineke bij hen binnen.
De gegevens zijn afkomstig van kennissen van Inekes ouders. Zij verbazen zich erover dat er nooit een politieonderzoek naar de verdwijning kwam, terwijl de zaak van Jolanda Meijer wel regelmatig in de belangstelling staat.
Niemand bij het coldcaseteam blijkt ooit van Ineke Fleurke te hebben gehoord. Dick Gosewehr: “We ontdekten dat haar verdwijning niet in het systeem was gemeld. Er was evenmin dossier te vinden. Er stond zelfs helemaal niets over de zaak op papier. Dat is gezien de achtergronden ronduit verbijsterend.”
Getuigen
Dick gaat vervolgens met de vermissing aan de slag. Met een collega hoort hij in die tijd een aantal getuigen: de ouders en enkele kennissen van Ineke.
“Alle vingers wezen naar S. Deze Iraniër bleek in dezelfde tijd naar Groningen te zijn gekomen als Z., de Iraniër wiens naam wordt genoemd in het dossier-Jolanda Meijer. Beiden kenden elkaar, waren bevriend en bleken in 1994 betrokken te zijn geweest bij een steekpartij in Groningen. Daarbij waren een dode en zwaargewonde gevallen.”
Over S. is bovendien meer in de politiesystemen terug te vinden. Opnieuw heeft dat te maken met geweld tegen een vrouw.
Ontvoerd
“De Iraniër bleek eerder een jonge studente te hebben ontvoerd”, vervolgt Dick. “Deze vrouw stond bij een van de uitvalswegen van de stad Groningen te liften en was bij S. ingestapt. De studente kreeg argwaan, omdat S. zonder uitleg de snelweg verliet. De Iraniër weigerde bovendien te stoppen toen zij daarom vroeg.”
Uiteindelijk had de doodsbange vrouw kans gezien te ontsnappen. Op een binnenweg in de buurt van Dalfsen wist ze uit de rijdende auto van S. te springen en alarm te slaan bij een boerderij.
De zaak kon worden opgelost omdat de studente bij een tankstop het kenteken van de auto van S. had genoteerd. De Iraniër werd korte tijd later aangehouden. Hij kreeg anderhalf jaar cel.
Horrorverhaal
Daar blijft het niet bij. Dick traceert in 2001 eveneens een vroegere vriendin van S. Ook zij vertelt een horrorverhaal.
“S. bleek een kind bij haar te hebben verwekt dat hij als zijn persoonlijke eigendom beschouwde. Al tijdens de relatie had S. zijn vriendin voortdurend mishandeld en gedwongen tot gewelddadige seks. Dat ging door nadat hun relatie was verbroken. Ook toen de vrouw op zichzelf woonde, diende ze dag en nacht voor S. klaar te staan en werd zij door hem mishandeld en verkracht.”
De vrouw is dusdanig bang dat zij geen verklaring tegen S. wil afleggen bij het Groningse coldcaseteam. “Maar ook haar getuigenis geeft wel aan hoe groot de noodzaak is om in de zaak-Ineke Fleurke een onderzoek tegen hem in te stellen.”
Seriemoordenaar
En dan is er nog de link met seriemoordenaar Henk S. aan wie de Iraniërs S. en Z. drugs zouden hebben geleverd. Henk S. werd in 2000 opgepakt en veroordeeld wegens de moord op Anne de Ruyter de Wildt en Annet van Reen. Tijdens een van de verhoren versprak de seriedader zich. Hij gaf aan nog een derde moord te hebben gepleegd. Vrijwel zeker in het bijzijn van een van de twee Iraanse misdadigers: S. of Z.
Net als in de zaak-Jolanda Meijer is het Iraanse spoor in de zaak-Ineke Fleurke niet onderzocht. Er kwam geen enkel vervolgonderzoek op de rapportage van Dick Gosewehr. Dat heeft nagenoeg zeker te maken met het gedwongen vertrek van Dick en zijn collega Harrie Timmerman. Nadat beiden grote misstanden in de opsporing in de openbaarheid brachten, dienden zij de politieorganisatie te verlaten. Sindsdien is er niets met hun coldcase-rapportages gedaan.
Wanhopige
In 2012 spreekt Dick opnieuw met Corrie Fleurke. Hij is dan al jaren weg bij de politie en wordt door de wanhopige moeder benaderd.
“Haar man was toen al overleden”, kijkt hij terug. “Bij het gesprek was ook een zus van Ineke aanwezig.”
De twee vrouwen geven aan het te begrijpen dat de politie niet elke vermissing kan oplossen. “Maar dat de politie de verdwijning van Ineke niet serieus heeft willen oppakken, stuitte vanzelfsprekend op onbegrip”, vervolgt oud-rechercheur Dick Gosewehr. “De familie Fleurke heeft het idee gekregen dat niemand bij de politie zich om Ineke bekommert. Ik heb naar hun verhaal geluisterd, maar kon helaas niets meer doen. Op zulke momenten schaam ik me dat ik ooit tot de politieorganisatie heb behoord.”
Onzekerheid
Een jaar later vertelt Corrie Fleurke me hoe de onzekerheid haar familie in de greep bleef houden. “We hebben altijd gehoopt dat de zaak zou worden opgelost. Niet dat we Ineke daarmee terugkrijgen. Maar het blijft belangrijk dat haar moordenaar wordt opgespoord. Hij kan immers elk moment opnieuw toeslaan.”
Anno 2020 heeft de familie volgens een broer van Ineke rust gevonden in uitlatingen van een paragnost. Dat is uiteraard fijn voor de nabestaanden die jarenlang onder een enorm verdriet gebukt gingen. Maar de moordenaar van Ineke Fleurke wist de glazen bollenkijker uiteraard niet op te sporen. Deze dader loopt nog altijd vrij rond.
Lees ook deel 1: Het ‘vergeten’ spoor in de verdwijning van Jolanda.
