Israëls nieuwe liefde heet India

Een goede buur is beter dan een verre vriend, zegt men. Maar aangezien Israël niet veel goede buren heeft, is een vriendschap met India's hindoe nationalisten een godsgeschenk.

De banden tussen Israël en India lijken zich te gaan verstevigen door de verkiezingswinst van de Indiase Bharatiya Janata Partij (BJP). De hindoe nationalisten bemachtigden in mei een absolute meerderheid in het Indiase parlement en BJP’s 64-jarige lijsttrekker Narenda Modi werd benoemd tot Minister-President.

Een van de eerste politieke leiders die hem feliciteerde was Israëls Benjamin Netanyahu. Helemaal toevallig was dat niet. Israel verwacht immers goede zaken te kunnen doen met Modi en de BJP. Volgens de International Business Times is het nieuwe India 'Israel’s best friend in South Asia.'

Wie had dat ooit durven voorspellen? Tot woede van Israëls vroege zionisten was India’s grondlegger Mahatma Ghandi geen voorstander van het stichten van een Joodse Staat in het Midden-Oosten.

'The cry for a national home for the Jews does not make much appeal to me,' schreef hij in 1938. 'The sanction for it is sought in the Bible, but the Palestine of Biblical conception is not a geographical tract (…). It is wrong and inhuman to impose the Jews on the Arabs.'

It is wrong and inhuman to impose the Jews on the Arabs

Ghandi geloofde bovendien heilig in het secularisme, hetgeen vanzelfsprekend niet lekker lag met het idee van Israël als een Joods thuisland. En net zo min met het idee van India als een hindoe staat: op 15 augustus, zes maanden na de stichting van een seculier India, werd Ghandi door een hindoe nationalist vermoord.

Echter, Ghandi’s visie domineerde jarenlang Delhi's buitenlands beleid ten aanzien van Israël. India gold zelfs als een pleitbezorger van de Palestijnse zaak. Pas in 1992 veranderde dat toen het Israël officieel erkende. Sindsdien floreerden de betrekkingen tussen de twee staten, vooral als de BJP deel uit maakte van de Indiase regering.

Lang, Lang Geleden

De liefde tussen joodse zionisten en hindoe nationalisten is op zich niet zo vreemd. Zij delen allereerst een soortgelijke ideologie. Beide rechtvaardigen de stichting van een religieus gedefinieerde heilstaat met een nogal verheerlijkende en selectieve lezing van het verleden.

Waar Israël terug grijp op de Torah en de hoogtijdagen van Koning Salomo, David en Goliath, baseert de Indiase 'Hindutva' beweging (met de BJP als politieke tak) zich op het gouden India van weleer, zoals beschreven in zulke prachtige, maar vooral mythische vertellingen als de Ramayana en Mahabaratha. Het liefst zou de BJP 'India' veranderen in 'Hindustan.'

Vanzelfsprekend heeft het benadrukken van het hindoe karakter van India gevolgen voor de vele religieuze minderheden in het land, waaronder veel christenen en zo’n 140 miljoen moslims. De BJP beschouwt hen als 'foreign elements,' die zich moeten aan passen aan de dominante cultuur. 

Belangrijker is dat de BJP Israël als een natuurlijke bondgenoot ziet in de 'global war against terrorism.' India verkeert al jaren op voet van oorlog met Pakistan en kampt met een onafhankelijkheidsstrijd in de deelstaat Kashmir, hetgeen met enige regelmaat leidt tot terreuraanslagen in India.

'The entire world acknowledges that Israel has effectively and ruthlessly countered terror in the Middle East,' zo luidt een BJP-verklaring ten tijde van het staatsbezoek van Ariel Sharon in 2003. 'Since India and Israel are both fighting a war against terrorism, therefore, we should learn a lesson or two from them.'

Wapens en Andere Zaken

Sinds de Indiase erkenning van Israël in 1992 kwamen ook de zakelijke betrekkingen tot leven. De handel groeide van zo’n $200 miljoen in 1992 tot bijna $4.5 miljard in 2013. Israels voornaamste exportproducten zijn edelstenen, chemicaliën, mineralen en, last but not least, wapens.

De handel groeide van zo’n $200 miljoen in 1992 tot bijna $4.5 miljard in 2013

Volgens het Israëlische Ministerie van Defensie exporteerde Israel in 2012 wapens ter waarde van zo’n $7 miljard. Daarmee is het een van de grootste wapenleveranciers ter wereld. Zo’n $1 tot $1.5 miljard daarvan was bestemd voor India.

Dat wordt waarschijnlijk alleen maar meer. De BJP wil namelijk miljarden investeren in de modernisering van het Indiase leger en hoopt dat India op den duur zelf een fabrikant van formaat wordt. India is nu nog èèn ’s werelds grootste importeurs.

Het probleem tot nu toe is dat buitenlandse ondernemingen, met een aandeel van meer dan 26% in een Indiaas militair project, een deel van de productie naar India moeten verplaatsen. Dat is in de praktijk nog al eens een struikelblok. De BJP wil die drempel daarom verhogen naar 49%.

Über-liberaal

En, wat betreft liberalisering en deregulering, is Modi de aangewezen man! Deze zoon van een eenvoudige 'tea-walla' gelooft heilig in de wonderen van de vrije markt en in de kracht van het kapitalisme.

Onder zijn bewind als gouverneur omarmde de westelijke deelstaat Gujarat de meest neo-liberale agenda van heel India. Met allerhande voordelen en gunstige belastingtarieven werden bedrijven en multinationals naar Gujurat gelokt, en het Bruto Nationaal Product steeg gestaag.

Tal van Indiërs hopen nu dat hij dat succes landelijk kan herhalen, ook al wijzen veel economen erop dat de gestegen welvaart in Gujurat zeer ongelijk verdeeld is: de armen bleven arm, de rijken werden rijker.

Bloedbad

Modi is overigens niet alleen berucht vanwege zijn über-liberale inslag. Zijn naam is ook onlosmakelijk verbonden met het bloedbad dat in februari 2002 in Gujurat plaats vond.

Een meute hindoes vermoordde toen meer dan 2000 moslims. De politie stond erbij en keer erna. Vermoed wordt dat Modi zelf een handje had in de ongeregeldheden. Hij werd nooit veroordeeld, maar was jarenlang persona-non-grata in onder andere de Verenigde Staten.

De moraal van dit verhaal? Modi en de BJP zijn goed nieuws voor India’s hindoes, en Big Business, en vermoedelijk het beste nieuws in lange tijd voor dat piepkleine landje aan de andere kant van de grote moslim zee: Israël.

NB Meer over Ghandi en Israël.

Meer lezen? Neem een abonnement op mijn kanaal bij TPO Magazine of volg me op @PeterFromBeirut

Mijn gekozen waardering € -

Peter Speetjens (1967) woont sinds 1996 in Beiroet. Hij was correspondent voor Trouw en De Standaard, en publiceerde verhalen in onder andere De Groene Amsterdammer, NRC en Vrij Nederland. In 2004Πco-regiseerde hij de film 2000 Terrorists. Peter schrijft vooral over Libanon, de regio en de manier waarop zij gestalte krijgt in de media.