Hieronder vind je zo’n lijstje, met daarin een elftal muziekalbums waarnaar ik het afgelopen jaar bovengemiddeld veel heb geluisterd. Ze zijn als ballonnen die voorbij zweefden en bleven hangen.
Shearwater – The Great Awakening
The Great Awakening is het eerste album in zes jaar van Shearwater, de band rond musicus, schrijver en journalist Jonathan Meiburg. Niet dat Meiburg stil heeft gezeten. Hij schreef een veel geprezen non-fictie epos dat hem naar de verste uithoeken van Zuid-Amerika voerde. In A Most Remarkable Creature brengt hij een ode aan de vreemde en intelligente roofvogels die caracara’s sinds Darwin worden genoemd. Hij bracht instrumentale muziek uit op Bandcamp en begon een nieuwe band, LOMA, met de Texaanse producer/engineer Dan Duszynski en zangeres Emily Cross. In 2020 keerde Meiburg dan eindelijk terug naar Shearwater en richtte zich op het schrijven van een album dat weerspiegelde waar zijn leven hem de afgelopen jaren had gebracht. The Great Awakening is een bevlogen en indrukwekkend reisverslag met luisterrijke atmosferen en stemmige klankschappen, doorweven met veldopnamen van Meiburgs reizen en verstevigd met zijn stem, meeslepender dan ooit. Het dubbelalbum is een gedeeltelijke terugkeer naar het Island Arc-drieluik Palo Santo, Rook en vooral The Golden Archipelago. Het is een reis in het onbekende, naar een onzekere toekomst. Die reis kent verdriet en vreugde, troost en schoonheid, én geweld, van de mens tot de natuur. Muzikaal hoogtepunt is het op een elektronische harteklop gestaag pulserende Xenarthran, over miereneters, luiaards en gordeldieren, alle met uitsterven bedreigd, en aan het eind een imposante bijdrage, een groots ontwaken, van een brulaap.
Long Distance Calling – Eraser
De Duitse post-rock band Long Distance Calling is al zestien jaar een internationaal befaamde naam in de wereld van de instrumentele gitaarmuziek. Op hun nieuwe album Eraser komen de musici op voor de bedreigde diersoorten van de wereld. Elke song vertegenwoordigt een bepaald wezen dat dreigt uit te sterven vanwege de klimaat- en milieucrisis, veroorzaakt door de mens. Long Distance Calling opereert vanuit de dynamiek van heavy gitaarriffs met psychedelische invloeden, afgewisseld met momenten van ingehouden schoonheid. Als motor fungeert een immer stuwende ritmesectie.
Kevin Morby – This Is A Photograph
Muzikant, zanger en songschrijver Kevin Morby vond in oude foto’s en dromen de inspiratie voor This Is A Photograph, een diep gewortelde en gevoelde lof- en klaagzang op het Americana landschap en zijn helden, de dromers, hun successen en hun tragiek. Kevin Morby startte in Memphis. Hij huurde een kamer in het Peabody Hotel en begon van daaruit de sporen te volgen van dromers die hij bewonderde. Hij ging naar de oever van de Mississippi, naar de plek waar Jeff Buckley op 29 mei 1997 aan zijn einde kwam en dwaalde door de Cooper-Young buurt in Midtown, Memphis, waar de op 13 januari 2010 jong gestorven (29 jaar) James Lee Lindsey Jr., bekend als Jay Reatard, zijn laatste uren doorbracht. De ideeën die in hem opborrelden, legde hij ’s avonds op zijn hotelkamer vast met een geïmproviseerde opstelling van alleen gitaar en microfoon. Met zijn liedjes vol verlangen naar wat was of had kunnen zijn, reageerde Morby op wat hij op zijn zwerftochten had gezien en ervaren. This Is A Photograph gaat over de tijd, die onverslaanbaar is, maar die op dromen geen vat heeft. En over het diepe verlangen dat de voeding is voor die dromen.
Matmos – Regards / Ukłony dla Bogusław Schaeffer
Het Amerikaanse elektronische muziekduo Drew Daniel en M.C. Schmidt zoekt als Matmos al twintig jaar de grenzen van hun muziek op. Zij zien in Bogusław Schaeffer (1929-2019), een Poolse componist, musicoloog en kunstenaar, die in zijn werk klassieke compositie en elektronische experimenten met elkaar verbond, een geestverwant. Op voorspraak van Michal Mendyk van het Adama Mickiewicza Instituut in Warschau kregen Drew Daniel en M.C. Schmidt toegang tot de volledige catalogus van Bogusław Schaeffers opgenomen composities, om naar eigen inzicht te gebruiken. Ze selecteerden daar componenten uit en lieten die muteren tot nieuwe instrumentale vormen, ieder met een eigen kloppende hartslag van bijna bovenzintuiglijke vitaliteit. Het album Regards / Ukłony dla Bogusław Schaeffer telt acht nummers. Er zijn bijdragen van de Ierse harpiste Una Monaghan, de Turkse multi-instrumentalist Ulas Kurugullu op erhu, altviool en viool, Horse Lords’ intermedia en klankkunstenaar Max Eibacher, en instrumentenbouwer Will Schorre. Het instrumentale spectrum dat zij samen in de ‘arrangementen’ van het werk van Bogusław Schaeffer creëren, loopt van de intimiteit van kamermuziek tot de onbegrensde ruimtelijkheid van gemanipuleerde drones en de oceanische veldopnamen aan het eind van het album.
Ensemble Intercontemporain – Steve Reich: Reich/Richter
De ontstaansgeschiedenis van Reich/Richter gaat terug naar 2019 en een interdisciplinaire locatieperformance, getiteld Reich Richter Pärt, in cultureel centrum The Shed in Manhattan, New York. Reich Richter Pärt bestond uit een performance en tentoonstelling in twee delen – een waarin componist Steve Reich de schilder Gerhard Richter ‘ontmoette’, de andere ingevuld door Richter en de Estse componist Arvo Pärt. De interactie tussen de Duitse kunstenaar en Reich legde verbanden tussen Richters wiskundige formules uit zijn boek Patterns uit 2012 en de door Steve Reich consequent toegepaste, herhalende muzikale structuren. Dirigent George Jackson voert de musici van het Ensemble Intercontemporain soepel door de organisch in elkaar overvloeiende vier delen: Opening, Patterns & Scales, Cross Fades en Ending. Er zijn de van Reich bekende pulsen, de ostinato’s en felle polyritmes. Er is de meeslependheid van lang uitgesponnen, ambient-achtige harmonieën die elkaar overlappen. Er is de glinstering in de klankkleuren die de herhaling van motieven oproept.
Rival Consoles – Now Is
Muzikant en producer Ryan Lee West uit Londen maakt als Rival Consoles stuwende, elektronische muziek en streeft daarbij voortdurend naar een meer organische klank. Now Is markeert een nieuw hoofdstuk in een voortdurende zoektocht naar verfijning en evolutie. Omdat zijn vorige album Overflow donker, zwaar en bijna dystopisch was, een reflectie van de tijd waarin het was gemaakt, wilde Ryan Lee West met Now Is uitwijken naar een andere wereld, kleurrijker en euforischer. Het album is speelser en melodieuzer en laat veel experimenten in minimalistische songwriting horen. De producer mengt daarbij naadloos synthesizers en akoestische instrumenten. Now Is is als een warme en behaaglijke deken in ook donkere tijden.
Black Midi – Hellfire
De ongrijpbare hypermuziek van het Britse Black Midi wordt omschreven als post-punk, avant-progrock, progjazz, punkjazz, mathrock enzovoort. De bandleden worden wel de erfgenamen genoemd van de progressieve rockband King Crimson, van Frank Zappa, van Captain Beefheart en niet op de laatste plaats van trompettist Miles Davis, The Man with the Horn. Tegelijkertijd ademt de aanpak van de band, zowel live als in de studio, de rauwe energie van punk. Dit explosieve mengsel ontploft op Hellfire in een vuurwerk van allesverzengende muzikale kleuren, waaraan geen ontsnappen mogelijk is. Hellfire van Black Midi is niets meer of minder dan een duizelingwekkende rit over het grillige traject van een muzikale achtbaan vol loopings, corkscrews en g-krachten tartende helixen en camelbacks. De band lanceert deze hellevaart met als first drop, een eerste val de diepte in, de titeltrack. Een mitraillerende monoloog slingert het karretje gierend door en over scherpe krullen en kruisende lussen: ‘Always chasing the first. Always chasing the free. Always chasing decency. Never adequate enough. Enough, enough. Come in, come in. Thank you.’ Ook daarna blijft het dringende advies de veiligheidsgordels aan te snoeren.
Fazer – Plex
De muziek van het Münchener kwintet Fazer als jazz omschreven, doet de band tekort. Jazz is weliswaar de springplank van waaruit de band zich met levendige improvisaties steeds weer opnieuw voorwaarts ontwikkelt, maar de horizon van hun sonische mogelijkheden reikt verder, veel verder. In Fazer en Plex komt de diversiteit van de wereld samen, culturen ontmoeten elkaar, in de muziek én in songtitels als Prague, Cuentro en Jaculysses. Plex is hartstochtelijk gespeelde muzikale poëzie.
Boris – W
De tags op de Bandcamp site van de Japanse experimentele heavy rockband Boris spreken van doom, psychedelische rock, drones en metal, maar in het echte leven gaat hun unieke muzikaliteit voorbij aan elke indeling in genre of stijl. Boris maakt ‘zware muziek’ in extreme kleuren. De contrasten in de sonische geluidstapijten die de bandleden van Boris op W uitrollen zijn groot. Het zijn extreme prikkels, van beukende rock naar murmelende zang, waarmee de negen ‘songs’ de luisteraar tot in de ziel pogen te raken. Een vervreemdend muzikaal avontuur.
Emily Wells – Regards To The End
Het album Regards to the End van de klassiek geschoolde Amerikaanse violist, zanger, componist, producer en videokunstenaar Emily Wells werd opgenomen in 2020-21, het eerste Covid-19 pandemie-jaar. De muziek kent onmiskenbaar etherische momenten, maar valt vooral op door de hartstochtelijkheid van het inlevingsvermogen en de alleszins gerechtvaardigde woede. Het zijn niet de lichtste onderwerpen die Emily Wells aansnijdt. De componist koppelt de Aids-crisis aan klimaatverandering en communiceert op geheel eigen wijze een reeks ervaringen, die Wells als queer-muzikant heeft, met hel en verdoemenis predikers in de wereld.
Sarah Davachi – Two Sisters
De Canadese pianiste en organiste Sarah Davachi gebruikt vaak eeuwenoude apparatuur en technieken om electro-akoestische muziek te maken waarin oude praktijken samengaan met moderne experimenten. Two Sisters is niet alleen het meest weelderige album dat zij tot nu heeft opgenomen, het ademt ook een mystieke kracht, in de betekenis als geraakt zijn door het Goddelijke. Hoewel Sarah Davachi vaak in kerken speelt en ook Two Sisters deels in een kerk (Friedenskirche, Eupen, België) is opgenomen, bevat het album geen religieuze muziek. Maar toch, zodra de eerste klanken van de opener Hall Of Mirrors resoneren, wordt de luisteraar een wereld ingetrokken die verder reikt dan wat wij als mensen lijken te kunnen bevatten.
