Niet gemeten uitstoot van dieselmotoren kost wereldwijd meer dan 38.000 doden per jaar

Als dieselrijder ben je medeplichtig aan een sluipmoord met wereldwijd 38.000 vroegtijdige slachtoffers per jaar. Op diesel rijdende personenauto’s, vrachtwagens en autobussen, stoten in totaal 4,6 miljoen ton meer stikstofoxiden (NOx) uit dan is toegestaan. Deze stiekeme uitstoot leidt jaarlijks tot dit enorme aantal doden, aldus onderzoekers van de Universiteit van Colorado in het tijdschrift ‘Nature’. Ter vergelijking: de knoeierijen van Volkswagen met de metingen van hun eigen dieselauto’s leiden in de VS jaarlijks tot “slechts” 50-100 onnodige doden.

In Nederland vallen tussen de 220 en 340 slachtoffers van deze sluipmoordenaar (de naar schatting 3000 mede door diesel veroorzaakte fijnstofslachtoffers niet meegerekend) aldus een op onderzoek van TNO gebaseerd rapport van het Bureau CE Delft uit 2012. Uit dit onderzoek bleek trouwens dat ook in Nederland de uitstoot van NOx door dieselmotoren flink boven de norm ligt. Volgens dit rapport is de te hoge uitstoot van dieselmotoren een structureel probleem. Dat kan te maken hebben met motoren die getuned zijn om de prestaties te verhogen en dus te veel brandstof gebruiken, vervuiling van de motor door slecht onderhoud en versleten verstuivers waardoor o.m. het brandstofgebruik te hoog kan worden.

De vervuiling wordt vooral veroorzaakt door gebrekkig onderhoud, en door meetfouten bij laboratoriumtesten waardoor de werkelijke uitstoot van schadelijke stoffen enorm wordt onderschat. Maar al die ‘dieseldoden’ zijn onnodig want bij een nauwkeuriger testprogramma zouden de meeste vervuilende voertuigen al lang van de weg zijn gehaald. Aanscherping van de APK-keuring en betere apparatuur zou dus al veel van de problemen kunnen wegnemen.

Elke keer opnieuw blijkt dat er belangrijke tegenstrijdigheden zitten tussen de uitstoot tijdens het testen enerzijds en de werkelijke emissie anderzijds – ook zonder knoeierijen door de auto-industrie. Volgens onderzoeker Daven Henze dienen, naast het aanscherpen van de emissiestandaard, vooral ook de bestaande normen te worden gehandhaafd.

Voor het onderzoek werden 30 bestaande studies beoordeeld m.b.t. de uitstoot van daadwerkelijk op de weg (en dus niet op een rollerbank) rijdende voertuigen in de 11 grootste afzetmarkten. Deze vertegenwoordigden 80% van de totale verkoop in 2015 van nieuwe dieselvoertuigen in Australië, Brazilië, Canada, China, de Europese Unie, India, Japan, Mexico, Rusland, Zuid Korea en de Verenigde Staten.

In dat jaar werd in totaal 13,1 miljoen ton stikstofoxide uitgestoten, als “chemische voorbode” van fijnstof en ozon. Blootstelling er aan door inademing kan leiden tot hartproblemen, beroerten, longkanker en andere gezondheidsproblemen. Waren de emissies in overeenstemming geweest met de norm, dan was de totale uitstoot zo’n 8,6 miljoen ton geweest, dus 4,5 miljoen ton minder. Zware vrachtwagens en bussen waren wereldwijd met 76% verreweg de grootste vervuilers.

Onderzocht werd verder hoe de niveaus van fijnstof en ozon op specifieke locaties werd beïnvloed door de hoge NOx waarden. Vervolgens werd het effect hiervan berekend op de volksgezondheid, oogsten en het klimaat. Volgens één van de onderzoekers zijn de gevolgen van de buitensporige emissies van stikstofoxide indrukwekkend.

In China zijn die het grootst, daar vallen jaarlijks 31.400 doden die kunnen worden toegeschreven aan vervuiling met stikstofoxide. Daarvan zijn 10.700 doden het gevolg van de excessieve uitstoot van NOx, bovenop de norm die bij de toelating van de motor gold. In Europa waar relatief veel personenauto’s op diesel rijden zijn jaarlijks 28.500 doden toe te schrijven aan de luchtvervuiling met NOx, waarvan 11.500 het gevolg zijn van die buitensporige emissies.

De onderzoekers voorzien dat, zonder extra maatregelen, tegen 2040 het aantal vroegtijdig en onnodige doden door de NOx uitstoot van dieselmotoren wereldwijd zal oplopen tot 183.600 doden per jaar. Alleen een veel strengere controle van de uitstoot, zowel bij de toelating van de auto als later bij de eigenaren, kan in de toekomst honderdduizenden slachtoffers voorkomen. Strengere eisen aan de uitstoot, gekoppeld aan maatregelen om de naleving van die eisen af te dwingen, zal veel slachtoffers kunnen voorkomen.

Het testen van motoren kan veel preciezer als de testapparatuur een grotere verscheidenheid aan snelheden, rijstijlen en omgevingstemperaturen kan verwerken. Het produceren van zulke testapparatuur moet in deze tijd toch een fluitje van een cent zijn. Nou, vooruit: twee cent.

Mijn gekozen waardering € -

Rolf begon bij een krant, was daarna tv-programmamaker. Begeleidde in de jaren ’90 als redacteur-producer en tolk-vertaler talloze reportageploegen naar voormalig Joegoslavië en was 17 jaar Balkan-internetcorrespondent voor het ANP. Nu schrijft hij weer: over ex-Joegoslavië en wetenschapsnieuws. En heeft ook belangstelling voor de ruimtelijke ordening in Nederland.