De stichting beheert Zeeuws maritiem erfgoed in de vorm van de Avontuur, een typisch Zeeuwse klipper. In 1983 redden Guus van Hecke en Rien van Boven het schip van de slopershamer, om de betekenis en de geschiedenis van de zeilende binnenvaart niet verloren te laten gaan. ‘12.000 gulden betaalden zij ervoor. De stichting is voor de restauratie bij heel veel oude schippers te rade gegaan’, zegt Peter Bilterijst. ‘Het schip is gebouwd voor wat we hier de Zuidwesthoek noemen, de grote Zeeuwse wateren.
Restauratie
Sinds de restauratie in authentieke staat vaart het schip naar maritieme evenementen en in charter met belangstellenden en passagiers. ‘Het actieve varen draagt bij aan de instandhouding van het maritieme erfgoed. In de chartervaart blijft de Avontuur een vreemde eend in de bijt. We varen niet in de eerste plaats om geld te verdienen, maar om een varend monument in stand te houden. De kosten kunnen we ieder jaar wel bij elkaar varen.’
Minuut voor 12
Het zakelijk model van de stichting heeft zijn grenzen. Peter Bilterijst: ‘Het was vijf voor twaalf, één minuut voor twaalf eigenlijk. Bij de laatste inspectie voor het Certificaat van Onderzoek (CvO), vijf jaar geleden, kwamen we nog nét door de keuring. De spanten en het vlak waren aangetast. We lopen mee in de overgangsregeling, op basis van ons bestaande CvO. Als we er nu tussenuit zouden vallen, al was het maar tijdelijk, moeten we later instappen in de procedure voor een ‘nieuw schip’. Dat is niet haalbaar met een traditionele klipper; alleen al de gecertificeerde motor die je zou moeten inbouwen zou een einde maken aan ons beperkte verdienmodel. Er moest echt iets gebeuren dus.’ Er moest toch maar een nieuw vlak onder het schip komen. Dankzij bijdragen van de provincie Zeeland, de gemeente Goes en het netwerk van het Platform Maritiem Erfgoed Zeeland wist de stichting de middelen te verwerven voor het grote project. Dat kostte aardig wat moeite uiteraard. ‘We hebben ons de blaren op de tong gepraat.
De 40.000 euro van de provincie waren de doorbraak. Als er eenmaal één schaap over de dam is volgen er meer. En we hadden nog wat spaargeld op de bank staan.’
Drie dagen varen
Hoe kan het dat een Zeeuws gezelschap vervolgens koos voor het Harlinger Scheepsreparatie Friesland? Dat ligt op drie dagen varen van Goes. Is dat geen zware opgave voor een vrijwilligersgroep? Bilterijst: ‘In Zeeland konden wij geen geschikte werf vinden. Er was te weinig capaciteit, of er was helemaal geen animo voor. We wisten dat SRF heel veel ervaring heeft met refits voor schepen als deze. Dus zo vreemd was deze stap niet.
‘SRF denkt heel erg met ons mee. Directeur Lex Tichelaar reisde een paar keer naar Zeeland. ‘Hij vond de Avontuur een beauty en gaf ons gelijk: we moesten serieus proberen het schip te behouden voor de vaart. Hij geeft het redden van het huidige CvO absolute prioriteit. Hij maakte ons een beetje wegwijs en we hebben veel aan zijn adviezen. Dit geeft ons echt het gevoel dat we met Harlingen een goede keus hebben gemaakt. Het kan niet gratis allemaal. Dat is logisch, maar er wordt niet met een vork geturfd.’
3D-scan
Na verwijdering van het interieur en de ballast voer de Avontuur naar Harlingen, waar ze door de 220-tonskraan van SRF op de kant is gezet. Dat ging maar nét, want volgens de kraandrijver was dat ook precies het gewicht van het schip.
‘Nu het schip opgebokt is gaat Brandsma Digitaal Meten vandaag de onderkant van het schip helemaal inscannen met een 3D-lasterstraal. De meetresultaten worden digitaal bewerkt en aan de hand daarvan maakt men een snijpakket. Nadat SRF de gehele onderkant, vanaf de kimmen ongeveer, heeft verwijderd wordt het prefab geconstrueerde nieuwe vlak op zijn plaats gelast.
‘Dan kan de oude dame weer te water en daarna volgt de grote klus van het opnieuw in te richten voor de chartervaart. We kiezen ervoor het interieur sober en authentiek te houden. Zoals we bij verscheidene andere schepen gezien hebben, komt er geen betimmering meer tegen de huid van het schip. Dat noemen we voortschrijdend inzicht. Onderhoud wordt gemakkelijker en zo kunnen de passagiers veel beter zien hoe een stalen schip is opgebouwd. Eventuele condens zien we als een geaccepteerd probleem.’
Eerder gepubliceerd in januari 2019, in maritiem weekblad ‘Schuttevaer’
