Oeganda belegert kranten

Oeganda toont even zijn ware gezicht. Dat van een dictatuur zonder persvrijheid

Terwijl Oeganda steeds meer op een mooi en rustig vakantieland begint te lijken, worden we er deze dagen toch weer even aan herinnerd dat het nog altijd een dictatuur is. Sinds afgelopen maandag heeft de Oegandese politie de redacties van oppositiekrant Daily Monitor en roddelkrant Red Pepper afgegrendeld. Hierdoor zijn van beide kranten vandaag geen edities verschenen. Ook de twee aan de Daily Monitor gelieerde radiostations , Dembe FM en KFM, zijn uit de lucht gehaald.

Familie project

Reden is een brief die beide kranten onlangs publiceerden. Daarin schrijft de hoge Oegandese generaal David Sejusa over het ‘Muhoozi project’, of ‘het familie project’; een plan dat president Yower Museveni zou hebben om ervoor te zorgen dat zijn zoon Muhoozi Kainerugaba hem als president zal opvolgen. Let op, Oeganda is geen Koninkrijk (ook al zal Museveni stik jaloers zijn op het leven van onze Wim-Lex). Dus dat zijn zoon hem zal opvolgen is niet helemaal logisch. Maar wat de 69-jarige Oegandese president vermoedelijk nog minder grappig heeft gevonden, is dat generaal Sejusa in de brief stelt dat er plannen zijn om tegenstanders van dit ‘Muhoozi project’ te laten vermoorden. Sejusa stelt dat hier onderzoek naar moet worden gedaan.

You buy the Truth, We pay the Price

In een continent als Afrika is het ‘Muhoozi project’ overigens ook weer niet zó onlogisch. Het Oegandese tijdschrift The Independent – met de in deze dagen nog treffendere missie ‘You buy the Truth, We pay the Price’ – zocht uit dat in Afrika maar liefst vijf presidenten de vader zijn geweest van een toekomstige president. Drie van hen zijn direct door hun zoon opgevolgd: Joseph Kabila in de Democratische Republiek Congo, Faure Eyadema in Togo en Ali Bongo in Gabon. Twee zijn pas later, via de grondwettelijke weg, door hun zonen opgevolgd, waarbij er andere presidenten nog tussenin zaten: Ian Khama in Botswana en Uhuru Kenyatta in Kenia.

Robert Mugabe

Hoe The Independent filosofeert wanneer Museveni dan de macht aan zijn zoon zou willen overdragen, vind ik persoonlijk hilarisch. Maar voor een democratie-liefhebbende Oegandees is het misschien eerder tragisch. ‘Wil hij de macht overdragen in 2016, 2021, 2031 of misschien 2036? Museveni is nu 69 jaar. In 2036 zal hij dus 92 jaar zijn, niet veel ouder dan de 89 jaar van de nog immer kwieke Zimbabwaanse president Robert Mugabe. Als hij nog altijd leeftijd en andere factoren constant weet te houden, kan Museveni zelfs nog meedoen aan de presidentsverkiezingen in 2041 en 2046’, stelt het Oegandese tijdschrift op sarcastische toon.

The First Lady

In ditzelfde stuk beweert The Independent dat er overigens een veel grotere kans is dat niet Museveni’s zoon maar zijn vrouw, Janet Museveni, hem zal opvolgen, die behalve First Lady ook een Oegandees parlementslid is. En dat generaal Sejusa de brief vanwege hele andere intenties, vermoedelijk persoonlijke plannetjes, aan de media heeft gelekt.

Hoe het ook zij. De redacties van twee Oegandese kranten zijn momenteel afgegrendeld met gele linten met erop ‘Crime Scene’. In dat is voor Oeganda duidelijk geen goede ontwikkeling.

Huiszoekingsbevel

De Oegandese minister van Informatie laat echter in de door de regering gesubsidieerde krant New Vision weten dat de politie zich met de invallen netjes aan de wet houdt en er absoluut geen sprake is van inmenging in de persvrijheid. Zo is er een door de rechter uitgevaardigd huiszoekingsbevel, gebaseerd op Oegandese wetgeving die het toestaat om mediapublicaties tegen te houden die de staatsveiligheid in gevaar zouden kunnen brengen. Bovendien heeft de politie beide kranten meerdere keren gevraagd hen de originele brief van generaal Sejusa en bijbehorende documenten te overhandigen. Aangezien beide kranten dit weigerde, doorzoekt de politie nu anderhalve dag de redacties.

Koninkrijk Oeganda

Of er nu wel of niet een ‘Muhoozi project’ of een ‘familie plan’ is. Feit is dat het de komende jaren spannend gaat worden rond het leiderschap van het Koninkrijk…, pardon…  de Republiek Oeganda. Ik hoop dat de leiders de Oegandese media wel zullen toestaan om hierover te schrijven.

Update: De Red Pepper drukt inmiddels vanuit een andere, niet bekende, locatie en is vandaag (22 mei) in aangepaste vorm verschenen. Op de voorpagina biedt de hoofdredactie de lezers excuses aan voor de slechte drukkwaliteit en voegt eraan toe dat dit komt doordat de krant momenteel wordt gedrukt 'vanuit de bush'. Bij de Daily Monitor protesteren ondertussen Oegandezen.

Update 30 mei 2013: De politie heeft de redactie van de Daily Monitor vrijgegeven. De (originele redactie van de ) Red Pepper blijft nog gesloten.

Mijn gekozen waardering € -

Andrea Dijkstra is freelance journalist en cultureel antropoloog. Met fotograafΠJeroen van Loon trekt ze sinds juni 2011 voor onbepaalde tijd per auto door Afrika, waar ze schrijft over de achtergronden van oorlog, corruptie en deΠontwikkelingssector en ook over opkomende economieen, jonge creatievelingen en haar persoonlijke ervaringen.

Geef een reactie