Onderzoekers zijn optimistisch over de economie in 2014. De vraag naar uitzendkrachten en zzp'ers trekt aan. Maar voor de middenstand blijft het sappelen. De consument hield de hand al op de knip, en nu gaan de accijnzen ook nog eens omhoog. Ondertussen worden steeds meer rekeningen steeds later betaald. Hans Biesheuvel van ONL voor Ondernemers kan zich daar mateloos aan ergeren.
Volgens onderzoeksbureau Panteia mag het midden- en kleinbedrijf in 2014 rekenen op een afzetgroei van 1%. Na de min van 2% in 2013 zou dat een hele opluchting zijn. De sterkste groeiers zijn de metaalindustrie, de voedings- en genotmiddelenindustrie en de groothandel. De transportsector en de bouw profiteren wat minder. De zakelijke dienstverlening kan met een beetje goeie wil mee in de slip stream.
De verbeterde afzetmogelijkheden leiden op korte termijn nog niet tot meer banen in het MKB. Wel zal de vraag naar uitzendkrachten sterk toenemen en: de vraag naar diensten van zelfstandigen.
Stijgend consumentenvertrouwen
Het vertrouwen van consumenten is de afgelopen maanden wat toegenomen. Doordat de inflatie laag blijft, zal voor veel mensen de koopkracht in 2014 verbeteren. Hetzelfde Panteia gaat ervan uit dat dit een impuls zal geven aan de consumentenbestedingen. Daarmee zijn de MKB-onderzoekers een stuk optimistischer dan het Centraal Planbureau.
De werkloosheid komt volgend jaar uit op 7,5%
Het CPB stelt in zijn decemberraming juist dat de consumptieve bestedingen in 2014 nog verder zullen afnemen. Dat zou komen door het effect van dalende inkomens in 2013 en de dalende vermogens van de afgelopen jaren. Bovendien laat het herstel van de arbeidsmarkt nog op zich wachten: de werkloosheid komt volgend jaar uit op gemiddeld 7,5% van de beroepsbevolking.
Accijnzen omhoog
Geen wonder dus, dat ook in de opstelling van Panteia de detailhandel er in 2014 opnieuw 2% op achteruitgaat. Alleen de supermarkten en de internetwinkels zien hun omzet groeien, wat dan weer ten koste gaat van de fysieke winkels.
Voor de pomphouders en de slijters wordt het sowieso geen vrolijk jaar, en al helemaal niet als zij tegen Duitsland of België aan zitten. Per 1 januari gaan namelijk aan onze kant van de grens de accijnzen omhoog. Diesel wordt 3 cent per liter duurder, lpg 7 cent, en de heffing op alcoholhoudende dranken stijgt met 5,75%.
Betaalmoraal
Naarmate de crisis zich de afgelopen jaren verdiepte is ook de betaalmoraal verslechterd. Burgers, bedrijven èn de overheid betalen hun rekeningen steeds later. Met name kleinere ondernemingen en zzp'ers hebben daar veel last van. Zij beschikken immers niet over de reserves die nodig zijn om bank van lening te spelen.
Niet gek dus dat ONL voor Ondernemers (de beweging die Hans Biesheuvel op gang bracht na zijn vertrek bij MKB Nederland) daar dit najaar een punt van maakte. Minister Opstelten van Justitie reageerde daarop minder dan adequaat met zijn suggestie dat klagende ondernemers dan maar een meldpunt moesten opzetten.
Iedereen moet zich aan de regels houden, ook grote bedrijven en de overheid (Ivo Opstelten)
Inmiddels heeft Opstelten zich daarvoor verontschuldigd en duidelijk gemaakt dat iedereen zich aan de regels moet houden, ook grote bedrijven en de overheid. Biesheuvel op zijn beurt onderstreept dat late betalingen een groot effect hebben op het werkkapitaal van bedrijven en doorwerken in de hele handelsketen, tot de zzp'er aan toe.
ZZP-pensioen
Het kabinet zette deze week het licht op groen voor een speciaal pensioenfonds voor zzp'ers. De initiatiefnemers (ZZP Nederland, FNV Zelfstandigen, het Platform Zelfstandige Ondernemers, Zelfstandigen Bouw en VZZP) reageerden verheugd. Het plan kenmerkt zich door een vrijwillige deelname met een flexibele inleg. Wanneer de zzp'er onverhoopt een beroep op de bijstand moet doen, telt het opgebouwde pensioen niet mee in de vermogenstoets.
ZZP'ers die meer dan 2.170 euro pensioen opbouwen, raken dat nog steeds kwijt als zij een beroep moeten doen op de bijstand
Toch zitten er nog wel wat haken en ogen aan het plan. ZZP'ers die meer dan 2.170 euro per maand pensioen opbouwen, raken dat nog steeds kwijt als zij een beroep moeten doen op de bijstand. Ook worden bedrijfspensioenfondsen niet verplicht om ex-werknemers de mogelijkheid te bieden tot vrijwillige voortzetting.
Het plan wordt verder uitgewerkt in een werkgroep waar behalve ambtenaren van Financiën ook vertegenwoordigers in zitten van de samenwerkende zzp-organisaties. De bedoeling is dat het fonds per 1 januari 2015 van start gaat.
ZZP’ers in de zorg in gevaar
Deze week diende bij de rechtbank Leeuwarden een zaak die FNV Zelfstandigen voor een van haar leden had aangespannen tegen het intrekken van diens VAR WUO. De Belastingdienst had in plaats daarvan een VAR Loon afgegeven, omdat zij van oordeel was dat het contract tussen zzp'ers en bemiddelingsbureau Particura een arbeidsovereenkomst was. Dit had verstrekkende gevolgen voor de betrokken zelfstandige zorgverleners, omdat die van de ene op de andere dag hun opdrachtgevers kwijtraakten.
Tijdens de zitting gaf de Belastingdienst aan dat zij doorgaat met controles bij bemiddelingsbureaus. Op dit moment wordt zo'n onderzoek voorbereid bij Privazorg, een van de grootste bemiddelaars in de thuiszorg. FNV Zelfstandigen waarschuwt dat zzp’ers die werken via Privazorg er serieus rekening mee moeten houden dat ook hun VAR WUO op het spel staat. Linde Gonggrijp van FNV Zelfstandigen vindt de aanpak van de Belastingdienst onacceptabel:
Niet de zzp’ers, maar de bemiddelingsbureaus zouden aangepakt moeten worden (Linde Gonggrijp)
"De situatie is jarenlang gedoogd. Nu het handhavingsbeleid is aangescherpt wordt het maatschappelijk probleem afgewenteld op de zzp'er. De gevolgen van het intrekken van een VAR WUO zijn vergelijkbaar met die van een ontslag op staande voet: van het ene op het andere moment vallen alle inkomsten weg. Volgens ons zouden niet de zzp’ers, maar de bemiddelingsbureaus aangepakt moeten worden."
De belangenorganisatie pleit voor een overgangsjaar, waarin zzp’ers en hun opdrachtgevers de kans krijgen om hun werkwijze aan te passen.
Volgende week een keertje geen Ondernemers Digest. Wij wensen u fijne feestdagen en een gelukkig nieuwjaar!
