Holocaust Memorial Day op 27 januari 2023 als markering van de bevrijding van concentratiekamp Auschwitz-Birkenau, de moord op zes miljoen Joden en andere slachtoffers van de nazi’s geeft aanleiding de twijfelachtige rol van de media tijdens de Tweede Wereldoorlog nader te belichten.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog dienden er ongeveer 800.000 vrouwen in het Rode Leger, 3% van het totale aantal Sovjet-soldaten. Voor hen was echter geen plaats in de geschiedschrijving over “De Overwinning”. Het leger van Hitler verloor de strijd in Rusland, omdat ze stukliepen op het barre klimaat én op de vrouwen. Al zal dat door velen nooit hardop gezegd worden.
Joan Pujol García werd niet voor niets de beste acteur ter wereld genoemd: tijdens de Tweede Wereldoorlog creëerde deze Catalaan een zodanig ingewikkeld netwerk van nepspionnen dat hij de Duitsers hielp misleiden over niets minder dan de landingen in Normandië: de beroemde D-Day.
De Tweede Wereldoorlog is nog geen afgesloten hoofdstuk. Steeds weer duiken er nieuwe onderwerpen op om terug te grijpen op die barre periode. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft het NIOD opdracht gegeven onderzoek te doen naar het openbaar bestuur in oorlogstijd. Nederlandse gemeenten laten onderzoek doen naar het onteigenen van Joods vastgoed en belastingheffingen op gedeporteerde Joden.
Als gevolg van de grootste massamoord in Groningen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was het Joodse leven in het centrum van Groningen en in de Nieuwstad voorgoed verdwenen. Joodse huizen waren leeggeroofd, antiekwinkels bloeiden op. De synagoge met een hoofdingang in de Folkingestraat en een ingang naar het rabbinaatshuis in de Nieuwstad zijn stille getuigen van die erbarmelijke periode.
Het moet een van de beangstigendste periodes uit de Tweede Wereldoorlog geweest zijn: de tijd tussen de val van Frankrijk, 22 juni 1940, en het moment dat duidelijk werd dat het Derde Rijk niet het Kanaal zou oversteken. In die periode, nog vóór Hitler op 16 juli de order gaf voorbereidingen voor een invasie te treffen, voerde de Royal Air Force meerdere missies boven Nederland uit. Dit artikel gaat over twee van die missies.