‘Paul McCartney speelt nog steeds elk liedje dat hij schrijft in zijn gedachte voor aan John Lennon’

De Engelse popjournalist Paul Du Noyer (popmagazine Q, MOJO, NME) interviewde Sir Paul McCartney ruim dertig keer. Deze zeer openhartige en unieke interviews waren de basis voor het nieuwe boek van Du Noyer 'McCartney over McCartney' (Engelse titel 'Conversations with McCartney'). Popjournalist Peter Schavemaker van Reporters Online sprak als enige Nederlandse journalist met Paul Du Noyer.

Je boek gaat niet alleen over Paul McCartney als Beatle. In hoeverre was het een grote uitdaging om in het boek de periode na het uiteengaan van The Beatles in 1970 te beschrijven. Veel fans en critici van McCartney vinden zijn solo periode ‘veilig’ en ‘nietszeggend’, zo schrijf je in je boek.
“Ik vond dat voor mij als schrijver geen uitdaging. Alle interviews zijn gemaakt lang nadat The Beatles uit elkaar waren gegaan en ik vind zelf dat de muziek van Paul McCartney na zijn Beatles tijd muziek wel interessant is, waarbij ik wel denk en vind dat hij niet zo samenhangend was in de tijd van The Beatles. In de Beatles tijd was elk liedje dat hij schreef briljant. Veel van zijn post-Beatles muziek is geweldig.”

Is het een soort erkenning van jou aan Sir Paul voor zijn muzikale periode na The Beatles?
“Ja. Ik vind dat mensen meer naar liedjes van Paul McCartney zouden moeten luisteren die hij na het uiteenvallen van The Beatles heeft gemaakt. Veel werk is zo goed, zoals van Wings en sommige soloplaten.”

Uit het boek blijkt, voor het eerst, dat Paul McCartney de periode dat The Beatles uit elkaar gingen voor hem geldt als een van de meest moeilijke in zijn leven. Was het lastig om hierover met hem te praten?
“Die periode is zeker de moeilijkste uit zijn muzikale carrière. Dat geldt zeker voor de laatste twee jaar dat The Beatles bestonden en de eerste twee jaar van zijn solocarrière. Sir Paul McCartney is in mijn interviews altijd opmerkelijk open geweest over die periodes, ondanks dat het pijnlijke tijden voor hem waren. Hij sprak tijdens deze interview heel vaak over het gemis van John Lennon, zelfs voordat ik het als onderwerp in het gesprek bracht.”

In het boek wordt, voor het eerst, de rivaliteit en haat-liefde verhouding besproken tussen John Lennon en Paul McCartney die zoals je beschrijft ‘nodig bleek’ voor een goede samenwerking tussen de twee Beatles. Ook de rol van Yoko Ono, ook in het uiteengaan van The Beatles wordt uitvoerig besproken.
“In veel van de interviews die ik met Paul McCartney deed in de periode van 1989 tot 1993 was hij voor het eerst open en emotioneel over de tijd van The Beatles. Hij bleek bereid te zijn om moeilijke onderwerpen te bespreken. Hij wilde hiermee zijn geheugen over die tijd weer op een orde krijgen. Sir Paul McCartney herinnerde zich veel dingen uit The Beatles tijd, maar vaak niet in de juiste volgorde. Hij ‘gebruikte’ mij als journalist om het plaatje weer compleet te krijgen.”

Ook Mick Jagger blijkt een ‘slecht geheugen’ te hebben zo blijkt uit het boek van – en mijn interview met- Philip Norman over de Stones voorman. Norman zei: ‘Hij is vergelijkbaar met de robot Dalek uit Dr. Who, die een ijzeren omhulsel heeft. Ergens binnenin zit het echte monster. De mysterie van de echte Mick Jagger is ondoorgrondelijk. Jagger vindt zichzelf ‘cool’, vanuit onzekerheid, is dit voor hem een manier om iets te kunnen verbergen. Hij vindt het moeilijk om zijn echte emoties te tonen. Maar er lijkt geen enkele reden waarom hij zich onzeker zou moeten voelen, hij wordt al jaren door de hele wereld bewonderd’.” Is dat een truc van Paul en Mick om lastige vragen te ontwijken?
“Paul McCartney zijn geheugen is als een grote koffer met daarin allemaal losse polaroid foto’s die niet op volgorde liggen. Popbiograaf Philip Norman, Mark Lewisohn (Beatles historicus, red.) en ikzelf houden als het ware zijn geheugen op orde. Zoals een externe harddisk. Ik denk niet dat het een truc is om lastig vragen te ontwijken, dat blijkt uit de soms lastige vragen die ik hem vaak heb gesteld. Hij wil over bijna alles praten, behalve zijn privé- en familieleven.”

Wat is het verschil tussen Mick Jagger en Paul McCartney?
“Ik heb Mick maar een keer geïnterviewd, zo goed ken ik hem niet. Maar eigenlijk kent niemand Mick Jagger echt. Hij is een zeer privé gericht en geheimzinnig persoon. Hij praat niet graag over zichzelf of zijn muzikale leven, terwijl Paul wél zeer open is, behalve zoals gezegd over zijn privé- en familieleven.”

In hoofdstuk 6 en 7 gaat het over de moeilijke periode tussen het uiteengaan van The Beatles en zijn solocarrière, maar ook over de lastige relatie met Beatles accountant Allen Klein en de Beatles platenmaatschappij Apple. Op pagina 122 zegt McCartney: ‘Het voelde alsof ik als astronaut op de maan stond en dacht wat moet ik verder met mijn leven’.
“Dat was inderdaad een moeilijke periode voor Paul McCartney die toen net 28 jaar was en net een Beatle was geweest. Sinds zijn vijftiende had hij weinig van de wereld meegekregen, behalve van de hectische Beatles wereld. Het uiteengaan van The Beatles was voor Paul een grote schok, hij dacht dat de groep nog vele jaren zou blijven bestaan. En nu stond hij, geheel onverwacht alleen. Hij zei tegen mij dat hij toen geen enkel idee had hoe zijn leven eruit zou gaan zien en zelf kon doorleven zonder een Beatle te zijn. Hij was gekrengd door de manier waarop Allen Klein hem had benadeeld. Iets dat hem nog steeds boos maakt. Klein had hetzelfde gedaan bij The Rolling Stones. Dankzij Linda McCartney (met wie Paul van 1969 tot haar overlijden in 1998 getrouwd was, red.) en haar familie kreeg hij weer vertrouwen en financieel advies om als muzikant weer de draad op te pakken. Dat heeft hem gered en weer een levensdoel gegeven. In de interviews voor dit boek was hij voor het eerst openhartig over die moeilijke periode en gebeurtenissen.”

Heb je het idee dat de krassen op zijn ziel veroorzaakt door die gebeurtenissen er nog steeds zijn? In je boek (pagina 167) beschrijf je dat Paul na de Anthology series (cd en dvd serie uitgebracht in 1995, red.) zich langzaam los kon maken van zijn Beatles verleden?
“Die krassen zijn steeds aanwezig in zijn gedachten. Hij vraagt zich nog steeds af of hij muzikaal de juiste keuzes maakt, altijd met de John, maar ook George Harrison en Ringo Starr in zijn gedachten.”

Welke onderdeel van die moeilijke periode beïnvloed hem nog steeds?
“Dat hij zijn meest dierbare vriendschap in zijn leven, die met John Lennon, is kwijtgeraakt. Ook zijn vriendschappen met George en Ringo zijn hem zeer dierbaar.”

Vanaf pagina 198 schrijf je over de mooie, maar ook complexe verhouding tussen Paul en John. Paul McCartney zegt dat John een hele grote invloed op zijn leven had en dat het voor hem ging om John en hij en niets anders (citaat op pagina 201). Ook zegt McCartney in het boek dat John nog elke dag in zijn gedachte is. Speelt John nu nog steeds een rol wanneer Paul liedjes schrijft?
“Dat denk ik wel. John en Paul waren altijd bij elkaar tijdens het schrijven van Beatles liedjes, maar ook wanneer Paul zelfstandig Beatles liedjes schreef was John altijd de eerste aan wie Paul het liet horen. John was dan het kritische publiek. En dat gold ook andersom.”

Speelt Paul zijn liedjes, in zijn gedachte, nog steeds zijn liedjes voor aan John?
“Ja, Paul kan nog steeds geen liedje afmaken zonder aan John te denken. In het liedje ‘Here Today’ (van de Paul McCartney LP ‘Tug of War’ uit 1982, red.) bezingt hij deze gedachte dat John bij hem zit. Paul denkt nog elke dag aan John.”

Je heb iedereen die er in de popmuziek toe doet geïnterviewd, behalve John Lennon. Had je graag het verhaal over de relatie tussen John en Paul uit de mond van John Lennon opgetekend?
“Ik had heel graag met John hierover willen praten. Als John was blijven leven was hij weer terug naar Engeland gekomen en was er een kans geweest om met hem hierover te praten.” Paul Du Noyer schreef in 1997 het boek ‘We all shine on’ waarin hij de achtergronden beschrijft van alle liedjes die John Lennon ook schreef.

In je boek (hoofdstuk 9; vanaf pagina 132) beschrijf je The Wings als een ‘reset moment’ voor Paul McCartney.
“Dat klopt, hoewel die periode voor Paul in het begin zeer onzeker was, hij wist absoluut niet wat hij moest doen. Paul McCartney zegt in het boek (pagina 136 en 137) dat hij opeens niet meer een vaste waarde was in de hitparades (daarin stonden wél Led Zeppelin, David Bowie, Jackson 5, T-Rex, Pink Floyd en Abba, red.) en dat hij het gevoel had helemaal opnieuw moest beginnen, als een beginnende schoolband die elke dag op zoek gaat naar optredens. Wings ging in het begin, berooid, in een busje letterlijk op zoek naar optredens en geld. Deze periode maakte Paul heel onzeker! Een paar jaar daarvoor stond hij met The Beatles nog op de top van de piramide.”

Heeft die periode Paul McCartney ook sterker gemaakt? Hij heeft hierna laten zien dat hij als een kameleon alle stijlen van muziek aan kan en nog steeds hitgevoelig kan zijn. Recent werkte hij samen met de hit sensaties van nu Kanye West en Rihanna.
“Ja! Zijn energie en creativiteit lijkt grenzeloos. Hij wil altijd bezig zijn en zoek altijd muzikale uitdagingen, in het schrijven en opnemen van liedjes. Dat doet hij al sinds zijn Beatles tijd. Ik schrijf in het boek dat Paul niet op zijn lauweren wil rusten.”

Is dat het geheim van het succes van Paul McCartney, dat hij na al die jaren nog steeds in het middelpunt van de popmuziek staat én wil staan?
“Dat denk ik wel. Hij wil muzikaal nooit verveelt raken, daarom is hij altijd op zoek naar nieuwe muzikale wegen om in te slaan.”

Op welke manier heeft Paul McCartney je verbaasd in al je interviews met hem?
“Dat hij nog steeds zó competitief is. Hij volgt hele nauwgezet hoe de muziek van vandaag zich ontwikkelt. Hij wil competitief blijven tegenover zijn collega’s in de muziekindustrie.”

Mijn gekozen waardering € -

Peter Schavemaker (1967) is een media-, popmuziek-, theater- en internationaal animatiejournalist, moderator en radiopresentator. Op 14 februari 2018 verscheen zijn 512-pagina tellende eerste boek 100 jaar Hilversum Mediastad. Hij schrijft/schreef voor ZippyFrames.com, Animation Magazine, Helsinki Times, Müürileth, Spreekbuis.nl, Dagblad De Gooi- en Eemlander, De Telegraaf, AD, VARA Gids, Radio2.nl, HUMO, Broadcast Magazine, Uitgeverij Nieuw Amsterdam, en verschillende regiokranten.