Redecho

Vorig jaar verloren Jop de Vrieze en Zvezdana Vukojevic hun zoontje Mikki vlak voor de geboorte. Ze gingen op zoek naar oorzaken en proberen te voorkomen dat anderen hetzelfde overkomt. Ondertussen zijn ze weer zwanger. Deze week episode 11 van hun serie, over zorgverleners die wegkijken.

Pretecho. De vorige keer dat we die term hoorden was dat in een heel andere context. Zvezdana maakte zich zorgen over haar niet groeiende buik en het minder voelen bewegen van Mikki, en vroeg of ze geen dertigwekenecho kreeg. ‘Nee, die doen we hier niet. Dat is een pretecho, die moet je zelf betalen’, had de verloskundige geantwoord. Zvezdana belde mij nog om te overleggen. Een pretecho? Mwah, nee dat was niet echt wat voor ons.

Hoe anders is dat dit keer. Nadat we Paul de Reu en zijn dochter Caroline hadden gesproken op het congres over foetale groeivertraging in Utrecht, hadden ze ons aangeboden een pretecho te maken, in haar praktijk in Boxtel. De passie van vader Paul voor echoscopie was overgeslagen over op zijn dochter Caroline, die naast haar werk in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch, in de voormalige praktijk van haar vader pretecho’s aanbiedt.

En dus zijn we vandaag terug daar waar we ruim een jaar geleden met een heel ander doel waren. Ik had De Reu aan de telefoon gesproken over de opsporing van groeivertraging, op de hand en met echo’s. Hij had zijn frustraties geuit over de onwil van vakgenoten om de groei van ongeboren kinderen met echo te gaan monitoren, uit vrees teveel in te grijpen en teveel onrust te veroorzaken bij toekomstige ouders.

Tijdens dit telefoongesprek vertelde ik nog niet dat we zelf ons zoontje hadden verloren, uit vrees dat ik daardoor het gesprek een heel andere lading zou geven. Maar zonder dat hij het wist, beschreef De Reu precies wat er bij ons gebeurd was: we werden met een kluitje in het riet gestuurd, omdat het wel mee zou vallen. ‘En dan zeggen ze bij de bevalling “Goh wat een klein kindje, dat hadden we niet gezien.” Nee als je de andere kant op kijkt, zie je dat niet.’

Ook toen aan de telefoon nodigde De Reu ons uit om langs te komen, om nog eens verder te praten, onder meer over zijn promotie-onderzoek naar groei-echo’s. Bij hem in zijn kantoortje vroegen we hem de oren van het lijf, en deden we ons verhaal.

De Reu, nota bene erelid van de beroepsvereniging voor verloskundigen, de KNOV groeide uit tot een van de sleutelfiguren in ons artikel. Van zijn beroepsvereniging heeft hij sinds het verscheen niets vernomen.

‘Je buik is in elk geval goed groot, zegt Paul, terwijl hij ons de hand schudt. ‘Is het goed als ik meekijk?’ Uiteraard. Een van de muren dient als een diascherm, waarop het beeld van de echo wordt geprojecteerd.

Tijdens een pretecho wordt ruimer dan normaal de tijd genomen om mooi in beeld te brengen hoe het kind eruit ziet en hoe het beweegt. Dat gebeurt in de twee dimensies, die door het kindje heen kijken, en in drie dimensies, waarbij je tegen het kindje aan kijkt en dus gelaatstrekken en andere uiterlijke kenmerken kan ontdekken.

Zesentwintig weken zwangerschap is het optimale moment voor 3D-echo: het ongeboren kind is al behoorlijk groot en af, en heeft nog genoeg ruimte zodat hij niet direct tegen de buikwand aan zit.

Onze zoon is lekker druk vandaag. Hij beweegt vrolijk met zijn armpjes op en neer, geeuwt en draait. We hebben een klein beetje pech: ons nu al eigenwijze kind ligt precies met zijn benen en kont richting de voorkant en zijn hoofd richting de rug van zijn moeder, waardoor de beelden minder gedetailleerd zijn dan anders het geval zou zijn. We zien in elk geval zijn neusje. En ja, hij heeft ook dat zelfde zuinige De Vrieze-mondje, net als zijn broer en zijn vader. Verder zien we vooral gekke spaghettislierten, doordat hij steeds net niet mooi in beeld komt. ‘Hij lijkt zo net op Smeagol, uit Lord of the Rings’, grapt Zvezdana.

Normaal gesproken wordt er tijdens een pretecho niets gemeten – het draait alleen om het kijken. Maar Caroline loopt alles langs, zowel de afmetingen als de bloeddoorstroming. ‘De afmetingen doe ik sowieso altijd,’ zegt ze. ‘Veel verloskundigen doen nog altijd geen groeiecho, en regelmatig vis ik er nog een kleintje uit die ze niet hadden opgemerkt op de hand. Soms zit er een bij de onderste twee procent, dan raad ik ze aan toch ten zeerste aan naar het ziekenhuis te gaan. Dan is de verloskundige niet blij, nee.’

Groot gelijk heeft ze. Je wil niet op je geweten hebben dat je de ene week nog prachtige plaatjes hebt zitten kijken, en het kind de andere week overlijdt of met ernstige complicaties ter wereld gekomen komt.

Wat dat betreft is het de wereld op zijn kop. De pretecho als corrector voor het tasten in het duister, wat anno 2016 in dit land nog altijd de norm is.

Als we dat hadden geweten, hadden we die echo de vorige keer ook laten doen.

Een redecho. Wellicht.

De hele serie teruglezen?

1: Gefriemel
2: Zombies
3: Anders onder controle
4: Doorgetrokken streep
5: Kompas
6: Kikker
7: Rugzakje
8: Polsbandje
9: Vaderrol
10: Rekensom

Lees verder bij de volgende aflevering:

12: Heks

Wat eraan vooraf ging:

Het kind van de rekening

Mijn gekozen waardering € -