Rellen na liquidatie imam Mombasa

Opnieuw is in Mombasa een radicale imam geliquideerd en Kenianen vragen zich hardop af of de politie erachter zit. Tijdens een gesprek met een Keniaan leerde ik hoe buitengerechtelijke liquidaties en corruptie in Kenia veel met elkaar te maken hebben.

Donderdagnacht is er in Mombasa een radicale imam geliquideerd op dezelfde wijze als zijn voorganger, die een jaar geleden in een auto werd doodgeschoten. In de Keniaanse havenstad zijn er vervolgens vrijdag na het middaggebed hevige rellen uitgebroken en hebben aanhangers een kerk in brand gestoken. Ze beschuldigen veiligheidsdiensten ervan achter de liquidatie te zitten. Iets dat voor ons Nederlanders haast niet is voor te stellen, maar in Kenia helaas minder onwaarschijnlijk is.

Gewapende politiemannen in burger

Zo spreek ik vier dagen eerder met een Keniaan over de aanval op het Westgate winkelcentrum in Nairobi, die werd opgeëist door de islamitische terreurorganisatie Al Shabaab. Ik vertel hem hoe ik me bij de videobeelden van de aanval telkens weer afvroeg waarom er in de eerste uren zoveel politiemannen in burger met een pistool rondliepen. Dit leek me erg onduidelijk voor slachtoffers.

“Dat waren agenten van een specifieke undercover afdeling. Zij dragen burgerkleding om zo beter onderzoek te kunnen doen naar georganiseerde misdaad en omdat ze anders worden vermoord door criminelen”, antwoordt de Keniaan. Nog steeds begrijp ik niet goed wat deze undercover politiemannen dan in een gijzelingsactie doen, maar Peter praat ondertussen verder. “Deze lui zijn echte slechteriken. Als je op hun lijstje staat, ben je nog niet jarig. Want ze schieten je zo dood, bijvoorbeeld vanuit een voorbij rijdende auto, en verdwijnen dan weer in de nacht.”

‘Mag de Keniaanse politie zomaar mensen doodschieten?’

Ongeloofwaardig kijk ik Peter aan. “Mag de Keniaanse politie mensen zomaar doodschieten?” “Wel als het criminelen zijn”, antwoord hij. Ik vraag of het niet de bedoeling is dat de politie criminelen arresteert waarna een rechter bepaalt wat hun straf is.

Peter glimlacht. “Zo zou het inderdaad moeten gaan. Maar als je in Kenia een crimineel voor de rechter brengt, zal die de rechters omkopen en in no time weer op vrije voeten zijn. Zo was het ook met Aboud Rogo Mohammed, een radicale imam in Mombasa. De politie had zelfs op video hoe hij haatspeeches hield tegen christenen en de Keniaanse regering. Maar de rechter zei onvoldoende bewijs te hebben en liet hem op een borgsom van 5 miljoen Keniaanse shilling (bijna 43.000 euro) gaan. Een paar maanden later heeft de politie hem toen doodgeschoten. Uiteraard zullen ze dat nooit toegeven, maar iedereen weet dat het zo is.”

Dodelijke rellen vorig jaar in Mombasa

Mohammed werd op 27 augustus 2012 door twee onbekende schutters vanuit een passerende auto doodgeschoten toen hij zijn vrouw naar het ziekenhuis bracht. Zij overleefde het en beschuldigde de politie maar die ontkende elke betrokkenheid. De dood van de imam leidde vorig jaar tot dodelijke rellen in Mombasa.

De VN luidde meerdere malen de noodklok over buitengerechtelijke liquidaties in Kenia. Human Rigth Watch riep in augustus vorig jaar de Keniaanse regering op de liquidatie van Mohammed grondig te onderzoeken en merkte op dat dit een zoveelste liquidatie was van een aan Al Shabaab gelieerde persoon. Een speciaal door de Keniaanse overheid ingeschakelde taskforce slaagde er echter niet in te achterhalen wie achter de liquidatie van Mohammed zat.

‘Death squad’ voor aan terreur gelinkte moslims

Vrijdagochtend word ik wakker met het bericht dat er opnieuw een aan Al-Shabaab gelieerde imam in Mombasa is doodgeschoten en ik moet terugdenken aan het gesprek van vier dagen eerder over liquidaties uitgevoerd door de politie. De imam blijkt Ibrahim 'Rogo' Omar, de opvolger van Aboud Rogo Mohammed. Net als Mohammed werd Omar in zijn auto doodgeschoten, dit keer samen met drie andere passagiers. Dit gebeurde op vijfhonderd meter van een politiepost, meldt de Keniaanse krant Daily Nation. Op twitter vragen Kenianen zich ondertussen hardop af of de politie achter deze liquidatie zit, of dat het misschien Al Shabaab is. In juni luidde de mensenrechtengroep Muslims for Human Rights nog de noodklok vanwege buitengerechtelijke liquidaties van moslims en stelde dat de Keniaanse politie een ‘death squad’ zou hebben opgezet om aan terreur gelinkte moslims te liquideren.

Hoewel ik er absoluut voor ben dat radicale imams worden gestopt in het prediken van haat en in het werven van mensen voor terreurorganisaties, hoop ik dat de Keniaanse politie niet zo stom is geweest het op deze manier op te lossen. Want ze hadden op hun vingers kunnen natellen dat, net als vorig jaar, honderden razende jongeren de straat zouden opgaan. En de spanningen tussen christenen en moslims in Kenia zo langzaam toenemen. Precies zoals Al Shabaab het wil. Laten we hopen dat de Keniaanse regering de dreiging van Al Shabaab op een wijzere manier wil oplossen.

Peter is een gefingeerde naam. Vanuit veiligheidsoverwegingen houd ik zijn ware identiteit geheim.

Mijn gekozen waardering € -

Andrea Dijkstra is freelance journalist en cultureel antropoloog. Met fotograafΠJeroen van Loon trekt ze sinds juni 2011 voor onbepaalde tijd per auto door Afrika, waar ze schrijft over de achtergronden van oorlog, corruptie en deΠontwikkelingssector en ook over opkomende economieen, jonge creatievelingen en haar persoonlijke ervaringen.

Geef een reactie