Een 17e eeuwse ets van Rembrandt is vereeuwigd, maar nu met behulp van meerdere blockchains. Zodat het werk voortaan beter beschermd is tegen kunstfraude. De validatie van Rembrandt’s ‘The Virgin and Child in the Clouds’ vond deze week plaats op locatie bij Douwes Fine Art, een van de oudste kunsthandels in Europa. Door kunstwerken via blockchain te valideren, zijn de objecten beter beschermd en kan de echtheid makkelijker en sneller worden vastgesteld. Dit is een belangrijke stap voorwaarts in de strijd tegen kunstfraude.
Dat de Blockchain steeds meer doordringt in de fysieke wereld is vast niet iedereen duidelijk. Akkoord, we lezen over de bitcoin. Of blockchain in de kraamzorg en voorzichtig al in de supermarkt (Albert Heijn). Allemaal interessant, maar nog vaak proefballonnetjes. Maar er zit meer in het vat. Zoals fraudebestrijding. Bijvoorbeeld in de kunsthandel. Waardevolle objecten die zouden kunnen worden nagemaakt of ontvreemd. Vandaag een vaderlandse primeur.
Validatie
Het validatieproces was een samenwerking tussen expert en geregistreerd taxateur Evert Douwes en zijn zoon Evert-Anthony (eigenaren van het familiebedrijf Douwes Fine Art), Femke Stroucken (notaris en partner bij advocatenkantoor CMS) en Marnix van den Berg (medeoprichter van validatiebedrijf V-ID).
Blockchainmethode voor fysieke objecten
De unieke kenmerken van de ets zijn eerst met macrofotografie gedigitaliseerd. Deze foto’s zijn samen met andere kenmerken, zoals materiaal, formaten en historie van het werk, verzameld in een zogenoemd validatiebestand en opgeslagen in vier verschillende blockchains. Dankzij de blockchaintechniek kan iedere ontvanger van dit bestand binnen 5 seconden controleren of deze nog steeds exact hetzelfde is als toen het werd gevalideerd. Met de ingesloten macrofoto’s kunnen vervolgens de unieke details, zoals aanzetten, markeringen en streken worden vergeleken met het fysieke werk, om zo de echtheid te controleren. In principe kan deze methode op elk fysiek object, zoals diamanten, archeologische vondsten en bewijsmateriaal worden toegepast. Op een geprinte versie van het bijbehorende certificaat en op de achterkant van de lijst komt een QR code. Een usb-c stick met daarop het digitale certificaat wordt vandaag aan eigenaar Douwes overhandigd.
Innovatie in de kunstwereld
Evert Douwes is erg gecharmeerd van deze oplossing. “Voor de kunstwereld zijn innovaties als deze bijzonder en bestaat er tegelijkertijd ook enige scepsis. Innovatie is mooi maar er moet voor onze klanten ook echt een meerwaarde gecreëerd worden. Maar ik ben overtuigd dat het valideren via blockchain gaat helpen bij het bestrijden van kunstfraude.” Evert-Anthony Douwes: “Niet alleen helpen wij hiermee kunstfraude tegen te gaan, de validatie in blockchain geeft ook meer waarde aan de expertise van het werk. Met deze digitalisatieslag verzamelen we alle informatie en kennis over een object en bundelen deze in één gevalideerd pdf-bestand. Een belangrijke stap; je moet er niet aan denken dat je je verzamelde kennis in bijvoorbeeld een brand verliest.”
Derde partij is hier wel essentieel
Femke Stroucken (CMS): “Door bij dergelijke toepassingen aan de voorkant een bevoegdheidscontrole van partijen in te bouwen, wordt de betrouwbaarheid van informatie op de blockchain verhoogd. Het is immers van belang om te weten dat de persoon die een dergelijk certificaat afgeeft ook bevoegd is om dat te doen. In dit validatieproces is daarom een essentiële rol voor de notaris weggelegd. Je kunt deze case vergelijken met het in depot nemen van een stuk bij de notaris. Wel moet bij de toepassing van blockchain extra rekening gehouden worden met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).”
Blockchain en AVG
Marnix van den Berg (V-ID) vertelt hoe deze blockchainmethode zich verhoudt tot de privacyregels: “Blockchain is een manier om gebeurtenissen voor altijd op te slaan, waarbij het AVG-beginsel ‘het recht om vergeten te worden’ daarmee in sommige gevallen onuitvoerbaar zou lijken. Wij lossen dit op door data gedecentraliseerd te ‘stempelen’. Deze data is enkel benaderbaar door de bezitter van een bepaald type wachtwoord.” Hij voegt tot slot toe: “Dit jaar staan de Rembrandt-werken natuurlijk centraal maar we kijken al uit naar het volgende project. ‘De Zonnebloemen’ en ‘Meisje met de parel’ hebben natuurlijk een geweldige aantrekkingskracht, maar ook een werk als ‘Who is afraid of Red, Yellow and Blue’ kan wel een validatieslag gebruiken. Dit soort projecten zijn de kers op de taart. De rest van de week zijn we als bedrijf vooral bezig met validatie van facturen, meetresultaten en diploma’s.”
Bekijk ook de video Rembrandt on Chain
Wie is Wie?
Douwes Fine Art
Douwes Fine Art is een kunsthandel en restauratiefirma opgericht in 1770 en geregistreerd als galerie in 1805. Het is de oudste familiale kunstzaak in de wereld met afdelingen in Amsterdam en Londen. Het restauratieatelier daterend uit het midden van de 18-de eeuw is vandaag nog een belangrijk onderdeel van de activiteiten. De diensten die de klanten geboden worden omvatten taxatie voor verzekeringen en authenticatie, organisatie van diavoorstellingen en lezingen, advies bij aankoop en verkoop. Douwes Fine Art biedt vijf eeuwen schilderijen, werken op papier en beeldhouwwerk aan van zowel de Hollandse school, hierbij inbegrepen originele etsen van Rembrandt, als van Vlaamse, Franse, Russische, moderne en niet-Europese scholen.
CMS
CMS is een van de grootste advocatenkantoren ter wereld met 4800 juristen, 1100 partners en 72 vestigingen in 41 landen. Met samen één leidend principe: Your World First. Bij CMS in Nederland vormen 160 advocaten, notarissen en fiscalisten een full service-praktijk. De specialisten combineren sectorkennis en gedegen lokale expertise. Op nationaal en internationaal niveau. In Nederland heeft CMS kantoren in Amsterdam en Utrecht.
V-ID
V-ID is een Nederlandse validatie- en verificatiedienst gebaseerd op blockchaintechnologie. Het is de missie van V-ID om digitale bestanden te certificeren en veilig te stellen, zodat fraude en fouten innovaties in digitalisering niet langer tegenhouden. V-ID’s blockchain as a service is in gebruik sinds 2018 bij een groeiend aantal klanten op verschillende gebieden, waaronder onderwijs, medisch, juridisch, onderzoek en tech.
