Sharon III: Cesare Borgia

Terwijl als gevolg van de eenzijdige Israëlische terugtrekking zo’n 8.000 Joodse kolonisten Gaza verlieten, trokken onder Sharons bewind zo’n 73.000 anderen de bezette Westelijke Jordaanoever in.

Dit artikel is een vervolg op Sharon I – Nederland bekent kleur (gratis) en: Sharon II: Dood en Verderf (Betaalpoort).

Gezien het bloedige militaire verleden van Sharon vergt het een gezonde dosis dementie om de man tot vredesduif te bestempelen. Die kwalificatie dankt hij dan ook vooral aan zijn latere loopbaan als premier en zijn beslissing Israël eenzijdig terug te trekken uit de bezette Gazastrook.

Hoewel een moedig besluit in het licht van de soms hysterische Israëlische oppositie, wordt de terugtrekking te vaak voorgesteld als een bijna altruïstische daad. Dat was het natuurlijk niet. In zowel politieke, financiële als militaire zin was de terugtrekking een briljante zet. Sharon stond onder grote internationale druk de vredesonderhandelingen nieuw leven in te blazen.

Daarbij komt dat de 8.000 Joodse kolonisten, illegaal naar internationaal recht en temidden van meer dan een miljoen Palestijnen, een nogal dure luxe waren gezien de massale militaire bescherming die dat vergde. Vanuit militair oogpunt was het een stuk veiliger en gemakkelijker om de Gazastrook van buitenaf te controleren.

Tenslotte stond de terugtrekking Sharon toe zijn greep op de Westelijke Jordaanoever te verstevigen. Terwijl zo’n 8.000 Joodse kolonisten Gaza verlieten, trokken onder Sharons premierschap van 2001 tot 2006 zo’n 73.000 anderen de bezette Westelijke Jordaanoever in.

Sharon zal sowieso de geschiedenisboeken in gaan als de man die de in 1967 veroverde Jordaanoever feitelijk een deel van Israël maakte. Onder zijn bewind als minister van huisvesting werden tussen 1990 en 1992 maar liefst 144.000 woningen gebouwd.

In strijd met het internationale recht, zijn er vandaag de dag meer dan 400.000 kolonisten in wat de Likoed Partij nog altijd 'Judea en Samaria' noemt. In het Likoed handvest staat overigens ook dat “de Jordaan Rivier de permanente oostelijke grens van de staat Israël zal zijn”. Hoe dat ooit tot een twee-staten oplossing moet leiden? God mag het weten.

Scherp strateeg

Vanuit een strikt Machiavelliaans oogpunt is Sharon zeker te bewonderen. Als soldaat en politicus was hij een scherp strateeg met als doelen: zijn persoonlijke carrière en de veiligheid en expansie van Israël. Dat laatste vergeten de meeste media meestal te vermelden. Voor Sharon was 'Groot Israël', dat wil zeggen een Israël inclusief Judea en Samaria, noodzakelijk voor een veilig en levensvatbaar Israël.

Vaak wist Sharon zijn politieke doelen te verwezenlijken en dat is al wat telt in een strikt amorele Machiavelliaanse optiek. Maar laten we niet vergeten dat Machiavelli een bewonderaar was van Cesare Borgia (1475 – 1507). Die stuurde ooit een generaal naar een opstandig stadje met de opdracht daar eens flink huis te houden om zo de bevolking voor eens en altijd onder de duim te krijgen. Zo gezegd, zo gedaan.

Een paar dagen later rijdt Borgia het kreunende en kermende stadje binnen. Op het marktplein laat hij de inwoners hun beklag doen. Hij reageert geschokt, hoewel hij natuurlijk dondersgoed wist wat er gaande was, en laat vervolgens zijn generaal – en publique – van top tot teen doormidden klieven. Het doel heiligt de middelen. Van het stadje heeft hij nooit geen last meer gehad.

Zoals Borgia was Sharon een man die in zowel militaire als politieke zin, als het moest, over lijken ging.

Mijn gekozen waardering € -

Peter Speetjens (1967) woont sinds 1996 in Beiroet. Hij was correspondent voor Trouw en De Standaard, en publiceerde verhalen in onder andere De Groene Amsterdammer, NRC en Vrij Nederland. In 2004Πco-regiseerde hij de film 2000 Terrorists. Peter schrijft vooral over Libanon, de regio en de manier waarop zij gestalte krijgt in de media.