Sport: De miljoenentransfers van Arjen Robben

Arjen Robben voelde zich even niet zo lekker in 2015 en meteen stortte het Nederlands voetbal in elkaar. Maar Robben is niet alleen de beste. Hij is ook de rijkste. Een verhaal in vijf spraakmakende transfers.

I 1996-2002: FC Groningen (-)

Nee, toen Arjen Robben in 1996 de overstap maakte van VV Bedum naar FC Groningen dacht hij nog helemaal niet aan geld, dat kwam pas later, in Londen en Madrid. Als jongetje van twaalf jaar wilde hij vooral beter worden, misschien wel het eerste elftal van FC Groningen halen. Voetballen in het Oosterpark, ooit, als dat toch eens zou lukken… Dat is waar de kleine Robben van droomde. Een internationale carrière? Hou eens op!

Vader Hans Robben, een leraar lichamelijke opvoeding, wordt trainer van zijn zoon in Groningen. Dat maakt het op een neer reizen tussen Bedum en Groningen wel zo aangenaam. Soms krijgt Arjen een lift van zijn oudere dorpsgenoot Egbert Darwinkel, reservekeeper bij FC Groningen, maar meestal stapt hij op de fiets, op en neer zo’n 28 kilometer, voornamelijk door een strak polderlandschap. Een landschap zo mooi ‘dei gain schilder taiken kin’, zo klinkt het in een beroemd loflied over het weidse Groninger land.

Zijn tussentijden op de fiets worden steeds beter, daarin kenmerkt zich meteen al het fanatisme van de toekomstige topsporter. Het voetbaltalent ontluikt razendsnel; in het seizoen 1999-2000 maakt Arjen Robben 50 doelpunten bij de junioren. Al één jaar na zijn debuut in het eerste elftal van FC Groningen, in 2000 en nog net op zestienjarige leeftijd, staan de clubs voor hem in de rij. Ajax bijvoorbeeld, maar omdat Leo Beenhakker zijn naam verkeerd had gespeld – op de map die voor hem op tafel (‘Arjan’ Robben in plaats van ‘Arjen’ Robben) – prefereert Hans Robben de jeugdopleiding van PSV boven die van Ajax. “Beenhakker zei achteloos dat het een typefout van de secretaresse was,” verklaarde Robben senior later in De Volkskrant. “Maar Arjen en ik keken elkaar aan en we wisten genoeg.”

Beenhakker die mevrouw Robben begroette met de legendarische woorden: ‘ha wijffie’; de familie Robben kijkt er nog altijd met afgrijzen op terug.

Wezenlijk is Robben nooit veranderd, zeggen ze in Bedum. Want je kunt een jongen wel uit Bedum halen, maar Bedum niet uit een jongen. Een scheve toren en een café, meer is het eigenlijk niet. Egbert Darwinkel, de voormalige doelman, is tegenwoordig postbode in Bedum. Of hij trots is op zijn dorpsgenoot. “Neuh,” zei Egbert. Waarom zou hij trots moeten zijn? “Iedereen doet toch gewoon zijn werk.”

II 2002-2004: PSV (4,3 miljoen euro)

Met zijn overgang van FC Groningen naar PSV was een bedrag van 4,3 miljoen euro gemoeid, op dat moment de grootste ‘tienertransfer’ ooit. “PSV had alles netjes voor elkaar,” zei Robben. “Kwam met een concrete aanbieding en straalde de warmte uit die ik als heel plezierig heb ervaren.”

Het aantrekken van Robben paste volledig ‘binnen de lange termijnvisie van de club,’ zei de toenmalige voorzitter Harry van Raaij. “Na Jelle ten Rouwelaar is Arjen Robben tot nu toe het tweede Nederlandse talent dat PSV komt versterken.” Ten Rouwelaar keept tegenwoordig in de eerste divisie, bij NAC Breda, waar hij de voorbije zomer een deel van zijn salaris heeft ingeleverd… Het vermogen van Arjen Robben werd voor het laatst geschat op een kleine veertig miljoen euro.

Na zijn eerste seizoen in Eindhoven, werd Robben in 2003 meteen uitgeroepen tot talent van het jaar. Kenners begonnen hem steeds meer een grote toekomst te voorspellen. En ze kregen gelijk, sneller dan verwacht kreeg hij een volgende aanbieding die hij niet kon weigeren. Robben tekende een contract voor vijf jaar in Eindhoven, maar na twee jaar was hij al te goed voor de Nederlandse competitie en niet langer houdbaar voor PSV. Gedecideerd wees Harry van Raaij aanvankelijk nog een bod van Manchester United (7 miljoen euro) af. “Voor die prijs mogen ze een Robben-shirt met een handtekening hebben.” Maar toen Chelsea zich vervolgens meldde, ongetwijfeld op voorspraak van ‘Abromovich-fluisteraar’ Piet de Visser, telde de voorzitter zijn zegeningen. Zo’n klapper hadden ze niet meer gemaakt sinds het vertrek van Ruud Gullit naar AC Milan.

III 2004-2007: Chelsea (18 miljoen euro)

Het waren gigantische bedragen, ruim tien jaar geleden, maar Chelsea hoestte zonder morren een transfersom van 18 miljoen euro op voor Robben. Zijn komst kende een breed draagvlak. “Deze jongen heeft alles,” zei de BBC-commentaar lyrisch. “Nou ja, behalve haar dan.”

In Londen werd ook de ‘Man van Glas’ geboren, Robben’s enorme staat van dienst qua blessures mag natuurlijk niet onvermeld blijven. Bij Chelsea miste hij, kort na zijn overgang uit Eindhoven, meteen de eerste drie maanden van het seizoen. Toch kan zijn verblijf in Londen, onder de vleugels van Mourinho, wel een succes worden genoemd, met het winnen van twee landstitels, twee League Cups en een FA Cup.

“De drie jaar bij Chelsea hebben me sterker gemaakt,” keek Robben later terug. Uitgerekend werd dat hij de laatste 8 jaar maar liefst 35 blessures opliep. In die acht jaar miste hij 131 clubwedstrijden.

In 2007, aan het einde van zijn Engelse periode, trouwde Arjen Robben met jeugdliefde Bernadien, die in tegenstelling tot zoveel andere voetbalvrouwen een leven buiten de spotlights prefereert. Zijn familie, zei Robben vorig jaar in München, is zijn dierbaarste bezit. “Zo lang ik er plezier in heb en het lichaam functioneert blijf ik lekker voetballen. Mijn gevoel zegt dat dat nog wel een tijdje het geval is. Of dat nog één of zes jaar is, dat zien we wel. Waarschijnlijk ga ik ook wel wat met het voetballen doen, straks. Maar als mijn act0ieve carrière voorbij is, dan is mijn gezin nummer één.”

IV 2007-2009: Real Madrid (36 miljoen euro)

Chelsea verkoopt Robben voor 36 miljoen aan Real Madrid en strijkt dus een winst op van 18 miljoen euro. Omdat hij het gevoel heeft dat er meer uit zijn lichaam te halen valt, dat hij Mourinho bij Chelsea te vaak heeft teleurgesteld, wordt Robben in Madrid in contact gebracht met de osteopathie, een manuele bewegingsleer die zich richt ‘op het vinden en behandelen van functiestoornissen in de mobiliteit van gewrichten en weefsels in het algemeen’. Robben, vorig jaar: “Ik heb sinds een jaar of acht wel een andere manier van sportbeleving, althans als je kijkt naar begeleiding. Voor mijn gevoel heb ik nu al een jaar of zes controle over mijn eigen lichaam. Dat geeft zelfvertrouwen.”

Johan Cruijff roemde de opbouw van zijn carrière. Vooral de beslissing om Real Madrid te verlaten, noemde Cruijff ‘heel verstandig’. “Als Robben niet voor Bayern München had gekozen en voor het geld bij Real Madrid was gebleven, dan had hij niet zoveel bereikt. Wat duidelijk maakt hoe belangrijk het is om tijdens je carrière de juiste keuzes te maken.  Robben is daar een prima bewijs van. Hij heeft bij Bayern misschien wel het beste contract uit zijn loopbaan, wat duidelijk maakt dat je niet per se op je 21ste voor het grote geld hoeft te kiezen.”

Voor het gemak ging Cruijff er aan voorbij dat Robben PSV op z’n 21ste voor Chelsea verruilde, maar de strekking van zijn verhaal was duidelijk: bij Real Madrid was Robben niet op z’n plaats.

V 2009-heden: Bayern München (24 miljoen euro)

Een slordige 24 miljoen euro tikte Bayern af om Robben in te lijven. Achteraf bezien een relatief laag bedrag als je ziet wat hij de club de laatste zes seizoenen allemaal heeft teruggeven. In Madrid deden ze niet zo moeilijk over een miljoentje meer of minder, dus werd het verlies op Robben (zo’n twaalf miljoen euro) glimlachend afgeschreven. Zullen ze daar een beetje spijt van hebben, achteraf bezien, met de wetenschap van nu?

Het was Louis van Gaal die Arjen die Robben naar Beieren haalde. “Ik heb mijn echte, grote internationale doorbraak toch wel bij Bayern München gemaakt,” zegt Robben. “In de drie jaar bij Chelsea heb ik goede fases gehad, bij Real Madrid ook, maar constant, dwingend aanwezig zijn in de absolute top, dat is me pas bij Bayern gelukt. Vanaf het eerste jaar eigenlijk al, onder Van Gaal. Kampioen, beker, Champions League-finale en in die reeks wedstrijden mede bepalend zijn. Dat was mijn doorbraak.”

Hes salaris van Robben bedraagt een slordige 9.500.000 euro, becijferden de samenstellers van de inkomens top 100 in de sport. Robben, zo schreef het magazine, is na zijn dertigste getransformeerd tot een soort superheld. Hij verlengde zijn contract bij Bayern in 2012 tot medio 2015, maar de Duitsers en Robben waren zó froh mit einander dat er in maart 2014 weer een verlenging plaatsvond tot medio 2017 tegen een jaarsalaris van acht miljoen euro (in plaats van zeven). Als je daar de Oranjepremies, de kampioenspremie van Bayern München en de winstpremies voor Bundesliga-wedstrijden en Champions League-duels bij optelt, kom je uit op een kleine tien miljoen per jaar.

Alle transfers van Robben bij elkaar opgeteld – van FC Groningen naar PSV (4,3 miljoen euro), van PSV naar Chelsea (18 miljoen), van Chelsea naar Real Madrid (36 miljoen) en van Real Madrid naar Bayern München (24 miljoen) – leveren een totaalbedrag op van 82,3 miljoen euro. Er zijn voetballers voor minder verhandeld tijdens hun actieve loopbaan.

De duurste voetballers ooit

5. Luis Suárez​​ 147,3 miljoen

Gareth Bale, de duurste voetballer ooit – voor ongeveer 100 miljoen euro door Real Madrid  overgenomen van Tottenham Hotspur – wordt nipt buiten de top 5 gehouden door oud-Ajacied Suárez, Barcelona betaalde 82 miljoen voor hem.

4. James Rodríguez ​​151,1 miljoen

De Colombiaanse sterspeler van Real Madrid verhuisde in 2013 – samen met Moutinho – voor 70 miljoen euro van Porto naar AS Monaco. Een jaar later nam de ‘Koninklijke’ hem over voor tachtig miljoen, nu zonder Moutinho.

3. Nicolas Anelka​​ 167,5 miljoen

De ongekroonde transferkoning. Telt u even mee? PSG-Arsenal-Real Madrid-PSG-Liverpool, Manchester City, Fenerbahçe, Bolton Wanderers, Chelsea, Shanghai, Juventus, West Bromwich en Mumbai FC. Dat zijn 13 clubs, dus 12 (!) transfers!

2. Zlatan Ibrahimovic ​180,3 miljoen

De tweede oud-Ajacied in de top 5. Ook Zlatan versleet een batterij aan clubs, maar liefst zeven in totaal en toch staat hij niet bekend als een uitgesproken clubhopper. Toch zou hij de koppositie volgend jaar weer kunnen overnemen.

1. Angel di Maria​​ 188,3 miljoen

Tel uit je winst! Di Maria werd in de zomer van 2010 door Real Madrid voor 33 miljoen overgenomen van Benfica, verhuisde in 2014 voor 75 miljoen naar Manchester United en werd de voorbije zomer voor 63,3 miljoen euro aangetrokken door PSG. Zo snel kan het gaan.

Mijn gekozen waardering € -

Sportcolumnist