Tieners maken eigen creaties naar kunstwerken van Vincent van Gogh

Talloze keren zijn de kunstwerken van Vincent van Gogh (1853-1890) nagemaakt als reproducties in de afgelopen eeuw. Zo is de biografische animatiefilm Loving Vincent van regisseur Dorota Kobiela ontstaan met zo’n 125 olieverfschilders die zorgden voor 65.000 beelden waaruit de film is ontstaan. Aan de andere kant van de wereld worden dagelijks ontelbaar veel kunstkopieën gemaakt, onder andere de Zonnebloemen van Van Gogh, in een reproductiefabriek zoals Dafen Oil Painting in Shenzhen, China. In Etten-Leur zijn er tieners van de middelbare school Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur (KSE) die zich bogen over de kunstwerken van Vincent van Gogh en met resultaat.

Eerst exposeerden ze een weekend in de geboorteplaats Zundert, in het Van GoghHuis, en momenteel zijn ze wekenlang te zien in de Van Gogh Kerk Etten-Leur waar vader Theodorus van Gogh predikant was in de 19e eeuw. De expositie loopt tot 22 mei 2022.

“Het was een grote en spannende opdracht”, vertelt tekendocent Dave Roelands tijdens een drukke en mooie opening op 14 april 2022, van de expositie Meestervervalser in de Van Gogh Kerk Etten-Leur. “Maar liefst 38 leerlingen Mavo-4 kregen de opdracht om in vier uur tijd hun kunstwerk te maken. Dat was een hele opgave, want ze moesten tevoren bedenken hoe ze het gingen aanpakken. Het resultaat ziet u hier!” De Van Gogh Kerk in Etten-Leur staat vol met schilderezels en meerdere creaties als kunstwerken die door de tieners zijn gemaakt voor hun vak praktisch schoolexamen Tekenen.

Krimpscheuren

De creativiteit is zichtbaar. De werken van Vincent van Gogh krijgen een eigen kleur en een eigen melodie. Neem de creatie van Sofie Wolff die het kunstwerk Schedel, uit 1887 gemaakt door Van Gogh in Parijs en dat in het Van Gogh Museum Amsterdam te zien is, nabootst met muziekbalken en -noten als achtergrond. De daadwerkelijke krimpscheuren in de verf zijn helder en zichtbaar aangebracht in haar ‘meestervervalsing’. Deze krimpscheuren ontstonden op het originele werk, omdat Van Gogh de schedel over een andere, eerder gemaakte kop schilderde. Hij gebruikte verschillende penselen, dikke en dunne met hier en daar klodders verf voor de glans.

Gedachtenstromingen

Het werk Op de drempel van de eeuwigheid, gemaakt door Van Gogh in 1890 twee maanden voor zijn overlijden in Auvers-sur-Oise, is nagemaakt door Ymke van Sprundel. Zij heeft treffend als achtergrond teksten uit krantenknipsels gebruikt waardoor de drempel van de eeuwigheid ogenschijnlijk met woorden wordt benadrukt in een onleesbare sfeer die uitgedrukt wordt. Zo wordt een voorstellingsvermogen gecreëerd van een zittende man met zijn hoofd tussen zijn handen en zijn gedachtenstromingen waar geen chocolade van de te maken valt. Het originele werk is te zien in het Kröller-Müller Museum in Otterlo.

3-D effect

Een ander werk van de examenkandidaten dat opvalt is het Portret Joseph Roulin, dat Vincent van Gogh maakte in Arles 1889 en dat eveneens hangt in het Kröller-Müller Museum. De 4-uurs creatie is gemaakt door tiener Nina Lips. De baard van Joseph Roulin heeft ze als een 3-D effect aangebracht met echte propjes, maar ook de ogen springen onmiddellijk in het oog: ze zijn niet van de postbodevriend Roulin! Het zijn geknipte ogen uit een willekeurig magazine.

Pointillisme

Struinend over de expositie en door de beeldschone Van Gogh Kerk kijkt men de ogen uit. Het confetti terras in de creatie van Imke van Meer, in het werk van Café terras bij nacht uit Arles 1888 en te bezichtigen in Kröller-Müller, doet meteen denken aan het pointillisme als schildertechniek uit de 19e eeuw, de periode waarin Vincent van Gogh schilderde en tekende. Deze schildertechniek bestaat uit stippen op het doek wat door deze examenkandidaat met confetti uit een perforator wordt nagebootst. Treffend en vindingrijk.

Sneltreinvaart

Elke meestervervalser die is gemaakt, is het bekijken waard. De kleuren, de technieken, de initiatieven en het korte tijdsbestek waarin het gemaakt moest worden, sluit in wezen aan bij de kunstschilder. Vincent van Gogh besteedde tevoren weliswaar studies aan zijn werken, maar zijn originele werken zijn soms net zo snel gemaakt als de tijd die de scholieren kregen. Neem bijvoorbeeld zijn periode in het Franse dorpje Auvers-sur-Oise, dat net boven Parijs ligt. Daar maakte Van Gogh meer tekeningen en schilderijen dan de dagen dat hij er was. Het was schilderen en tekenen in sneltreinvaart.

Verbinding

De Stichting Vincent van Gogh in Etten-Leur is blij met deze creaties van 38 examenkandidaten van de middelbare school KSE uit de eigen plaats. Luci de Weert, secretaris van de stichting: “Het past gewoon in de kerk. Het is voor ons heel leuk, de verbinding van de school en onze stichting. De leerlingen hebben heel goed werk geleverd. Voor ons is het een toegevoegde waarde bij wat wij vertellen vanuit het museum in de Van Gogh Kerk. De verbinding is heel mooi.”

Meestervervalser

Deze speciale en uitzonderlijke expositie van meerdere middelbare scholieren sluit bovendien aan op het programma van Erfgoed Brabant waaraan meerdere organisaties uit de provincie Noord-Brabant deelnemen als werkgroep met titel Netwerk Erfgoedgemeenschappen VO. Het doel is om middelbare scholieren meer te betrekken bij musea zoals de Van Gogh Kerk in Etten-Leur. De Stichting Vincent van Gogh in Etten-Leur heeft reeds een lespakket voor basisscholen, maar zal tevens gaan inzetten op middelbare scholen. Daar is de huidige expositie Meestervervalser een goed voorbeeld voor die inspireert en aantoont waar tieners toe in staat zijn met eigen creaties naar de kunstwerken van Vincent van Gogh. Meestervervalser is te zien tot en met zaterdag 21 mei 2022 in de Van Gogh Kerk te Etten-Leur.

Meer informatie over de expositie Meestervervalser, zoals openingstijden van de Van Gogh Kerk aan de Markt 4 in Etten-Leur, is te vinden op:

https://www.vangoghbrabant.com/nl/home/etten-leur

https://www.vangoghbrabant.com/nl/home/etten-leur/zien-doen/van-gogh-kerk

Informatie over Vincent van Goghs geboorteplaats Zundert is te vinden op:
https://www.vangoghhuis.com/

https://www.vangoghbrabant.com/nl/home/zundert

Mijn gekozen waardering € -

Bijzondere verhalen moeten verteld worden. Na zo'n acht jaar voor de schrijvende pers te hebben gewerkt in Nederland, en incidenteel in België, gaat het schrijven van verhalen vanuit constructieve journalistiek verder in medialand. Na IRJ te hebben gevolgd, ben ik dichterbij andere files gekomen om als waarheidszoeker nieuwe creaties te maken met storytelling. Global Goals uit de Agenda 2030 VN en kunst blijft mijn niche.