Time to slay another day!

The art of drag-performance is de mainstream aan het veroveren. Steeds meer mensen beginnen deze kunstvorm te ontdekken, te ervaren en te waarderen. Om aanstormend talent een podium te bieden, is er in Boom Chicago een nieuw evenement in het leven geroepen: Slay Royale.

Zaterdagavond 30 april, 22.30 uur, Boom Chicago, Amsterdam. De foyer is gevuld met een gevarieerd en gemêleerd gezelschap. Queers wisselen af met geïnteresseerde expats en een vrijgezellenfeest waarvan de bruid overduidelijk te herkennen is. Ik ben bij de allereerste editie van Slay Royale aanwezig. Een dragevent om jonge dragperformers van welk gender dan ook een podium te bieden.

Zodra we de zaal betreden krijgen we een aantal dragdollars in onze handen gedrukt, omdat de performers het verdienen om ‘tips’ te krijgen. Degene met de meeste tips gaat door naar de final lipsync in de hoop om de winst mee naar huis te nemen.

De zaal oogt nog wat mak, maar de sfeer is gemoedelijk. Een dj laat fijne deuntjes horen en er iedereen staat nog wat met elkaar te kletsen. Het is nog een beetje zoeken naar de juiste vorm voor de organisatie, maar het is duidelijk te zien dat er een ervaren productie achter schuilgaat.

De MC’s van vanavond zijn niemand minder dan gevestigde namen als Miss Vanity Love en The Kameleon. Miss Vanity opent de show met een act vol fierceness, dans en lipsync. De splits en deathdrops die ze maakt worden ontvangen met een luid applaus. Ik sta me vooral te verbazen over haar lenigheid en souplesse op hakken waar menig vrouw niet op zou kunnen lopen.

De line-up van de eerste editie van Slay Royale bestaat uit vier performers met uiteenlopende stijlen. Cashmere, een queen met strakke dansskills weet hoe ze de catwalk door de zaal moet lopen en poseert even krachtig bij de fotowand van Boom Chicago. De non-binaire performer Robin Lemont, komt op fluffy pantoffels binnen. De schattigheid druipt ervan af, maar hen is het type queen dat een activistisch karakter met zich meebrengt. Dat laat hen ook zien in diens lipsyncronde, waarin hen begeleid met hardrock het hoofd van een kartonnen Poetin aftrekt. Miss Neon Noire is een door punkrock geïnspireerde bearded queen en maakt met haar performance een sterk statement dat het concept gender al lang achterhaald is. En dan is er tot slot de dancing queen The Levyn. Ze heeft een achtergrond in schoonheidswedstrijden en heeft ervaring met hiphopdansstijlen. En dat zal het publiek na haar optreden ook weten.

“Drag heeft de potentie om je innerlijke ster los te laten en te showen. Om te vieren wat je zou willen vieren.”- Kevin de Wit

De avond worden naast gesprekjes en lipsyncs van de participerende performers gevuld met gastoptredens van de non-binaire artiest Stemin en Dragrace Hollands bearded queen Madame Madness. Ook de magistrale campy Kameleon doet een goede duit in het zakje. Al is het alleen al vanwege haar vele kostuumwissels, waarvan het ene haarstuk nog groter lijkt te worden dan de andere. The bigger the better. En dan heb ik het nog niet eens gehad over haar optreden met haar lipsync van Celine Dions I’m Alive. Hoe later het wordt, hoe opzwepender de optredens en de sfeer worden.

MC Miss Vanity Love. Foto: Andy Onderstal – Slay Royale.

Een podium voor beginnende dragperformers

Mede-organisator Kevin de Wit (26) van Vayne Entertainment – in drag beter bekend als de MC van de avond Miss Vanity Love – blikt terug op een geslaagde eerste editie van Slay Royale. “Het is een nieuw concept in Amsterdam. Het bestaat vast elders, maar wij creëren onze eigen versie van dit idee. Het is een competitieve lipsync showdown voor beginnende dragperformers in Nederland waarin wordt gestreden voor de winst. Daarnaast krijgen de performers fooien van het publiek (dragdollars die door de performers na afloop worden verzilverd voor euro’s red.).” De Wit benadrukt dat het zeer belangrijk is dat artiesten goed betaald krijgen en wil hiermee ook een stukje bewustwording teweegbrengen naar zowel het publiek en performers, als naar andere organisaties om artiesten en alle anderen die meewerken aan de show (de hosts, de fotograaf, de dj etc.) goed en eerlijk te betalen.

Het evenement wordt gehost door twee ervaren queens die ervoor zorgen dat alles draait om de nieuwe performers in de spotlight te zetten en het hen ook comfortabel maken om op te treden. Gezien de populariteit van drag – met name tijdens de coronapandemie – alleen maar toeneemt, onder meer dankzij de toegankelijkheid van shows als Rupauls Drag Race, en het recente Make Up Your Mind, biedt Slay Royale een ideale kans om beginnende artiesten een podium te bieden waar ze kunnen schitteren, performen en vooral hun eigen ding doen volgens de Wit. “Drag heeft de potentie om je innerlijke ster los te laten en te showen. Om te vieren wat je zou willen vieren.”

“Wat mij opviel toen ik begon met drag, is dat veel mensen wel willen beginnen, maar vervolgens geen idee hebben wat de volgende stap is. Sommigen kunnen prima netwerken en hun weg vinden via de barscene, maar anderen kunnen – al zijn ze nog zo getalenteerd – niet verder. Bovendien is de venue Boom Chicago ook niet de meest standaard bar. Er zijn veel mogelijkheden voor licht, dj’s, en zo veel andere opties om er echt een speciale avond van te maken. Ik wil ze de kans bieden om te leren wat drag is.”

Met name vanwege de commercialisering van de scene waardoor iedereen vooral gefocust is op het verdienen van geld, biedt Slay Royale volgens de Wit een uitkomst. “We brengen drag echt weer terug naar de basis, naar de essentie van wat ik dacht dat drag is. Drag gaat over plezier, over de community, over het helpen en ondersteunen van elkaar. Ik wil echt zorgen dat dit voorop komt te staan. Het is echt een evenement voor dragartiesten en niet alleen queens. Het maakt niet uit welk gender je hebt, zolang jij maar jezelf kan zijn en durft te laten zien.”

Links: Miss Neon Noire, rechts: The Levyn. The final Lipsync. Foto: Andy Onderstal – Slay Royale.

Thuis voelen in de community

Voor de 46-jarige Willy Dorgeloos was het de allereerste keer dat hen bij een dragshow aanwezig was. Hen zegt: “Ik was er met vrienden die weten dat ik graag wil onderzoeken en ondervinden hoe het is om dragking te zijn en hoe dat is als performance, als kunstvorm. Ik heb wel dingen op tv gezien, maar ik ben er nog nooit geweest.”

“Ik voel al van jongs af aan heel sterk dat ik als klein meisje me niet echt per sé een meisje voelde en heb ik gevoel dat ik ook niet zo gelabeld zou willen worden. Maar ik woonde ook in een klein dorpje boven Groningen. Echt zo’n gehucht waar iedereen op elkaar let, dus voelde het ook een beetje dat je het niet mocht en kon doen. Dat is heel heftig, dat je jezelf niet goed kunt uitdrukken.”

Om dan in zo’n community aanwezig te zijn voor de allereerste keer voelt voor hen dan toch als een soort thuiskomen. “Ik dacht, ah ja! Hier! Hier zijn ze! (lacht). Zo’n gevoel alsof je heel erg bij jezelf kan zijn. Dat het niks uitmaakt hoe je doet, terwijl ik daar normaal helemaal niet bang voor ben. Maar het voelt gewoon heel lekker.”

“Mensen zijn zo authentiek, open en zichzelf. Dat vond ik heel bijzonder.” – Willy Dorgeloos

Hen vond het heerlijk om er te zijn. “Ik was van tevoren heel gespannen en zenuwachtig, omdat ik echt niet wist wat ik ervan moest verwachten. Is er heel veel interactie of is het vooral een grote show en dat je weinig contact maakt? Maar ik vond juist dat er heel veel contact was met de queens en met degene die het organiseerde. Het gaf zo’n fijne leuke sfeer om dat van dichtbij mee te maken. Mensen zijn zo authentiek, open en zichzelf. Dat vond ik heel bijzonder. Ik had misschien wel verwacht dat het allerlei rare opsmuk zou zijn, maar dat was het totaal niet. Het was echt.”

De enige overdreven opsmuk van de avond waren te vinden in de performances en dat maakte het juist mooier, vervolgt hen. “Niet zo overdreven dat je geen aansluiting kon vinden. De shows en iedereen die er komen… iedereen gaf mij het gevoel er ‘echt’ te willen zijn. Degenen die optraden gaven me echt het gevoel dat ze blij zijn met jou als publiek.”

The Levyn is de winnaar van de avond. Foto: Andy Onderstal – Slay Royale.

Een jaar ervaring

De 25-jarige Levyn werd gekroond tot winnaar, nadat ze de final lipsync ronde won van Miss Neon Noire. Het was vrij intens om te zien en de performers haalden diverse reveals en andere dansmoves uit de kast om het publiek te overtuigen. Over haar winst reageert ze vrij nuchter. “Het voelt wel gekkig. Ik weet eigenlijk niet zo goed hoe het voelt.” En dat terwijl dit voor haar slechts de vijfde keer in drag op een podium was.

Levyn heeft een achtergrond als danser, maar doet sinds een jaar drag. Ze vertelt: “Drag is voor mij een soort nieuwe wereld, een opening om te ontdekken en verder te kijken dan mijn neus lang is. Ik ben met mijn dansachtergrond gewend om competities te doen, maar hier komt nog zo veel meer bij kijken. Denk aan looks en al dat soort dingen. Die interesse was er altijd al wel bij mij. Nu kan ik dit alles combineren. Dat is voor mij een heel fijne uitlaatklep.”

Ze is door de coronapandemie begonnen met drag, “want we hadden toch niks beters te doen.” Nu begint het een beetje los te komen, vervolgt ze. “In het begin was het vooral thuis en in de woonkamer, van ‘bam, bam! Wat vind je ervan?’”

De reis van Levyn om een dragperformer te worden ervaart ze als nieuw en bijzonder. “Ik was ook wel een beetje onzeker en onwetend en heb het allemaal zelf moeten uitvinden. Ik kom uit een heel klein dorpje – Puiflijk, echt tussen Maas en Waal – en er is hier dus ook niks of niemand in de buurt waar ik dat aan zou kunnen vragen of even een middagje mee ga zitten zodat die me wat dingen uitlegt. Online heb ik wel wat tips gekregen natuurlijk, maar voor mijn gevoel heb ik het dus veel op eigen houtje gedaan. Het is echt een zoektocht geweest om te komen waar ik nu ben.”

Levyn omschrijft zichzelf als ‘best wel eigenwijs’. Ze weet niet goed of ze wel anderen om zich heen zou hebben gewild, maar de keus was er simpelweg niet. “Ik hoop dat voor degenen die over een tijdje willen beginnen, dat die die mogelijkheid wel zouden kunnen hebben.”

“In het begin was het vooral thuis en in de woonkamer, van ‘bam, bam! Wat vind je ervan?’” – The Levyn

Slay Royale zou volgens Levyn dat eerste stapje zeker kunnen bieden om ook het podium op te komen. “Ik ben gewoon eigenwijs en heb me destijds meteen opgegeven voor een pageant, dus ik doe dat wel, maar ik snap ook goed dat die drempel voor een pageant voor anderen te hoog is en dat Slay Royale toegankelijker is. Het is misschien niet makkelijker, maar ik voelde er minder druk op liggen. Het was meer van ‘oké, alleen maar nieuwe performers.’ De drempel lag hierdoor ook wat lager. Het ging niet over hoe goed je outfit was of hoe goed je haar was. Bij pageants heb ik het gevoel dat dat veel meer is, daar is het veel meer dress to impress en hier is het veel meer ‘doe je ding’.”

Zelf houdt ze ervan om een pageant queen te zijn, maar ziet ze zichzelf eerder als een dancing queen. “Een soort showgirl”, zegt ze. Dat heeft niet alleen te maken met haar eigen dansachtergrond. “(Lachend) Altijd als ik Dragrace kijk zijn dat de meiden waarvoor ik leef, zal ik maar zeggen. Ik houd ervan om op het podium te staan. Hoe groter hoe beter. Als er honderd man in de zaal zit vind ik het leuk, maar als er tweehonderd man in de zaal zit vind ik het nog leuker.”

De sfeer achter de schermen met de andere performers onderling ervaart ze ook als zeer positief. “Ik vond het leuk om anderen te ontmoeten en te kijken wat die aan het doen zijn. We wisselen wat tips uit. Er was niet zo’n battle-sfeer als in ‘ik ga jou het zuur maken’. Nee, iedereen ritst elkaar dicht en helpt elkaar. ‘Oh moet ik je haar even borstelen, is goed!’”

Geen concurrentie

Al met al is deze eerste editie van Slay Royale een aardig succes, maar is er zeker ruimte voor groei. “Dit is nog maar het begin natuurlijk. Er kan nog zo veel meer komen”, zegt de Wit. “Ik ben ontzettend dankbaar. Er was zo’n groot publiek, zo veel plezier en support, en de performers hadden het zo enorm naar hun zin. Sommigen zijn nog maar net vijf maanden bezig en kunnen nu al op zo’n podium staan.”

Het doel is om er een maandelijks evenement van te maken vertelt de Wit. De volgende editie vindt eind mei plaats. Maar er komt een zomerstop aan, omdat de organisatie niet in het vaarwater wil komen van andere grote evenementen zoals Milkshake en Superball. “Ik wil ook zorgen dat we onze steun naar hun uitspreken. Het moet echt geen competitie worden.”

Mijn gekozen waardering € -

Matthijs Meulblok is een Nederlandse freelance journalist, voice-over, film-, podcast- en theatermaker. In 2020 studeerde hij af aan de master Film- en Televisiewetenschap van Universiteit Utrecht.

Hij specialiseerde zich onder meer in de representatie van de Nederlandse identiteit binnen diverse mediavormen. Hij studeerde af op de rol van voedsel in relatie tot de constructie van een mogelijke culturele identiteit, culturele nabijheid en formatlokalisatie in The Great British Bake Off en Heel Holland Bakt.