In Albanië wordt al langere tijd getwijfeld aan de integriteit van politici. Gent Strazimiri, een parlementslid voor de oppositie, heeft dit in de praktijk meegemaakt toen hij aan het werk was in het parlement. Van zijn eigen collega’s kreeg hij ferme klappen te voorduren, nadat hij kritisch op zijn collega’s was geweest. Sindsdien is hij de drijvende kracht achter de ‘grote schoonmaak actie’ tegen politici met ongewenst gedrag. Zijn indringende verhaal en voorbeelden van politici die hij bestrijdt.
Verkiezingen
Op 12 juni kunnen alle stemgerechtigde Albanezen naar de stembureaus om nieuwe lokale politici te kiezen. In totaal gaat het om 61 gemeenten waar de stembiljetten in de bus mogen. Toch doen er zacht uitgedrukt ‘excentrieke’ figuren mee aan de verkiezingen in het kleine Balkanland. In juni staat namelijk de ‘kamikaze-burgemeester’ gewoon op het stembiljet voor een van de grootste partijen in het land.
Niet bang
Gent Strazimiri, parlementslid voor de Democratische Partij, stond op 27 mei 2014 te bellen in de gang van het Albanese Parlement. In zijn rechterhand had hij zijn telefoon vast, terwijl zijn linkerhand nonchalant in zijn zak stak. Op bewakingsbeelden is vastgelegd hoe Arben Ndoka, een parlementslid voor de regering, aan het jasje van Strazimiri trekt. Net ervoor had Strazimiri laten weten dat er in het parlement mensen zitting namen met een crimineel verleden, Ndoka was hier blijkbaar minder van gecharmeerd.
Wat daarna gebeurde is iets waar in de maanden erna nog lang over doorgepraat werd. Met een heuse ‘links-rechts combinatie’ begint Ndoka in te slaan op Strazimiri. Beduusd kijkt Strazimiri naar zijn aanvaller, terwijl er ondertussen een agent van de ‘garda’ tussen springt. Garda-agenten moeten veiligheid van het gebouw garanderen, maar worden ook ingezet tegen politici die over de schreef gaan.
Nadat de ‘garda’ de twee parlementsleden uit elkaar haalt en oppositie parlementariërs er tussen springen om de beveiliging te helpen, komt er via een andere kant een tweede socialistische parlementariër aanlopen. Die slaat op het achterhoofd van Strazimiri.
De beide heren in kwestie ‘met losse handjes’ waren lid van de socialistische regeringscoalitie en zorgde voor een beschamende vertoning in het Albanese Parlement. De straf die ze kregen was echter beschamend, de heren kregen respectievelijk zeven en vier dagen een ‘parlementsverbod.’ De heren mochten daardoor voor korte tijd niet deelnemen aan plenaire en commissievergaderingen. De openbaar aanklager was het hier echter niet mee eens en vraagt nu tot een jaar cel voor de twee heren.
Schoonmaak
Diezelfde dag besloot de oppositie het parlement te boycotten. Lulzim Basha, leider van de Albanese oppositie, noemde het een beschamende dag in de parlementaire historie en achtte deelnamen niet mogelijk als de veiligheid van het parlement niet wordt gegarandeerd.
Van de kant van de regering waren ze minder gecharmeerd van de actie van de oppositie. Beide heren ontkenden te hebben gevochten in de gang van het parlement. Ondanks de beveiligingscamera’s die een ander beeld tonen besloot de premier van Albanië zijn leden te geloven. Hij vond het schandalig dat de oppositie met een boycot verdere integratie van Albanië blokkeerde. Een harde eis van het Europese Parlement om in te stemmen met een verdere toetreding van het land was een goede dialoog tussen de regering en de oppositie.
Veel werk
Toch is er in Albanië nog veel werk te verrichten voordat alle politici een 'schoon' verleden hebben. De aanvallers van Strazimiri hebben volgens de oppositie een duister verleden, beide heren zouden namelijk een strafblad hebben. Albanese media melden dat Arben Noka is veroordeeld voor het organiseren van prostitutie in Italië. Terwijl Pjerrin Ndreu door zijn eigen partijgenoten is beschuldigt van poging tot doodslag en daarom ook in het verleden uit de politie gezet. Ndreu was namelijk korpschef in de hoofdstad Tirana, tot hij in 2004 werd ontslagen.
Ook zijn er andere sleutelfiguren uit de coalitie van de Socialistische Partij die veroordeeld zijn. Zo zou de burgemeester van Kavaja en minimaal een persoon uit zijn campagneteam veroordeeld zijn voor drugshandel. Dat was voor partijleider Edi Rama geen reden om een andere kandidaat verkiesbaar te stellen voor de aankomende verkiezingen.
Kamikazepiloot
Het lijkt misschien een grap, maar de Kamikaze-burgemeester bestaat echt in Albanië. Dritan Bici, leider van de Socialistische Partij in Gramsh, is bekend geworden met een bizarre actie tijdens een voetbalwedstrijd. In de vijftiende minuut van de wedstrijd van thuisclub KF Gramshi tegen Mamurras werd door de scheidsrechter een penalty aan de uitclub gegeven. Bici was hier niet van gediend en besloot met zijn auto het veld op te rijden en molesteerde tijdens zijn actie een van de doelnetten.
Vreemd genoeg had Bici een stadionverbod gekregen, maar was dat in de ogen van Bici ook al niet terecht. De burgemeester werd door de aanwezige politie gearresteerd. Hij verklaarde later die dag 'dat hij elk recht had om het veld op te rijden, aangezien de gemeente eigenaar is van het veld.' Het duel werd overigens gewoon doorgespeeld, bij de actie raakte niemand gewond en was er alleen materiële schade.
Strijd gaat door
Dat de regering van Albanië niet met integere politici komt is voor Strazimiri geen belemmering om zijn missie door te zetten. In een reactie geeft hij aan simpelweg niet meer te verwachten van de premier. ‘Rama heeft er voor gekozen met criminele politici te komen, om zo de oppositie te intimideren.’ De oppositie twijfelt ook openlijk aan de premier van Albanië en zijn keuze voor ‘excentrieke’ figuren voor de lokale verkiezingen.
De oppositie heeft in haar missie ook bijval gekregen van de Amerikaanse en Europese ambassades, die publiekelijk de missie van de oppositie hebben gesteund. De vertegenwoordigers hebben er echter niet voor gekozen mee te gaan in het ‘naming and shaming’ beleid van de oppositie, ze hebben in vertrouwen namen van kandidaten besproken die volgens de ambassadeurs een crimineel verleden hebben. Volgens de Amerikaanse ambassadeur was dit effectief, er zouden een aantal kandidaturen zijn ingetrokken.
