Geen Duits politicus is welbespraakter dan Gregor Gysi (65). De Berlijnse jurist, fractieleider van de socialistische partij Die Linke in de Bondsdag, is om zijn scherpe tong al jaren een graag geziene gast in de Duitse talkshows. Fel, alert, met die voor Berlijn typische grote mond: ‘Zonder Gysi overleeft de publieke omroep niet,’ grapte Die Welt onlangs niet zonder reden.
Of Gysi zijn parallele bestaan als ‘Dauergast’ op tv kan voortzetten, hangt af van de uitkomst van een onderzoek dat het Openbaar Ministerie in Hamburg tegen hem is begonnen. Gysi zou onder ede hebben gelogen over zijn contacten met de Stasi, de inlichtingen- en veiligheidsdienst van de vroegere communistische DDR. In tegenspraak met wat hij hierover al jaren beweert, zou Gysi wel degelijk als informant hebben gewerkt.
Goede kant
Geruchten over contacten met de Oost-Duitse geheime dienst achtervolgen Gysi al meer dan twee decennia. De zoon van Klaus Gysi, een vooraanstaand communistisch politicus, werkte in de DDR als advocaat. Gysi beroept zich vaak en graag op zijn verdediging van dissidenten als de filosoof Rudolf Bahro en de wetenschapper Robert Havemann. Dit zou een bewijs zijn dat hij destijds aan de ‘goede kant’ stond.
Maar juist over zijn cliënten zou Gysi als ‘Inoffizieller Mitarbeiter’ (IM, onofficiële medewerker) naar de Stasi informatie hebben doorgesluisd. Recent opgedoken documenten zouden die activiteiten, onder de schuilnamen IM Gregor en IM Notar, bevestigen.
Mochten de aantijgingen op waarheid berusten, dan heeft de socialistische leider in 2011 meineed gepleegd. Destijds verklaarde Gysi dat hij, de jurist, uitsluitend formele contacten met de Stasi had.
Een Bondsdag-commissie heeft geen bezwaren geuit tegen het justitieel onderzoek. Daarmee is Gysi’s immuniteit als parlementariër opgeheven.
Rugdekking
Gysi’s partij blijft achter hem staan. Afgelopen zaterdag koos de Berlijnse afdeling van Die Linke hem met 94 procent van de stemmen tot kandidaat-lijsttrekker voor de Bondsdag-verkiezingen op 22 september. ‘Juist in dit soort tijden moet de partij voor rugdekking zorgen,’ benadrukte landelijk co-voorzitter Katja Kipping.
Mensenrechten-activisten verwijten Die Linke ‘de realiteit te verdringen’. Volgens Hubertus Knabe, directeur van het Herinneringscentrum voor Stasi-slachtoffers in Berlijn-Hohenschönhausen, ‘begint de omgang van Die Linke met Gysi’s Stasi-verleden sectarische trekjes te vertonen’.
Het weekblad Der Spiegel publiceert deze week nieuw belastend materiaal. Een juriste, die in de DDR-tijd in Oost-Berlijn leefde, zou door toedoen van Gysi een positie als advocaat zijn misgelopen. De echtgenoot van de vrouw was naar het Westen gevlucht en hoewel de man naar Oost-Duitsland terugkeerde, wees een commmissie onder voorzitterschap van Gysi het verzoek van de vrouw om zich als advocaat te mogen vestigen af. ‘Gysi heeft mijn loopbaan jarenlang gesaboteerd,’ zegt de vrouw, Thea Renate Wallach, in Der Spiegel.
Gysi zegt zich van de kwestie, die speelde rond 1988 – dus kort voor de val van Muur – niets te herinneren.
Voor Die Linke hangt veel af van Gysi’s toekomst. Met zijn charisma kan hij mogelijk kiezers overtuigen, die het vooral in West-Duitsland laten afweten. In de voormalige DDR heeft Die Linke nog wel een redelijk stabiele machtsbasis.
