Vrouwen over werk deel 2: actrice, stewardess en advocaat

77 procent van de Nederlandse vrouwen werkt. Wat doen ze en hoe zijn ze op die plek gekomen? Een kijkje op de vrouwelijke arbeidsmarkt.

Elvan is actrice

Leeftijd: 45 jaar
Beroep: actrice, presentatrice en cabaretière
Geboren in: Turkije

“Als klein meisje wilde ik schilderen en optreden.  Op school kwam de interesse in toneel. Ik wilde spelen en regisseren, artistiek leiding geven aan een toneelstuk. Vanaf mijn 15e volgde ik theaterlessen. Ik speelde een hoofdrol in een eindexamenfilm van de filmacademie en twee seizoenen in een populaire jeugdserie op televisie. Op mijn 17e deed ik auditie bij de Toneelschool, maar werd niet aangenomen. Omdat ik verder wilde met acteren, koos ik voor een particuliere opleiding bij theatergroep De Nieuw Amsterdam. Daarna rolde ik van het één in het ander… Ik heb van alles gedaan: televisie, film, toneel en cabaret. Rode draad door de jaren heen, was mijn vaste personage in Sesamstraat. Elvan, de jonge oppas van de poppen.”

“Acteren op televisie is een serieuze aangelegenheid. Teksten leren, mentaal voorbereiden, inleven… Er wordt net zo lang opgenomen, totdat het perfect is. Een scene van een paar minuten, kan uren duren. Toch vind ik het heerlijk om te doen. Samen als team iets creëren, iets tastbaars maken. Het is een vorm van kunst. Theater is ook mooi, maar de levensstijl die erbij hoort is zwaar. Met een toneelvoorstelling sta je soms meer dan zestig keer op de planken. Je bent dan weken onderweg van stad naar stad. Een nomadenbestaan! Het applaus na een optreden maakt natuurlijk veel goed. Dat is een geweldige en directe blijk van waardering. Maar het is ook verraderlijk, want het duurt maar even.”

“Het leven als actrice is niet altijd makkelijk. Het is een onzeker beroep. De ene periode heb je veel werk, dan weer minder. Je moet ook om kunnen gaan met auditie doen. Afwijzing hoort erbij. Aan de andere kant is acteren heel divers. Geen productie is hetzelfde en je werkt steeds met een andere groep, creatieve mensen. Geen last van routine, zoals bij een kantoorbaan! Vaak word je als actrice ook beter met de jaren. Levenservaring is belangrijk. Moeilijke periodes maken je sterker en minder onzeker.”

Heleen is Stewardess

Werk: stewardess
Leeftijd: 40 jaar
Thuis: relatie en twee kinderen

“Ik ben op mijn 28e stewardess geworden. De eerste jaren vloog ik fulltime, 100 procent. Ik heb heel veel van de wereld gezien. Ik heb geskied in Japan, gezwommen in Maleisië, geshopt in Los Angeles, geslapen in de Surinaamse jungle en op safari geweest in Johannesburg… Sinds ik moeder ben vlieg ik minder, 50 procent. Op die manier is het goed te combineren met het moederschap. Het is heerlijk om er steeds even ‘uit’ te zijn.”

“Voordat ik stewardess werd, heb ik allerlei andere dingen gedaan. Na de mavo, eerst de havo, toen de detailhandelsschool en daarna SPW Kinderopvang. Ik heb onder andere een tijdje op een peuterspeelzaal gewerkt, en een tijd als assistent onderzoeker bij een kinderziekenhuis. Maar ik wilde toch steeds iets anders…  Een paar vriendinnen waren al stewardess, en het leek me leuk. Toen er een sollicitatieronde was, dacht ik: waarom niet? En ik werd aangenomen! Het begon met een cursus van twee maanden. Flight safety. Dat is het allerbelangrijkste van ons werk: veiligheid aan boord, wat doe je als er iets gebeurt? Alle veiligheidsregels en voorschriften staan in het Rode Boek, elke stewardess kent dat. We leren ook dingen als brand blussen, reanimatie, EHBO en omgaan met agressieve passagiers. Elk jaar doen we opnieuw examen, zodat de stof nooit wegzakt.”

“Ik heb gelukkig nog nooit meegemaakt dat er iets mis ging in de lucht. Ik ben er ook niet bang voor. Als het gebeurt, weet ik wat ik moet doen. Verder is het werk heel klantgericht. Het doel is dat de mensen een fijne vlucht hebben. Het instappen is een druk moment, er is altijd wat. De bagagebak is vol, mensen willen een andere stoel, enzovoort. Maar als iedereen zit en we vliegen, dan loopt het meestal op rolletjes. En als mensen dan aan het eind van de vlucht blij van boord gaan, geeft dat een goed gevoel.”

“Iedere vlucht werk je met een ander team. Je kunt ook samen met bevriende collega’s een vlucht aanvragen. Dat doe ik af en toe en dat is natuurlijk helemaal gezellig! Maar meestal ontmoet je de crew voor het eerst op Schiphol tijdens de briefing: een praatje van ongeveer een kwartier waarin de komende vlucht en flight safety nog even goed wordt doorgesproken.  Daarna gaan we aan boord, en is het eigenlijk altijd meteen gezellig. Heel bijzonder is dat: binnen vijf minuten zijn we een team. En meestal ga je samen op de plek van bestemming iets leuks doen. Shoppen, sight seeen, terrasje pakken, of naar de pedicure. Dat is echt een stewardessen-ding: over de hele wereld je voeten laten doen!”

Ilona is Advocaat

Leeftijd: 41
Beroep: Advocaat
Thuis: relatie en twee kinderen

“Als klein meisje had ik al altijd het laatste woord. Iedereen zei: jij moet later advocaat worden! En dat wilde ik ook. Ik deed het gymnasium, want oude talen zijn handig als je rechten gaat studeren. Veel termen in de wet komen uit het Latijn en Grieks. Ik heb zes en een half jaar gestudeerd aan de Universiteit. Veel leren, weinig praktijk. Best een beetje saai. Daarom deed ik er veel naast. Ik was lid van een studentenvereniging en werkte als manager van studentenbandjes: boekingen regelen, contracten maken, dat soort dingen. Het was een leuke tijd!”

“Na mijn afstuderen – ik was toen jurist- ging ik werken bij een advocatenkantoor, waar ik ben opgeleid tot advocaat. Ik werkte en studeerde tegelijkertijd. Strafrecht* was niks voor mij. Ik wilde geen mensen verdedigen waarvan ik wist dat ze ‘het’ gedaan hadden. Het werd ondernemings- en arbeidsrecht. Ik houd me bezig met zaken zoals incasso’s bij onbetaalde rekeningen, bedrijfsovernames, ontslagen… Ik vertegenwoordig bedrijven, maar ook individuele cliënten*.”

“Ik heb tien jaar in loondienst gewerkt op twee kleine advocatenkantoren. Ik heb er veel geleerd, maar wilde niet langer voor een baas werken. Vijf jaar geleden ben ik met twee collega’s ons eigen kantoor begonnen. Nu bepaal ik zelf welke zaken ik aanneem. En als ik een dagje thuis wil werken, omdat één van mijn kinderen ziek is bijvoorbeeld, dan neem ik het dossier gewoon mee naar huis. Ideaal!”

“In de rechtbank draag ik een toga. Net als de rechter, de officier van justitie en de andere advocaten. Het idee is dat we dan allemaal ‘hetzelfde’ zijn: een instrument van de wet. Belangrijk in mijn werk is ook inzicht hebben in de belangen achter een conflict. Wie heeft baat bij wat? En welke oplossing is de beste middenweg? Ik heb ook een opleiding tot mediator gevolgd, zodat  ik kan bemiddelen tussen twee partijen.”

“Een zaak die me altijd bij zal blijven was er een waarbij een woningcorporatie (de huurbaas) een bejaardensociëteit wilde sluiten. Ze hadden zomaar een ander slot op de deur gezet, zodat de oude mensjes er niet meer in konden. Het was vlak voor de geplande Nieuwjaarsborrel. Samen met 60 oude bejaarden heb ik toen een kort geding* aangespannen. De rechter gaf ons gelijk! Nog voor oud&nieuw waren we uitgeprocedeerd* en kregen ze de sociëteit terug, op tijd voor de borrel!”

Foto van Mohammad Arrahmanur via Unsplash

Mijn gekozen waardering € -

De artikelen van Anne verschenen eerder in tijdschriften en kranten waaronder Fabulous Mama, Viva, Margriet, Linda en NRC Next. Anne is cultureel antropoloog en eigenaar van Uitgeverij 11