Dit artikel lees je gratis. Als het bevalt kun je onderaan een kleine bijdrage doen, zodat ik dit soort artikelen kan blijven schrijven
Zo gesloten is de vorige Zomergast, strafrechtadvocaat Inez Weski over haar persoonlijke leven. Zo open is Nazmiye Oral over haar privé leven. Haar vader is op 47 jarige leeftijd overleden, zij heeft een broer met een beperking en een minder begaafd zusje. Op haar 19e jaar wordt zij uitgehuwelijkt aan een zoon van vrienden van haar ouders. Dit weigert zij. ‘Ik vind het een aardige jongen, maar hij past niet bij mij.’
Haar ouders dreigen met zelfmoord als Oral zou vertrekken. ‘Ik besluit me niet te laten wegjagen’ ‘Dat is mijn geboorterecht’. Eerder in de uitzending zegt zij: ‘ Ik heb mijn leven lang m’n best gedaan om nergens bij te horen’. Nazmiye voelt zich vaak een buitenbeentje.
Nazmiye Oral is vooral bekend geworden door haar werk voor de Nederlandse Moslim Omroep. En theatergangers kennen haar van Gesluierde Monologen onder regie van Adelheid Roosen. Oral noemt haar een oprechte en fantastische regisseur. Later brengt zij het toneelstuk ‘Niet meer Zonder Jou ‘ met haar traditionele moeder op de planken. ‘Ik heb nooit een echt gesprek met haar gehad. Ik ga de confrontatie met haar aan, de kloof is groot. Dankzij het maken van de voorstelling kan ik haar nu bereiken. Ik krijg meer bewondering voor hoe mijn moeder het gedaan heeft. Zij kan heel grappig zijn.’
Verbinding
Over kunst merkt Oral eerder op: ‘Rituelen en vorm zijn belangrijk om verbinding te maken. ‘Alle verhalen zijn in wezen universeel. Kunst is een tool om andere te bereiken.’
Interviewer Janine Abbring merkt op dat het dan oprecht en zuiver moet zijn en niet alleen moet teren op gevoelens van mensen. Dan is het effectbejag.
Abbing heeft een duidelijk zichtbare prima band met Oral. Bovendien vraagt zij dikwijls goed door en is haar timing beter dan in de vorige Zomergasten.
Nezmiye kiest in haar fragmenten vaak voor personages, die een crisis overwinnen. In de tv-serie Messiah redt een charismatische Jezusfiguur het leven van een kleine jongen, die wordt neergeschoten door politie. Oral: ‘de redding komt van buiten. Het gaat mij erom: ‘herinner je eigen kracht, wordt wakker’.
In het filmfragment ’Ganz Unten’ infiltreert de Duitse schrijver Günter Walraff de Turkse gemeenschap. Vermomd als Turk doet ‘hij baanbrekend werk door wantoestanden met Turken aan de kaak te stellen’.
Telefoon
Een van de meest opmerkelijke keuze momenten is een scène uit de documentaire ‘ The Phone of the Wind’. Een Japanse film waarin mensen ‘telefoneren’ met hun overleden dierbaren, die in een tsunami zijn omgekomen.
In the middle of nowhere staat een telefooncel met een onaangesloten telefoon.Voor een Japanse familie is het de eerste keer dat zij over hun overleden man/vader praten. Alle opgekropte emotie komt eruit.
Ook in ‘ The Strangest Village’ gaat het er emotioneel aan toe. Een man met een beperking werkt in een houtbewerkingsruimte. Hij wordt bazig behandeld door een oudere vrouw. Hij houdt vast aan zijn taak en wil zinvol bezig zijn. Zij scheldt hem uit en hij moet huilen als zij weg is. Voor Nazmiye een herkenbaar conflict, dat zij ook met haar broer meemaakte.
Moed
Dat Oral een vrouw is met lef, blijkt ook uit het volgende. Zij interviewde Pim Fortuyn korte tijd voor zijn dood. En woont twee weken bij een vrouw in huis die PVV stemt. Zij wil de PVV begrijpen. ‘Een connectie met iemand maken is niet alleen lief, maar geeft ook wrijving.’ En kan schuren. Erbij gezegd dient te worden dat Oral het eveneens als research ziet voor een voorstelling.
Net als bij een man uit Overvecht in Utrecht in het programma ‘Danny zoekt Problemen’. Oral: ‘hij wordt beschuldigd van racisme, maar hij zegt eerlijk wat hij denkt’.
Door open de dialoog aan te gaan, probeert Oral mensen niet te veroordelen, maar hen te begrijpen. Dat begrip werkt naar twee kanten.Vooral bij mensen die ver van haar afstaan. Een zekere moed kan Nazmiye Oral dan ook niet ontzegd worden.
