ZZP’ers aan de ketting

Onze zondagse selectie van wat in het nieuws is geweest (of had moeten zijn) dat zzp'ers raakt. Deze week: het kabinet gaat belemmeringen wegnemen voor zzp'ers in de zorg, en zowel werkgevers als werknemers willen dat zzp'ers zich verplicht verzekeren voor pensioen en arbeidsongeschiktheid.

Volgens werkgevers en werknemers moeten zzp'ers aan de ketting van de sociale zekerheid. Maar eerst het goede nieuws: het kabinet wil het alsnog mogelijk maken dat zelfstandigen aan de slag gaan in de zorg.

De betrokken ministers schreven deze week aan de Tweede Kamer dat zij bestaande belemmeringen zullen weghalen en voor iedereen duidelijk zullen maken aan welke regels een zorg-zzp'er dient te voldoen. Volgens ZZP Nederland wordt de zorgpilot die eerst per 1 januari 2015 zou stoppen verlengd, mogen zzp'ers zich vanaf die datum direct laten inhuren door cliënten en door zorginstellingen, en mogen zij zich ook laten bemiddelen door intermediairs. Zorg-zzp'ers van wie afgelopen maanden de VAR-wuo is ingetrokken kunnen vanaf nu een nieuwe aanvraag indienen.

Verplicht verzekeren

Werkgeversvereniging AWVN presenteerde maandag een plan om zzp'ers dezelfde sociale rechten en plichten geven als mensen in loondienst. Zij zouden verplicht aan een pensioenfonds moeten deelnemen en zich verplicht moeten verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Ook zou er een werkloosheidsuitkering moeten komen waar zzp'ers verplicht premie voor zouden moeten gaan betalen.

Al gauw bleek dat de AWVN van tevoren met niemand over dit plan had overlegd, en zeker niet met de zzp'ers zelf. De kritiek van de belangenorganisaties was dan ook niet van de lucht. “We moeten zzp’ers niet gaan betuttelen alsof ze werknemer zijn,” reageerde ZZP Nederland. Zelfs minister-president Rutte begreep dat dat niet kon. In de Eerste Kamer zei hij dat zzp’ers niet moeten worden gedwongen tot iets wat ze zelf niet willen. 

Ook FNV-voorzitter Ton Heerts keerde zich tegen het plan van de werkgevers. Niet omdat hij zzp'ers de ruimte wil geven hun eigen zaakjes te regelen, maar omdat hij bang is dat meer zekerheid voor zelfstandigen minder zekerheid betekent voor werknemers. Om dat laatste te voorkomen kwam Heerts maar meteen met een eigen voorstel. Daarin blijven werknemers buiten schot maar krijgen zzp'ers wel een verplichte collectieve regeling opgedrongen.

Wat vinden zzp'ers zelf?

Wat zzp'ers zelf vinden van alle plannen en plannetjes die momenteel de ronde doen, bleek ondertussen uit een peiling van ONL voor ondernemers. Eerste onderwerp was de opvatting van staatssecretaris Wiebes dat de zelfstandigenaftrek een rem zet op het ondernemerschap van zelfstandigen. Maar liefst 86% vond dat onzin: de groei van een bedrijf hangt af van de kansen die een ondernemer ziet, de ontwikkelingen van het bedrijf, de loonkosten en de arbeidswetgeving. 

Ook het kabinetsplan om de VAR af te schaffen en in plaats daarvan de Beschikking Geen Loonbelasting in te stellen kan op weinig steun rekenen. Ondernemers zijn bang dat de BGL de administratieve lasten verhoogt en een extra barrière opwerpt om opdrachten binnen te halen.

Het idee dat vakbonden onder bepaalde voorwaarden in CAO’s afspraken zouden mogen maken over minimumtarieven voor zzp’ers is al evenmin populair. Ondernemers moeten zelf hun tarieven kunnen bepalen, vindt 80%. Vakbonden hebben daar niks mee te maken.

Iets meer begrip is er voor het SER-advies om zzp'ers toegang te geven tot arbeidsgerelateerde zorg. Maar nog steeds vindt de helft dat de bedrijfsarts er is om zieke werknemers zo snel mogelijk weer aan de arbeid te krijgen, en dat zzp'ers daar zelf wel voor zorgen.

Pierre Spaninks schrijft elke week over zzp'ers voor TPO Magazine. Klik hier voor een abonnement (14,99 per half jaar)

Mijn gekozen waardering € -

Pierre Spaninks is ZZP expert. Onderzoekt, spreekt, schrijft, adviseert. Elke zaterdag te horen bij BNR's ZZP Café. Elke zondag te lezen bij Reporters Online en op Quotenet. Te boeken via Speakers Academy.