In juni vorig jaar berichtten we uitgebreid over het verkennende bezoek van het Amerikaans-Puertoricaanse echtpaar; ga hiervoor naar ‘Fonteinkunstenaars op werkbezoek‘.
Toen al gaven zij aan dat zij zich zouden laten inspireren door de getijden, het zoute zeewater, de maritieme historie van de stad en de verbinding daarvan ‘met wat er nu gaande is op deze planeet’.
Vertegenwoordigers van de gemeentelijke organisatie, van Culturele Hoofdstad Leeuwarden-Friesland 2018, van de lokale fonteincommissie en van het projectteam 11Fountains waren tamelijk massaal aanwezig. Tel daarbij op een aantal gemeenteraadsleden en mensen van de media en de zaal was al aardig gevuld. Zo wordt het begrijpelijk dat de gepensioneerde gemeentebode Ate Zijlstra zich begon af te vragen ‘waar de rest van de bevolking was’.
Geen abstracte kunst
Het grote moment brak halverwege de avond aan. Burgemeester Roel Sluiter onthulde de maquette. Aarzelend, maar gaandeweg aanzwellend klonk applaus. We leven ‘in de provincie’ tenslotte en wie weet waren sommigen benauwd geweest voor onbegrijpelijke, aanstootgevende of abstracte kunst. Het ontwerp bleek uitgesproken figuratief. De kunstenaars hadden gekozen voor een periodiek zout water spuitende potvis, gesitueerd in het havenwater naast de Zuiderpier.
Tijdens het Skypegesprek gaf het artistieke duo aan hoe het zich had laten inspireren door het walvisvaartverleden van Harlingen. Rikus Oswald van de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek merkte echter op dat de potvis niet bepaald de meest gevangen walvissoort was geweest. “Ik heb er een beetje verstand van. Het is mijn vak; bijna iedere vorm van walvisvangst staat wel op een tegeltje.”
Wethouder en spreekstalmeester Hein Kuiken wist het op te helderen. “De directeur van het Hannemahuis, Hugo ter Avest himself, heeft het uitgezocht. De walvisjagers brachten ook potvissen naar Harlingen.”
“Het is wonderful dat potvissen inderdaad onderdeel waren van de walvisvangst”, merkte Allora op. “Een bevestiging voor de maritieme geschiedenis die we hopen te verkennen.” Haar echtgenoot had intussen zichtbaar opgelucht het veld geruimd. In Puerto Rico was het middag en hij ging hun zoontje van school halen. Allora intussen: “Er is nog een bijzondere reden voor de keuze voor de potvissen. Naar verluidt zijn zij verstandigste dieren op aarde; misschien zijn zij nog wel intelligenter dan de mens. Vroeger werd er op gejaagd. Heden proberen jullie Nederlanders ze te redden als ze stranden aan de kust.”
Whale-song
Bezoeker Jeroen de Leef maakte zich zeer ernstige zorgen over het voorstel van projectleider Anna Tilroe voor een auditieve begeleiding van de fontein. Zij had een ‘whale-song’ voor ogen, als ‘extraatje’ bovenop het fonteinplan.
“Afschuwelijk”, zei De Leef. “Overal is al muziek. In de supermarkt, in de Voorstraat. Bij de fontein wil ik het water en de wind horen, de vogels, de golven.”
Het bleek te gaan om een appje voor de smartphone. De walvisliederen zouden volgens Tilroe zeer individueel te beluisteren zijn.
Anderen stoorden zich eraan dat er niet gekozen was voor lokale Friese kunstenaars. “Misschien chargeer ik, maar ik ben er niet vóór om bij een Fries festival vreemde culturen te importeren.” Het leverde hem afkeurende reacties op. Wiegerina van der Meer van de Harlinger Fonteincommissie: “Generaties lang kenmerkte Harlingen zich juist door het opnemen van mensen en invloeden van buitenaf. Dat is waardoor ik mij als import zo thuis voel hier.”
Dit artikel is eerder gepubliceerd in de Harlinger Courant
