Desgevraagd heb ik een recensie-exemplaar gekregen van het boek met deze titel: Je hebt wèl iets te verbergen. Ik ken Dimitri Tokmetzis persoonlijk en heb ook zijn eerdere boek (digitale schaduw) in mijn bezit. Zijn collega Maurits Martijn heb ik nog niet ontmoet. Anderzijds ben ik wel weer een founder van de Correspondent, het platform dat ook dit boek heeft uitgegeven. De openingszinnen van het boek weten mij meteen te pakken. Hoe in Delfzijl een belangrijk Joods archief was verborgen in de Oorlogsjaren. Het belang van vertrouwen en vertrouwelijkheid is mij van jongs af aan ingepeperd. Mijn familie had in hartje Utrecht aan de Oudegracht in de tweede wereldoorlog Joodse onderduikers, maar ook mijn vader was onderduiker. Ik weet dat nog jarenlang na de oorlog nieuwe persoonlijke contacten werden beoordeeld op de inschatting zou ik bij deze persoon veilig zijn als onderduiker als de nood aan de man komt . Die sentimenten zijn vermoedelijk wel weggezakt. Voor geld doen we inmiddels veel. 45 procent van de Nederlanders is bereid om gezondheiddata af te staan als daar een premiekorting tegenover staat. Nog serieuzer, medische data zijn voor een prikje te koop via het zogenaamde Darknet. Zie impressie van catoonist Ruben Gringhuis over handel in medische data.
Combinatie klassieke en data journalistiek
De auteurs melden dat ze drie jaar geleden nog veel moeite hadden om uit te leggen waarom privacy “er toe doet”. Het was trouwens allesbehalve gemakkelijk om dit te onderzoeken. Ze combineerden klassiek journalistiek onderzoek met een innovatieve aanpak (follow the data). Met toch weer eenvoudige technieken (Ghostery) zien ze vervolgens dat sommige bekende websites afgeladen zijn met trackers. Trackers die van alles over ons te weten willen komen ten behoeve van onduidelijke opdrachtgevers.
Smartphone
De auteurs komen tot de conclusie dat vooral de overstap van de PC naar de smartphone de situatie extra ongunstig heeft beïnvloed. Zoals op pagina 32 is verwoord: de smartphone blijkt een glimmend surveillanceapparaat waarmee je toevallig ook kunt bellen en appen. Bovendien zorgt de smartphone dat de grenzen tussen publieke ruimte en ons huiselijk domein volledig vervagen. In een aantal goed afgebakende experimenten samen met een ethisch hacker, wordt indringend duidelijk gemaakt dat onze privacy soms letterlijk op straat ligt. De privacy paradox. Het probleem met de camera en de printer (IOT), de NAS van Iomega en routers die zijn gehackt.
Datagraaien
Volgens de WRR (Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid) is de switch van de e-overheid naar de i-overheid tamelijk geruisloos verlopen. De dienstbaarheid ten behoeve van de van de burger is daarmee verschoven naar het koppelen van databases. Er ontstaat een informatiekluwen en er wordt gebruik gemaakt van een sleepnet technologie. Denk aan het voorbeeld van de opsporing van risico huizen via Big data analyse. Er ontstaan wettelijke achterdeuren. Met de kans op fouten en Kafka-achtige toestanden. Het voorbeeld van dhr. Kowsolea is inmiddels berucht. Keer op keer wordt hij als een verdachte bestempeld op basis van verkeerde aannames. Heeft de overheid nog wel regie over de datastromen? Het woord datagraaien wordt genoemd. Google heeft Doubleclick ingelijfd waardoor tentakels alle kanten uitgaan. Denk ook aan Alphabet en Facebook. Bedrijven met namen als Metrigo of Datalogic. Er is steeds meer sprake van een versmelting van privaat/publiek.
Louche Apparaten (Een intermezzo)
Bij gelegenheid van het Jaarsymposium van ECP (Platform voor de Informatiesamenleving) op 17 november 2016 in Den Haag komt Tijmen Schep met voorbeelden van. Een kort gedeelte van zijn voordracht heb ik gefilmd en is hier te bekijken via YouTube. Apparaten zoals het koffieaparaat trekken verregaande conclusies op basis van de door jou aangeleverde postcode. Het kan je reputatie schaden. Met dank aan de koppeling van databronnen. Een ander aandachtspunt is dat prvacybescherming iets anders is dan gegevensbescherming. Dat laatste is vooral een taak van organisaties als overheden en bedrijven. Privacy zou bevorderd kunnen worden door ‘privacy by design’. In een discussie wordt ook aangegeven dat de ‘universele rechten van de mens’ soms ook in het geding kunnen zijn.
Tijmen Schep
Notities (highlights) tweede helft boek
Ik beperk mij tot wat aantekeningen, die hopelijk aangeven hoeveel er aan de orde komt in dit boek ruim 200 pagina’s. De rol van Coosto. De Patriot Act. Level 3 communication zit overal. Algoritme. Metadata. De test van Siedsma. Bits of Freedom. Gedragsgegevens. Pentland spreekt over sociale natuurkunde. Prediciting Policing. Persuation Profiles. Behavioral. Wants/Quants. Surveillance kapitalisme. Kapitalisatie versus consumenten. Veiligheidsventiel. Blokpoel. Autonomie en democratie. Waarom privacy over veel meer gaat dan de persoonsgegevens. Erik Pas. Surveillance invloed op hele samenleving. Big data <> non-discriminatie. Social sorting. Smart borders project . Privium. Sociale scores. China surveillance. Onschuld presumptie staat op gespannen voet met preventief profileren. Propublica onderzocht bedrijven als Northpointe. Solon Barocas heeft een naam op dit gebied. Correlaties veranderen zomaar in causaliteit. Machinelearing. Versterking vooroordelen. Solidariteit onder druk. Fitbit. Risicomijdend gedrag. Mr. Orange. Subliminale beïnvloeding. A/B testen. Nudge technieken. Onzichtbaar prikkeldraad. Het is tijd voor tegenmacht. Wie zegt dat hij niets te verbergen heeft weet niet waarover hij het heeft. Surveillance is het verdienmodel van Internet. Function Creep . Reminder de aanslag op bevolkingsarchief Amsterdam 1943. Mandela/Rosa Parks. Tegenmacht. Zelfverdedigingsgids te vinden op de website van de Correspondent. Encryptie/adblokkers. Krachten zijn enorm. Boekingsinfo. We hebben heel veel te verbergen. Epiloog: het is een collectief probleem. Hoe aan te pakken? Trek vergelijking met klimaatdiscussie. Marshall (kan publiek de boodschap aan). 1.5* celsius ’to stay alive’. Grens trekken. Verenigde Naties. Cox-machtasymmetrie. Privacy als grondrecht. Klimaat-IPCC. Digitale equivalentie CO2 <> De Correspondent.
Kopen dus dat boek!
