Ontwikkelaars prijzen projecten tegenwoordig steeds vaker met realistischer ogende impressies aan. Zelfs de IKEA catalogus bestaat grotendeels uit digitale plaatjes. Specialistische bureaus maken voor iedereen de mooie afbeeldingen. En toch. De plaatjes moeten verleiden. De architect of ontwikkelaar kiest de perspectieven die het plan het beste tot zijn recht laten komen (link). Dus hoe weet je als leek nu wat er straks komt te staan? Hoe moet je de impressies lezen?
Daarom een kleine cursus over de geijkte elementen van een artist impression zodat je je niet laat verleiden:
Tip 1
De impressies zijn zo gekozen dat het plan zo gunstig mogelijk is te zien. Elk ander gezichtspunt vond de architect / ontwikkelaar minder belangrijk of was nog niet bedacht. Dus kijk eens goed naar de –beschikbare- plattegronden en de omgeving. Bedenk welke perspectieven ontbreken.
Voorbeeld: Welke perspectieven ontbreken er bij de plannen voor het Koningin Julianaplein in Den Haag?
Tip 2
Hoe groter de afstand tot het plan of hoe hoger het standpunt ( bijvoorbeeld door middel van een vogelvluchtperspectief) hoe moeilijker het effect van het plan is in te schatten. Een perspectief op ooghoogte maakt deze inschatting makkelijker. Een impressie waar het plan bijna wegvalt in de stad (door de grote afstand) laat het plan kleiner lijken dan het in werkelijkheid is.
Voorbeeld: De Zalmhaventoren in Rotterdam wordt onder andere van grote afstand én s ’nachts aangekondigd.
Tip 3
Bijzondere omstandigheden zoals zomers weer, nachtimpressies of veel mensen moet je met scepsis benaderen. Hoe schijnt de zon nu echt? En in de winter? Zijn die terrassen dan zo vol? Lopen er ooit zoveel mensen tegelijk?
Voorbeeld: De plannen van OMA voor de Binckhorst in Den Haag werden gepresenteerd met een hysterische hoeveelheid activiteit.
Tip 4
Slechte weersomstandigheden, nachtelijke impressies en strategisch geplaatste bomen of andere zaken kan men ook gebruiken voor het verbergen van minder goed uitkomende elementen of delen van het ontwerp die nog niet ontworpen zijn.
Voorbeeld: Wat voegt de sfeervolle regen toe aan deze impressie van één van de ontwerpen in de prijsvraag voor het Spuiforum?
Tip 5
Klopt de impressie met de omgeving of is er zomaar iets geknipt en geplakt? Het ontbreken van de omgeving kan het een teken zijn dat er iets niet klopt ( of dat er te weinig budget is). Ook maakt een impressie met omgeving het mogelijk de bouwhoogtes te controleren.
Voorbeeld: Het gebouw Escampstaete is rustig vormgegeven, maar hoe ziet het gebouw – het grijze vlak – ernaast eruit? Hint: Zo dus.
Tip 6
Goed gekozen details (boeken in de kast, uitzichten naar buiten, balkons met hekjes, plantjes etc) kunnen je makkelijk op het verkeerde been zetten. Kijk naar de fase waarin het plan zich bevindt in hoeverre de getoonde details realistisch zijn. Soms is een impressie ook echt slechts een impressie.
Voorbeeld: De appartementen van Ruytenburgh zijn volledig ingericht, maar nog niet gebouwd. Welke Rembrandts heb jij? En De Sax in Rotterdam is al groots aangekondigd met mooie impressies zoals deze. Maar een ontwerper is nog niet eens gekozen.
Tip 7
Negeer de geijkte elementen in de impressie. De vlucht vogels, het vliegtuig, de luchtballon en de moeder met kinderwagen; Vervang ze door het aantal getoonde auto’s in de impressie met tien te vermenigvuldigen.
Voorbeeld: Een lege woonwijk … Niet om 18 uur s avonds natuurlijk. Is er sprake van waterpartijen?
Tip 8
Controleer of de reflectie in het water klopt. Als de weerspiegeling afwijkt geeft dit misschien inzicht in eerdere varianten van het ontwerp.
Voorbeeld: Spiegeltje Spiegeltje? vertel me hoe het plan er eerder uit zag?
Tip 9
Wees waakzaam voor transparantie. Kan je bij gebouwen door de ramen naar binnen kijken? Dit is in het echt zelden zo. Glas spiegelt bijna altijd. En transparante mensen, planten en dieren bestaan niet.
Voorbeeld: Ooit een gebouw gezien dat zelfs bij mooi weer naadloos overloopt in de lucht?
Tip 10 ( Bonus voor gevorderen)
Komen de getoonde planten of dieren wel voor op de locatie? Kloppen de mensen met de opzet van het plan? Mocht je hierbij de ‘boy with yellow cap’ tegenkomen dan dien je @darylmul en @failedArch te waarschuwen.
Voorbeeld: Er zwemt geen yellow fin tonijn in de Rotterdamse haven.
Veel plezier met de bingokaart!
