In deze opmerkelijke hoedanigheid als CFO (maar de F nu niet als financieel, maar als Failing) verwelkomt intensivist-internist Jaap Tulleken sprekers en bezoekers in Groningen op 15 maart 2017. Het gaat er om te benadrukken dat ook in de zorg falen = menselijk, maar dat we er wel iets van moeten leren. Dat is zijn boodschap.
Jaarthema: ‘Buiding Foundations for Patient Safety’
https://soundcloud.com/jantaco-te-gussinklo/dssh-2017 (inleiding van 5 minuten in audio)
De jaarlijkse bijeenkomst van de DSSH (Dutch Society for Simulation in Healthcare) brengt ons deze keer naar het noorden van het land. Het organiseren van veiligheid rond de patient is het thema. Zoals gezegd, in Groningen hebben ze het leren van fouten tot kunst verheven. Er is een Skillslab waar getraind wordt en ook onderzoek wordt gedaan. De DSSH bijeenkomst vindt plaats in het hartje van het Academisch Ziekenhuis op een niet alledaagse dag. Even verderop in de hal kunnen bezoekers (en werknemers) van het Academisch Ziekenhuis (UMCG) hun stem uitbrengen voor de Tweede Kamerverkiezingen.
De combinatie van een plenair programma, diverse (parallelle) workshops, een informatiemarkt en een hoekje met posters zorgt ook nu weer voor voldoende afwisseling. Een handige App is daarbij nuttig.
Teamscreen
Ik kies een paar aspecten uit het programma. Professor Cor Kalkman uit Utrecht laat zien hoe hij met behulp van een serie mega beeldschermen op de operatiekamer (teamscreen) in een pilot de hele gang van zaken gunstig kan beïnvloeden. Met dank aan Intervisiual Systems Dan is het vervolgens nog wel zaak om het ziekenhuismanagement te overtuigen van het belang om deze schermen op meer OK’s te plaatsen. Kalkman adviseert om dan niet aan te komen met zaken als ‘bevordert een prettige werksfeer’, maar wel aantoonbare en meetbare verbeteringen zoals vlotter werken. Bijvoorbeeld omdat het echoapparaat dat steeds onvindbaar is, nu snel te lokaliseren blijkt (track & trace).
De Belg Bart Doyen doet ons twijfelen aan het adagium dat gamende en/of musicerende medisch studenten wellicht succesvoller chirurgen kunnen worden. In de selectie procedure bij onze zuiderburen komt dat er niet uit. Maar misschien was toch de groep kandidaten toch te klein, wordt geopperd? Wordt vervolgd. Het fenomeen black box op de operatiekamer is in goede handen van Marlies Schijven uit het AMC. Er komt ongelooflijk veel bij kijken om dit tot een goed werkende routine om te vormen. Marlies Schijven wijst als chirurg op het grote belang van een degelijke debriefing. Een interessante vraag in de discussie: zijn we ook al toe aan een black box in de spreekkamer? Daar spelen veel meer zaken zoals de privacy van het personeel is de repliek. Internist-Geriater (en hoofd Universitair Centrum Ouderengeneeskunde te Groningen) Sophia de Rooy presenteert een trailer van de ‘serious game’ Delirium Experience. In de vorm van een game kan het fenomeen aan den lijve worden ervaren. Op de komende internistendagen zal er uitgebreid ervaring mee worden opgedaan. Vermeldenswaardig is de plenaire voordracht van Peter Dieckman, een Duitser die in Denemarken werkt aan veiligheidstrainingen van medewerkers in de zorg. Hij kijkt duidelijk anders aan tegen het fenomeen fout. Er is anticipatie nodig op niet te vermijden incidentele fouten. Zijn instituut geeft jaarlijks maar liefst ruim 15.000 trainingen!
https://youtu.be/gzWBAJ3WJCw (kort interview Dr. Boendermaker)
Train de trainer
Trainingen zijn geen sinecure. Je moet uitstekende trainers hebben. Dit wordt ook nog eens duidelijk in een van de workshops. Peter Boendermaker, die ik als collega persoonlijk ken als voormalig huisarts, is al 14 jaar verbonden aan het Academisch Ziekenhuis in Groningen. In een workshop vertelt hij hoe hij indertijd werd geconfronteerd met de vraag waaraan een goede huisartsenopleider moet voldoen. Want daaraan was grote behoefte. Dat leidde tot het ‘train de trainer’ concept. Een dergelijk fenomeen is ook in de simulatiewereld aan de orde. Dus daar heeft Boendermaker ook een belangrijke inbreng. Het kost al discussierend niet veel moeite om voor de vuist weg wel een tiental verschillende rollen te benoemen waaraan een goede trainer zou dienen te voldoen. Bijvoorbeeld organisator, behept met behoorlijk aanpassingsvermogen, maar ook vertrouwenspersoon en soms beoordelaar. Diverse deelnemers aan de workshop geven aan dat zij ervaring hebben opgedaan als trainer. Het leidt tot een levendige discussie. Er is tussen de lezingen en workshops door ruime gelegenheid om deeen aantal posters en de standhouders te bezoeken. Die standhouders krijgen nog de gelegenheid om plenair een korte pitch te geven. Deze impressie van het congres is allerminst volledig. Zo heb ik de laatste keynote en de prijsuitreikingen laten passeren. Het was m.i. een uitermate boeiende dag. Het zou mij allerminst verbazen dat -gezien de snelle ontwikkelingen rond augmented en mixed reality- de DSSH ook belangstelling gaat trekken van nieuwe doelgroepen. Misschien wat meer publiciteit?
