Uit Deens onderzoek onder 21.455 patiënten in de leeftijd van achttien tot zestig jaar met hartfalen, bleek dat in de onderzoeksperiode van vijftien jaar zestien procent van de patiënten met een baan was overleden tegenover eenendertig procent van de werklozen. De resultaten van dit onderzoek werden bekendgemaakt op het ‘Vierde Wereldcongres over Acuut Hartfalen’, dat afgelopen weekend in Parijs is gehouden.
Na correctie voor leeftijd, geslacht, opleidingsniveau en andere gelijktijdig voorkomende ziekten, bleek van de onderzochte patiënten die aan het begin van het onderzoek werkloos waren, een vijftig procent hoger overlijdensrisico te hebben dan werkenden. Twaalf procent van hen had een grotere kans op een nieuwe ziekenhuisopname dan werkenden.
Er bestaat trouwens ook een verband tussen het verlies van een baan en een toegenomen risico op een depressie, geestelijke gezondheidsproblemen of zelfmoord. Bij jongere patiënten met hartfalen was het gebrek aan een baan een potentiële voorspeller van ziekte of zelfmoord. In zulke gevallen zou arbeidsbemiddeling kunnen helpen als een risicobeperking voor jonge hartpatiënten en bij het opsporen van diegenen die een intensievere rehabilitatie behoeven.
Volgens de leider van het onderzoek, dr. Rasmus Roerth van de Universiteit van Kopenhagen, is het antwoord op de vraag naar de invloed van de arbeidssituatie op de sterfte ‘ingewikkeld en hoogstwaarschijnlijk meervoudig’. Zo is het hebben van een baan van belang voor de kwaliteit van leven, de geestelijke gezondheid en het hebben van een gevoel van welbevinden.
En dan dringt onvermijdelijk het containerbegrip ‘stress’ zich op hoewel dat begrip niet wordt gebruikt, althans niet in het persbericht van 1 mei 2017 waarin het onderzoek wordt gepresenteerd.
Werkloosheid is ongetwijfeld één van de vele oorzaken van stress, dat zelf weer oorzaak kan zijn van hart- en vaatziekten. Langdurige of hevige stress is volgens een, namens de patiëntenvereniging ‘De Hart&Vaatgroep’ en de Hartstichting verricht, wetenschappelijk onderzoek inderdaad schadelijk voor de mentale en lichamelijke gezondheid. Maar: ’afgezien daarvan is stress een normaal en zelfs zeer functioneel aspect van ons bestaan. Alle levende organismen zijn uitgerust met systemen die zorgen voor aanpassingen aan de constant variërende omstandigheden in de omgeving.(…) Stress is dus een fundamenteel biologisch principe en geen fenomeen dat is bedacht door psychologen’. Voor werkloosheid als stressfactor ligt dat dus wel wat ingewikkelder.