“Het is vooral vreemd.”
“Wat?”
“Meestal maken vrouwen meer geluid tijdens de seks.”
We zitten in een eetcafé en ik heb vriendin Sas net verteld dat mijn buurman ’s nachts tekeergaat alsof hij een olifant over een traphekje moet tillen. Een paar keer per week, zeker op zaterdag, word ik wakker van zijn gekreun en gesteun. Als hij klaar is, hoor ik zijn vriendin giechelen.
“Ik vraag me eigenlijk af waarom dat zo is,” zegt Sas.
“Waarom wat hoe is?” vraag ik.
“Waarom vrouwen meer geluid maken dan mannen tijdens het vrijen.”
“Nou, niet in het geval van mijn buren dus. Ik vond het ook vreemd, dus ik ben gaan uitpluizen wat de wetenschap erover zegt. Ik weet nu alles over seksgeluiden.”
“Interessant.”
“Echt wel. Ik heb eerst gebeld naar het Universitair Medisch Centrum Groningen, daar doen ze onderzoek naar seks.”
“Masturberen in naam van de wetenschap?”
“Nee, hun proefpersonen liggen met het hoofd in een MRI-scanner, terwijl hun partner ze aftrekt. Of vingert, of wat dan ook.”
“Oké!”
“Dat steekt allemaal vrij nauw, want de proefpersonen mogen bijna niet bewegen terwijl ze tot een hoogtepunt worden gebracht. De onderzoekers meten wat er gebeurt in hun hersenen en hoe stijf hun penis is, maar ze moeten ook nog knijpen in een rubber bal om aan te geven hoe opgewonden ze zijn.”
Tja, wie wil dat nou niet: bijna op commando klaarkomen in een MRI-scanner? In elk geval genoeg mensen om interessante conclusies te kunnen trekken over wat er gebeurt in ons brein als we flink op stoom zijn. Wanneer we vrijen, zorgt dat brein ervoor dat we opgewonden raken: ons hart gaat sneller kloppen en ook de ademhaling versnelt. Dat is belangrijk om ons autonome zenuwstelsel in de juiste toestand te krijgen. Autonome zenuwen – de zenuwen die zich niets aantrekken van onze wil – zorgen er niet alleen voor dat een hart klopt zoals het klopt, maar ook dat de spieren rond een prostaat, in de zaadleider of de schede zich naar behoren gedragen als de situatie erom vraagt.
Terwijl dat zenuwstelsel zich dus opmaakt voor de climax, schrikken ook onze geslachtsdelen wakker. De vagina wordt vochtig, de penis gaat staan en de clitoris zwelt op. Al deze organen zouden overigens continu in staat van paraatheid zijn als de zenuwsignalen vanuit het ruggenmerg niet onophoudelijk zouden worden geremd. Als we vrijen, heffen onze hersenen die remming op.
“Mijn vagina wordt dus niet nat omdat ze aan wordt gezet, maar omdat de rem eraf gaat?” vraagt Sas.
“Ik geloof het wel, ja.”
“Maar wat heeft dat nou te maken met het geluid dat we uitstoten?”
“Misschien komen die ook voort uit ongeremdheid. Janniko Georgiadis, een onderzoeker van de UMC Groningen, vertelde dat de keelgeluiden die dieren maken – het gemauw van een krolse kat, bijvoorbeeld – worden aangestuurd vanuit de hersenstam. Dat betekent dat het een heel basaal, niet bewust aangestuurd gedrag is.”
“Oergedrag.”
“Zoiets, ja. Het zou kunnen dat ons gekreun en gesteun ook vanuit onze hersenstam komt, zodra de remmen los gaan. Omdat de hersenschors, het deel van ons brein waar bewuste processen plaatsvinden, dit niet langer onderdrukt. Het was overigens maar een hypothese van Georgiadis. Er gebeurt nog weinig onderzoek naar neukgeluiden.”
“Vreemd hoor.”
Verkrachtende mottenman
“Over dieren die voor of tijdens de seks geluid maken, is wel meer bekend,” vervolg ik.
“O ja, jankende katten,” zegt Sas.
“Katten proberen inderdaad indruk te maken op de vrouwtjes door te janken. Het is onderdeel van hun baltsgedrag. Heel veel dieren maken geluid om een partner te lokken, meestal de mannetjes. Brulapen danken er hun naam aan. Wist je trouwens dat hoe harder de brulaap kan brullen, des te kleiner zijn ballen zijn?”
“Volgens mij kun je dat verband direct doortrekken naar mensen!” grijnst Sas.”Maar nou hebben we het over versiergedrag, niet meer over geluiden tijdens de seks, toch?”
“Jawel, want vaak gaan de mannetjes door met geluid maken tijdens de paring. Ook dat hoort bij het baltsgedrag. De mot maakt bijvoorbeeld een ultrasoon geluid, zodat het vrouwtje verlamd raakt en niet meer wegvliegt.”
“Bij mensen heet dat verkrachting.”
“Mensen zijn groepsdieren. Als die geluid maken tijdens het neuken, willen ze vermoedelijk ook nog iets duidelijk maken aan hun partner, of aan de rest van de groep.”
Sas gebaart naar de serveerder dat we nog twee wijn willen en ik vertel over mijn gesprek met Menno Schilthuizen, evolutiebioloog bij Naturalis. Hij wees me erop dat veel gedrag bij dieren in het teken staat van spermacompetitie: mannetjes willen hun genen doorgeven aan een volgende generatie en doen er dus alles voor om te zorgen dat zij, en niet hun concurrenten, een of meerdere vrouwtjes bevruchten. Vrouwtjes, op hun beurt, willen bevrucht worden met sperma van de beste kwaliteit. Het is in hun belang om kieskeurig te zijn en zich niet alleen te laten bespringen door de eerste de beste Jan Lul. Als een vrouwtje geluid maakt tijdens het paren, kan dat een boodschap zijn aan de rest van de groep: ik ben vruchtbaar, dus grijp je kans. Wellicht slaat ze vervolgens een nog virieler mannetje aan de haak.
“Lijkt me een uitstekende strategie,” zegt Sas. “Ga door.”
Promiscue apen
“Weet je hoe apen het doen?” vraag ik haar.
“Maken zij geluid bij de seks?”
“Bij resusapen bijvoorbeeld maken de mannetjes soms geluid. En volgens Liesbeth Sterck, die is primatoloog van de Universiteit Utrecht, zijn bij de Java-apen juist de vrouwtjes het luidruchtigst. Bij de laatste stoot zegt ze zelfs heel beschaafd: ‘Oh, oh, oh.’”
“Komt ze dan klaar?” vraagt Sas.
“Dat is niet helemaal duidelijk. Volgens primatoloog Frans de Waal is bij makaken ooit vastgesteld dat de baarmoeder samentrekt op dat moment. Dat zou kunnen wijzen op een orgasme. Hoe dan ook, vooral promiscue apensoorten maken geluid tijdens de seks. Dus als zowel de mannetjes als de vrouwtjes met meer partners paren tijdens een cyclus, is de kans groter dat met name vrouwtjes tijdens het rampetampen geluid maken.”
“Vanwege die spermacompetitie?”
“Waarschijnlijk wel, ja. De vrouwtjes van berberapen maken trouwens een ander geluid dan anders wanneer ze vruchtbaar zijn. Alle mannetjes van de groep kunnen zo horen wanneer ze dat vrouwtje het best kunnen neuken. Verder maakt het vaak ook nog uit welke status een mannetje heeft binnen de groep. Bij sommige apensoorten, zoals chimpansees, kunnen hooggeplaatste mannetjes agressief worden als een vrouwtje het doet met mannetjes die laag in de rangorde zitten. Dan is het verstandiger om niet teveel kabaal te maken. Terwijl een vrijpartij met een alfa-mannetje juist met veel geluid gepaard kan gaan, omdat het vrouwtje hem zo aan zich bindt.”
Sas steekt haar hand op. “Even terug naar je buren. Als mensen zich net zo zouden gedragen als apen, dan zou jouw buurvrouw hard gillen tijdens de seks, om zo andere buurmannen aan te sporen ook eens bij haar aan te bellen.”
“Klopt. Of om haar man langer bij zich te houden.”
“Behalve als hij een totale loser is, dan kan ze zich beter koest houden.”
“Tussen verschillende apensoorten bestaat wel veel variatie, hoor. Ik weet niet of we eerder lijken op jaloerse chimpansees of op vrolijke makaken.”
“Wat doen makaken dan?”
“Voornamelijk neuken.”
Faken
Sas is even stil. “Ik moet de hele tijd denken aan When Harry Met Sally,” zegt ze. De filmtitel roept onmiddellijk die ene legendarische scène in herinnering: in een volle eetzaal laat Meg Ryan aan Billy Crystal horen hoe makkelijk het is om een orgasme te faken.
“Ja, daar heb ik ook aan gedacht. Het is moeilijk voor te stellen dat Java-aapjes zo’n toneelstuk opvoeren. En toch vrees ik dat onze motieven niet zo heel veel verschillen van die van apenvrouwtjes.”
Ik vertel over een wetenschappelijke publicatie van Engelse onderzoekers van de universiteiten van Central Lancashire en Leeds. Een paar jaar geleden verzamelden ze gegevens van 71 vrouwen die seksueel actief waren. Uit het onderzoek bleek dat de meeste vrouwen een orgasme hadden tijdens het voorspel, door stimulatie van de clitoris. Terwijl ze dus zelf niet klaarkwamen tijdens de penetratie, maakten ze toch het meeste geluid net voor en tijdens het hoogtepunt van hun partner.
“En waarom is dat volgens die onderzoekers zo?”
“Om hun mannen tot een zaadlozing te brengen, vermoeden ze. Toch weer een kwestie van spermacompetitie dus.”
“Of om er snel vanaf te zijn,” knikt Sas. “Hoe zit dat dan bij lesbiennes?”
“Daar zeiden ze niks over. Het was ook maar een beperkt onderzoek, gebaseerd op vragenlijsten. Dat zouden ze in Groningen vast anders doen.”
Sas begint nu samenzweerderig te kijken en pakt haar telefoon van tafel. “Ik moet je wat laten horen, dat ik daar nu pas aan denk! Hier.” Ze tikt wat op het scherm en houdt haar toestel vervolgens vlak bij mijn oor. Een zacht gezoem stijgt op. Eerst klinkt een diepe zucht, daarna nog een. De zuchten versnellen, ik hoor zacht gekreun, een hardere kreun, een snik, nog een diepe zucht – en dan is het afgelopen. Ik kijk opzij en zie een stel naast ons snel wegkijken.
“Wat was dat?” vraag ik.
“Dat was ik, samen met mijn vibrator. We staan op de online Orgasm Library of Real Sounds.,’ zegt ze trots.
De online database met orgasmegeluiden maakt deel uit van een onderzoeksproject, opgezet door een fabrikant van seksspeeltjes. De fabrikant, Bijoux Indiscrets, legde allerlei vragen over seks voor aan 1495 mannen en vrouwen. Een greep uit hun bevindingen: 60 procent van de vrouwen zei te kreunen om de partner op te winden, tegenover 51,9 procent van de mannen. Een derde van de vrouwen en bijna de helft van de mannen gelooft dat zulke geluiden wijzen op goede seks en ruim de helft van de vrouwen zegt weleens een orgasme te hebben geveinsd (tegenover 21,2 procent van de mannen). Maar liefst 38,2 procent van de mannen zou graag willen dat hun seksleven lijkt op seks uit een pornofilm.
“Lekker realistisch,”, zegt Sas hoofdschuddend.
“Inderdaad. Volgens Yuri Ohlrichs, een seksuoloog van het Rutgers, kan porno zorgen voor een karikaturaal beeld van seks en kromme verwachtingen. In porno neuken vrouwen overdreven luidruchtig, omdat het nu eenmaal moeilijk is om met beeld te laten zien dat zij genieten van seks. En dus zetten ze hun stembanden maar in.”
“Oh, ja, ja, dieper, dieper!”
“Verder vertelde hij dat de verwachtingen over het geluid dat we maken variëren per cultuur. In Azië schijnt de vrouw idealiter heel stilletjes te seksen. Dat past ook bij de onderdanige rol die zij er traditioneel heeft.”
“Lijkt mij niet bevorderlijk voor een fijn seksleven.”
“Voor een fijn seksleven is het volgens Ohlrichs vooral belangrijk, dat mensen het geluid kunnen maken dat ze willen maken – of dat nu gillen, schreeuwen, vloeken of zachtjes zuchten is. Als dat ook nog toevallig aansluit bij wat de ander graag hoort, komt het allemaal wel goed.”
“En als dat niet zo is?”
“Dan moet je geluiden maken die je tussen de lakens vaak te weinig hoort.”
“Oh? Wat zijn dat dan voor geluiden?”
“Woorden. Praten, vragen, aanwijzingen geven.”
Sas drinkt haar glas leeg en kijkt me ondeugend aan. “En wat doen we met jouw buurman?”
“Ik zal binnenkort eens een praatje met hem maken. Kijken of hij meer het type vrolijke makaak is, of een onderdanige chimp.”
Luister en vergelijk:
orgasmsoundlibrary.com
een eerdere versie van dit artikel verscheen in Oh, Magazine, november 2016.
Image by Luis Wilker Perelo WilkerNet from Pixabay
